Malcolm III
Król Szkocji | |
Okres | od 1058 |
---|---|
Koronacja | 25 kwietnia 1058 |
Poprzednik | |
Następca | Donald III |
Dane biograficzne | |
Dynastia | Dunkeld |
Data urodzenia | 1031 |
Data śmierci | 13 listopada 1093 |
Miejsce spoczynku | |
Ojciec | |
Matka | Suthen |
Żona | Ingibiorg Finnsdottir |
Dzieci | I voto: |
Malcolm III, Malcolm III Cenmore po szkocku Máel Coluim mac Donnchada (urodzony 1031, zmarły 13 listopada 1093), znany też pod przydomkiem Cenn Mór (po szkocku wielka głowa), zangielszczonym jako Cenmore – król Szkocji w latach 1058-1093. Jego imię, Máel Coluim (zangielszczone jako Malcolm) znaczy dosłownie sługa Kościoła.
Życie
[edytuj | edytuj kod]Malcolm III urodził się w 1031, był najstarszym synem króla Duncana I. Jako najstarszy syn został wyznaczony na następcę tronu. W 1040, gdy miał zaledwie 9 lat, jego ojciec został zabity w bitwie przez Makbeta - jego kuzyna. Makbet został nowym królem Szkocji, a Malcolm zmuszony był się ukrywać przed nim. Schronienia użyczył mu na swym dworze w Anglii, ówczesny król Danii i Anglii Hardekanut.
W 1042 zmarł Hardekanut, a królem Anglii został Edward Wyznawca, mający niechętny stosunek do Malcolma. Dopiero w 1053 zdecydował się pomóc mu w odzyskaniu tronu szkockiego użyczając armii i broni. W tym samym roku 22-letni Malcolm na czele swej armii najechał Szkocję. Wsparcia udzielili mu także możnowładcy z południowej Szkocji. W 1057 Malcolm zamordował Makbeta, a w 1058 jego syna - Lulacha, który przejął po nim tron. 25 kwietnia 1058 został koronowany w Pałacu Scone na króla Szkocji.
Małżeństwa
[edytuj | edytuj kod]W 1065 żoną Malcolma została Ingibiorg Finnsdottir, córka earla Orkney. Ingibiorg zmarła pięć lat po ślubie, w 1070. Miał z nią trójkę dzieci:
- Duncana II (1060-12 listopada 1094), króla Szkocji,
- Malcolma (ok. 1094), księcia Szkocji,
- Donalda (zm. 1085), księcia Szkocji.
Po śmierci Ingibiorg wziął za żonę Margaret (później ogłoszoną świętą), córkę Edwarda Wygnańca - króla Anglii. Margaret zaczęła szerzyć chrześcijaństwo w Szkocji - mimo że ten kraj dawno był już schrystianizowany, to pogańskie ceremonie i obrzędy były tam wciąż żywe. Malcolm i Margaret mieli ośmioro dzieci:
- Edwarda (1071 - 1093), księcia Szkocji,
- Edmunda (1072-1097), króla Szkocji,
- Ethelreda (zm. 1120), księcia Szkocji, earla Fife,
- Edgara (1074-1107), króla Szkocji,
- Aleksandra I (1078-1124), króla Szkocji,
- Dawida I (1080-1153), króla Szkocji,
- Matyldę (także: Edytę) (ok. 1080-1118), żonę króla angielskiego Henryka I Beauclerca,
- Marię (zm. 1116), żonę Eustachego III, hrabinę Boulogne.
Konflikt z Anglią
[edytuj | edytuj kod]W 1066 Malcolm popadł w konflikt z Anglią. Spory z południowym sąsiadem zakończyły się w 1072, kiedy Malcolm pod naciskiem króla Wilhelma II Rudego zaprzysiągł podległość Anglii, co wywołało niemałe kontrowersje wśród dworu i samej ludności Szkocji, ponieważ oznaczało koniec stuprocentowej suwerenności tego państwa.
W 1093 Malcolm postanowił odzyskać niepodległość Szkocji i rozpoczął wojnę z Wilhelmem II. Ten jednak miał dobrze zorganizowana armię i szybko powstrzymał Malcolma. Król Szkocji zginął 13 listopada 1093 w bitwie pod Alnwick, w której król Anglii zaatakował armię szkocką z zaskoczenia. W tej samej bitwie zginął także syn Malcolma, Edward, co oznaczało wielką porażkę Szkotów.
Malcolm III został pochowany w klasztorze benedyktyńskim Durnfemline, wybudowanym przez jego żonę Margaret w 1070. Następcą Malcolma został jego brat, Donald III.
Genealogia
[edytuj | edytuj kod]4. Crínán z Dunkeld | ||||||
2. Duncan I | ||||||
5. Księżniczka Bethóc | ||||||
1. Malcolm III | ||||||
6. Eryk Hlathir (?) | ||||||
3. Suthen | ||||||
7. Nieznana | ||||||
W kulturze
[edytuj | edytuj kod]Literatura
[edytuj | edytuj kod]Malkolm, syn króla Dunkana, postać z tragedii Makbet Williama Shakespeare’a, była prawdopodobnie inspirowana królem Malcolmem III[1].
Gry wideo
[edytuj | edytuj kod]W serii gier wideo Crusader Kings jednym z grywalnych władców jest Malcolm III 'Canmore' Dunkeld, przedstawiony jako król Szkocji[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ William Shakespeare , The complete Signet classic Shakespeare. General editor: Sylvan Barnet, New York, Harcourt Brace Jovanovich, 1972, ISBN 978-0-15-512610-7 [dostęp 2023-11-19] .
- ↑ Interesting characters – CK3 Wiki [online], ck3.paradoxwikis.com [dostęp 2023-11-19] .