Lidia Zonn

Lidia Zonn-Karabasz

Lidia Zonn

Data i miejsce urodzenia	17 maja 1934 Wilno
Zawód	montażystka
Współmałżonek	Kazimierz Karabasz
Odznaczenia

Lidia Zonn-Karabasz (ur. 17 maja 1934 w Wilnie) – polska montażystka filmów dokumentalnych.

Jej rodzicami byli astronom Włodzimierz Zonn^[1] oraz pochodząca z wileńskiej żydowskiej rodziny kupieckiej Rachela, z domu Zarecka^[2] (1903–1948)^[3]. Przez kilka pierwszych lat mieszkała w Wilnie^[3]. Na początku 1939 wraz z rodzicami zamieszkała w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego, a na przełomie 1942 i 1943 przeniosła się wraz z matką do Instytutu Fizyki Doświadczalnej UW (w tym czasie pomagał im prof. Stefan Pieńkowski; ul. Hożej 69^[2]), a później do willi Jerzego Sołtana (przyjaciel Włodzimierza Zonna z obozu jenieckiego; ul. Malczewskiego 19/21), gdzie przeżyły powstanie warszawskie^[3][4]. Na początku powstania Lidia była świadkiem, jak do ich mieszkania przyszli zagubieni powstańcy, którym jej matka wydała cywilne ubrania swojego męża. W czasie wojny nie uczęszczała do szkoły, a zimą rzadko opuszczała mieszkanie ze względu na brak ciepłych ubrań^[3]. Podczas powstania Lidia Zonn wraz z matką zostały przez Niemców wypędzone do obozu przejściowego na Okęciu, a następnie przeniesione do następnego obozu przejściowego w Pruszkowie. Z obozu w Pruszkowie trafiły do Wolbromia pod opieką Rady Głównej Opiekuńczej (RGO). Zostały wysłane do wsi Zagórowa, gdzie doczekały końca wojny^[2][5]. Po wojnie dotarły do Krakowa, gdzie w 1945 odnalazł je Włodzimierz Zonn wracający z oflagu Murnau. W 1946 cała rodzina wróciła do Warszawy^[3][4].

Po II wojnie światowej ukończyła XI Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Reja w Warszawie^[4]. Studiowała w latach 1953–1959 na Wydziale Reżyserii PWSF w Łodzi^[1][3]. Zadebiutowała w 1956 czarno-białą etiudą Wesołe miasteczko, do której napisała scenariusz i którą wyreżyserowała (zdjęcia: Edward Etler, asystent: Andrzej Kondratiuk)^[6][7]. Pracowała z wybitnymi polskimi dokumentalistami, m.in. z Krzysztofem Kieślowskim, Władysławem Ślesickim, Ireną Kamieńską, Marcelem Łozińskim i Kazimierzem Karabaszem. Zajmowała się także pisaniem scenariuszy i reżyserią^[6]. Wykładała w PWSFTviT w Łodzi na Wydziale Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej^[8][9] oraz Akademii Filmu i Telewizji^[10]. Była związana z Wytwórnią Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie^[8]. Czystki związane z kampanią antysemicką Marca 1968 nie wpłynęły na nią bezpośrednio^[3].

Członkini Stowarzyszenia Filmowców Polskich od 1968^[11][6]. 12 grudnia 2001 otrzymała tytuł profesora sztuki filmowej^[8].

Nie ma dzieci^[3]. Jej mężem był reżyser Kazimierz Karabasz^[11].

W 2012 otrzymała Nagrodę Stowarzyszenia Filmowców Polskich za całokształt osiągnięć artystycznych^[1][11]. 24 września 2013 otrzymała Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” w dziedzinie szkolnictwa artystycznego^[12]. W 2022 odsłonięto jej gwiazdę w łódzkiej Alei Gwiazd^[1].

• Lidia Zonn: O montażu w filmie dokumentalnym. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, 1986, s. 207. ISBN 83-7010-019-8.
• Lidia Zonn: Wokół montażu. Łódź: Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. L. Schillera, 2001, s. 244. ISBN 978-83-87870-08-9.
• Lidia Zonn: W montażowni – wczoraj. Łódź: Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. L. Schillera, 2008, s. 258. ISBN 978-83-87870-22-5.

• Lidia Zonn w bazie filmpolski.pl
• Lidia Zonn w bazie Filmweb
• Lidia Zonn w bazie IMDb (ang.)
• Lidia Zonn w katalogu Biblioteki Narodowej
• Wspomnienie o Kieślowskim: Lidia Zonn w serwisie YouTube
• Film Wesołe Miasteczko
• Wywiad na stronie Polskiego Stowarzyszenia Montażystów