Księstwo zatorskie

Księstwo zatorskie
	1445–1564
	Herb
Ustrój polityczny	księstwo
Stolica	Zator
Data powstania	1445
Data likwidacji	1564
Język urzędowy	czeski
	; Księstwo zatorskie tuż po utworzeniu
	Położenie na mapie świata Księstwo zatorskie
	49°59′47,0400″N 19°26′17,1600″E/49,996400 19,438100
	Multimedia w Wikimedia Commons

Księstwo zatorskie (niem. Herzogtum Zator) – księstwo ze stolicą w Zatorze, herbem księstwa był orzeł biały na błękitnym polu z literą Z na piersiach. Samodzielne księstwo zatorskie wydzielono po śmierci księcia oświęcimskiego Kazimierza i przekazano je najstarszemu z jego synów Wacławowi. Księstwo zatorskie zostało wykupione przez króla Jana Olbrachta w roku 1494, ale pozostawał w nim na dożywociu książę Janusz V, po którego zabójstwie w 1513 roku księstwo de facto przyłączono do Królestwa Polskiego^[1]^[2].

Historia

1445 – powstanie księstwa na skutek podziału księstwa oświęcimskiego pomiędzy spadkobierców księcia Kazimierza I oświęcimskiego
1456 – książę zatorski Wacław I złożył hołd królowi polskiemu Kazimierzowi IV Jagiellończykowi
1462 – król Czech Jerzy z Podiebradów na zjeździe z Kazimierzem Jagiellończykiem w Głogowie zobowiązał się nie rościć pretensji do zajętych przez Polskę terenów Śląska
1494 – Jan (Janusz) V z braku legalnego potomstwa odsprzedał księstwo Janowi I Olbrachtowi z zagwarantowaniem dożywocia
1513 – przyłączenie księstwa do Polski po zabójstwie Janusza V
1564 – podpisanie oficjalnego aktu inkorporacji księstwa zatorskiego i oświęcimskiego na sejmie w Warszawie do województwa krakowskiego, jako tzw. powiat śląski^[3]. W praktyce Habsburgowie używali jednak nadal nazw obu księstw zobacz np. tytuły Maria Teresa Habsburg.^[4]^[5]

Książęta zatorscy

Osobny artykuł: Książęta oświęcimscy#Księstwo zatorskie.

Galeria

Herb księstwa, XVIII
Ks. oświęcimskie i zatorskie^[6]
Ks. oświęcimskie w Kr. Polskim^[7]
Ks. oświęcimskie i zatorskie, mapa 1659
Ks. oświęcimskie w średniowieczu
Ks. oświęcimskie

Przypisy

↑ Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku, spisy, pod red. A. Gąsiorowskiego, T. IV, Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie), Z. 1, Urzędnicy Małopolscy XII-XV wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1990, nr 1270, s. 156.
↑ Andrzej Nowakowski. Terytoria oświęcimsko-zatorskie w Związku Niemieckim: zarys prawno-historyczny. „Przegląd Historyczny”, s. 785, 1985. Warszawa. ISSN 0033-2186. Tom 76, Numer 4. (pol.).
↑ Radosław Truś (2008). Beskid Mały: przewodnik. Oficyna Wydawnicza „Rewasz”. S. 35. ISBN 978-83-89188-77-9.
↑ Ernst Trost: Das blieb vom Doppeladler. dtv, München 1969, S. 360
↑ Weblinks: Habsburg Titles – heraldica.org
↑ Księstwa na mapie Abrahama Orteliusa z 1603
↑ Księstwo na mapie Wacława Grodzieckiego wydanej w 1592 roku

Linki zewnętrzne

Zatorskie księstwo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 462 .
„Książka: Księstwa Oświęcimskie i Zatorskie. Jgnacy Rychlik”

[1] Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku, spisy, pod red. A. Gąsiorowskiego, T. IV, Małopolska (Województwa krakowskie, sandomierskie i lubelskie), Z. 1, Urzędnicy Małopolscy XII-XV wieku, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1990, nr 1270, s. 156.

[an-2] Andrzej Nowakowski. Terytoria oświęcimsko-zatorskie w Związku Niemieckim: zarys prawno-historyczny. „Przegląd Historyczny”, s. 785, 1985. Warszawa. ISSN 0033-2186. Tom 76, Numer 4. (pol.).

[3] Radosław Truś (2008). Beskid Mały: przewodnik. Oficyna Wydawnicza „Rewasz”. S. 35. ISBN 978-83-89188-77-9.

[4] Ernst Trost: Das blieb vom Doppeladler. dtv, München 1969, S. 360

[5] Weblinks: Habsburg Titles – heraldica.org

[6] Księstwa na mapie Abrahama Orteliusa z 1603

[7] Księstwo na mapie Wacława Grodzieckiego wydanej w 1592 roku

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Rosja (Zabór rosyjski)	gubernia białoruska gubernia bracławska gubernia czernihowska gubernia grodzieńska gubernia izjasławska gubernia jekaterynosławska gubernia kijowska gubernia kurlandzka gubernia litewska gubernia mińska gubernia mohylewska namiestnictwo podolskie gubernia podolska gubernia połocka gubernia pskowska gubernia słonimska gubernia wileńska gubernia wołyńska
Prusy (Zabór pruski)	Nowy Śląsk Obwód Nadnotecki Prusy Nowowschodnie Prusy Południowe Prusy Wschodnie Prusy Zachodnie
Austria (Zabór austriacki)	Zastaw spiski Królestwo Galicji i Lodomerii Księstwo oświęcimskie Księstwo zatorskie Nowa Galicja cyrkuł zamojski