Koza pospolita

Koza pospolita
	Cobitis taenia
	Linnaeus, 1758
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	karpiokształtne
Rodzina	piskorzowate
Rodzaj	Cobitis
Gatunek	koza pospolita
Synonimy
	Cobitinula anatoliae Hankó, 1925; Cobitis spilura Holandre, 1837; Cobitis taenia danubialis Nalbant, 1993; Cobitis taenia taenia Linnaeus, 1758; Cobitis taenioides Bacescu & Maier, 1969;
	Cobitinula anatoliae Hankó, 1925; Cobitis spilura Holandre, 1837; Cobitis taenia danubialis Nalbant, 1993; Cobitis taenia taenia Linnaeus, 1758; Cobitis taenioides Bacescu & Maier, 1969;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Koza pospolita^[3], koza^[4], kózka^[4] (Cobitis taenia) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny piskorzowatych (Cobitidae). Bywa hodowana w akwariach.

Występowanie

Europa z wyjątkiem Irlandii, Szkocji, Norwegii, północnej Szwecji, Finlandii oraz północnej Rosji. W Polsce występuje na terenie całego kraju z wyjątkiem terenów górskich.

Żyje w rzekach, stawach i jeziorach, szczególnie w miejscach o piaszczystym, kamienistym, rzadziej mulistym dnie. Żyje przy dnie, chętnie zagrzebuje się w podłożu tak, że widać jej tylko oczy i płetwę ogonową.

Opis

Osiąga przeciętnie ok. 10 cm, maksymalnie 13,5 cm długości. Wydłużone ciało. Posiada obronne, ruchome kolce w okolicy oka. Łuski bardzo drobne. Krawędź płetwy ogonowej lekko zaokrąglona. Mały otwór gębowy w położeniu dolnym, otoczony sześcioma wąsami. Pęcherz pławny szczątkowy, aby podpłynąć pod powierzchnię wody koza musi wykonywać wężowate ruchy.

Grzbiet brązowoszary, pokryty ciemnymi plamkami. Wzdłuż boków biegną dwa, rzadziej jeden, szereg 10-20 dużych, okrągłych, ciemnych plam. U nasady płetwy ogonowej jedna duża ciemna plama. Brzuch biały lub żółtawy.

Odżywianie

Żywi się bezkręgowcami dennymi (larwy owadów, mięczaki, robaki itp.).

Rozród

Trze się w maju i czerwcu.

Ochrona

Na terenie Polski koza pospolita podlegała ścisłej ochronie gatunkowej^[5]^[6]; od 2014 r. status ochrony zmieniono na częściową^[7]^[8].

Zobacz też

Przypisy

↑ Cobitis taenia, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Cobitis taenia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
↑ ^a ^b Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2004 nr 220 poz. 2237). [dostęp 2017-01-19].
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2011 nr 237 poz. 1419). [dostęp 2015-02-02].
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..

Bibliografia

Cobitis taenia. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 28 marca 2009]
Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.

[itis-1] Cobitis taenia, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Cobitis taenia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Nikolski-3] G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.

[mszR-4] Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.

[rozp2004-5] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2004 nr 220 poz. 2237). [dostęp 2017-01-19].

[rozp2011-6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2011 nr 237 poz. 1419). [dostęp 2015-02-02].

[rozp2014-7] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].

[rozp2016-8] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]