Kokuszka

Kokuszka
	wieś
	; Stok narciarski
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
Gmina	Piwniczna-Zdrój
Liczba ludności (2022)	625
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	33-350
Tablice rejestracyjne	KNS
SIMC	0458785
	Położenie na mapie gminy Piwniczna-Zdrój Kokuszka
	Położenie na mapie Polski Kokuszka
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Kokuszka
	Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Kokuszka
	49°27′42″N 20°43′20″E/49,461667 20,722222
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kokuszka – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Piwniczna-Zdrój.

Wieś królewska Kokoszka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego^[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Położenie geograficzne

Niewielka wieś (sołectwo) w pn.-wsch. części Gminy Piwniczna -Zdrój, w wąskiej dolinie potoku Jaworzyna (Jaworzynka) i na sąsiednich zboczach Bystrej, Dermanowskiego Wierchu, Cycówki, Skały, Gronia i Granicy^[5]. Źródła Jaworzyny (Jaworzynki) znajdują się pod grzbietem pasma Zadnich Gór (968 m n.p.m.) i Hali Pisanej^[5]. Zabudowania wsi znajdują się na wys. 400–500 m n.p.m., niektóre przysiółki sięgają 900 m n.p.m. (Łaziska na Hali Jaworzyna)^[5].

Sołectwo graniczy z: miastem Piwniczna-Zdrój (Łomnickie, Zawodzie), Łomnicą-Zdrój, gm. Nawojowa (Złockie), gm. Rytro (Sucha Struga) i Głębokim.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Kokuszka^[6]^[7]
części wsi	Brzeg, Czerteż, Czesanki, Dermanówka, Dwór, Fiedorek, Górny Koniec, Gronik, Jasionowa, Jaworzyna, Kaczanówka, Koszarzyska, Królewska, Leskowskie, Łazisko, Markowina, Młyn, Pająkówka, Polakówka, Roztoki, Skała, Smydy, Trzmielówka, Wyrąb, Zadnie Góry, Za Górą

Historia

Kokuszka założona została 1 sierpnia 1570 r. „na surowym korzeniu” w dolinie potoku Kokoska (dzisiaj Jaworzynka) na mocy przywileju króla Zygmunta Augusta. Zasadźcą Kokuszki został piwniczanin Jerzy Liptak, jej późniejszy sołtys.

Nazwa miejscowości wywodzi się od płynącego przez nią potoku wówczas zwanego Kokoska, o czym wspomina się w akcie lokacyjnym „którą od tejże rzeki Kokoszą nazwaną być chcemy”. Opowieści ludowe wiążą nazwę wsi z kurą. Założona wieś była własnością miasta Piwnicznej. Od 1770 r. w państwie Habsburgów, po 1781 r. austriacka własność państwowa (K.k. Cameral Amt). Od 2 poł. XIX w. i przez XX w. wieś miała charakter letniskowy i stanowiła zaplecze piwniczańskiego uzdrowiska.

W latach 1955–1972 była gromadą GRN Piwniczna-Wieś. Od 1973 r. jest sołectwem MiG Piwniczna-Zdrój.

Od roku 2005 funkcjonuje stacja narciarska z noclegami, oświetlonym stokiem i wyciągiem o długości 600 m.

Demografia

Ludność według spisów powszechnych, w 2009 według PESEL^[8]^[9]^[10]^[11].

Budynki mieszkalne
Rok	1900	1921	1931	2002
Liczba	81	90	102	108

Zwierzęta hodowlane w 1900 roku^[8]
Zwierzęta	Konie	Bydło	Owce	Świnie
Liczba	11	216	148	32

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55801
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 488 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
↑ ^a ^b ^c Beskid Sądecki. Mapa 1:50 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” s.c.. ISBN 83-915737-3-7.
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
↑ ^a ^b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XII - Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
↑ Statystyka Polski, t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny
↑ Statystyka Polski, seria C, z. 88, Warszawa 1938, Główny Urząd Statystyczny

Bibliografia

S. Ogórek "Piwniczna- Zdrój Rytro i okolice". Agencja Wydawnicza W i T

Linki zewnętrzne

Kokuszka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 256 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 55801

[2] NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 488 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[4] Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

[Compass-5] Beskid Sądecki. Mapa 1:50 000. Piwniczna: Agencja Wyd. „Wit” s.c.. ISBN 83-915737-3-7.

[Dz.U._29/2013-6] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-7] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].

[spis1900-8] Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907

[9] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XII - Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925

[10] Statystyka Polski, t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny

[11] Statystyka Polski, seria C, z. 88, Warszawa 1938, Główny Urząd Statystyczny

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Miasto	Piwniczna-Zdrój
Wsie	Głębokie Kokuszka Łomnica-Zdrój Młodów Wierchomla Mała Wierchomla Wielka Zubrzyk
Kolonia	Niemcowa
Części miasta	Banie Bitne Błankowa Borowiec Borownice Buczkowa Bucznik Bziniaki Cichoniówka Cyrchla Czercz Czerteż Duchówka Fiedorówki Fryckowskie Hale Hanuszów Jeziory Kickowa Kijanki Korpały Kosmydle Kosmydlówka Koszarzyska Kowalówki Lasek Latawcowa Latowice Leskowa Łazarkówka Łazy Łomnickie Magury Międzybrodzie Niedźwiedza Niemcowa Niewinna Obidza Piwowarówka Piwowary Podbukowiec Podolik Pola Rewałówka Rokitniak Równia Rycerze Rzymowskie Skorupy Sucha Dolina Szeroka Polana Szerszeniówka Śmigowskie Świniarki Tromowa Trześniowa Trześniowy Groń Twarogi Tymowska Walczaki Werbówki Więckówka Witkowskie Zabanie Zaczerczyk Zagrody Zamakowisko Zapotok Zatyłki Zawodzie Zwór Żeniowska
Części wsi	Baraniacki Potok Bołczy Brzeg Chowańce Czerteż Czesanki Dermanówka Do Porębskich Do Potoka Duże Dwór Fiedorek Fiodory Franczaki Górny Koniec Gronik Izdwor Jarzębaki Jasionowa Jaworzyna Kaczanówka Kasieńczarze Kąty Kieklowa Kordowiec Korkówka Koszarzyska Króle Królewska Leskowskie Łazisko Łazki Markowina Maryniaki Mrozkówka Nawsie Niedźwiadki Niżne Żywczaki Ostatki Pająkówka Piekło Poczekaj Podjezior Polakówka Polanka Poza Wierch Rechmanówka Roztoki Serwaniec Skała Skowronki Smydy (Kokuszka) Smydy (Łomnica-Zdrój) Stos Sutory Szafrany Szwale Śnice Świniarnia Toczki Trzmielówka Wargulce Wilczaki Wnęki Wyrąb Wyżne Żywczaki Wyzyski Za Górą Zadnie Góry Zagrody Żedlarki Żrałki
Część kolonii	Cyrchla
Nieoficjalna część miasta	Kosarzyska