Maria Wiłkomirska
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 3 kwietnia 1904 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | 19 czerwca 1995 |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Zespoły | |
| Trio Wiłkomirskich | |
| Odznaczenia | |
     | |
Maria Wiłkomirska (ur. 21 marca?/3 kwietnia 1904 w Moskwie, zm. 19 czerwca 1995 w Warszawie) – polska pianistka, solistka i kameralistka, wraz z braćmi Kazimierzem i Michałem (od 1945 z przyrodnią siostrą Wandą) członkini Tria Wiłkomirskich; jej przyrodnim bratem był również Józef Wiłkomirski[1]. Była profesorem Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie i Łodzi.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Naukę gry na fortepianie rozpoczęła u swojego ojca – Alfreda Wiłkomirskiego. W latach 1914–1917 odbyła studia pianistyczne w Konserwatorium w Moskwie w klasie Bolesława Jaworskiego. W 1919 wraz z rodziną przeniosła się do Polski. W Warszawie uczęszczała na prywatne lekcje gry na fortepianie u Józefa Turczyńskiego, które trwały do 1921.
Jako sanitariuszka brała udział w Powstaniu Warszawskim[2][3].
W latach 1945–1977 uczyła w PWSM w Łodzi i Warszawie. W 1956 otrzymała tytuł prof. nadzwyczajnego, a w 1967 prof. zwyczajnego. W latach 1964–1969 sprawowała funkcję kierownika II Katedry Fortepianu w PWSM w Warszawie[4]. Wykształciła wielu pianistów. Do jej absolwentów należeli m.in. Jerzy Godziszewski, Zygmunt Krauze i Jerzy Marchwiński.
Koncertowała w Polsce i za granicą. Dokonała wielu nagrań radiowych i fonograficznych. Zasiadała w jury konkursów pianistycznych, m.in. Międzynarodowego Konkursu im. Fryderyka Chopina w Warszawie (1955, 1965), w Berlinie (1951) i w Bukareszcie (1967).
Zmarła w Warszawie. Pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 223-1-16)[5].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1982)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1959)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1952)[6]
- Srebrny Krzyż Zasługi (1939)
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (25 marca 1955)[7]
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]- Fryderyk Chopin – Dzieła wszystkie – Sonata na fortepian i wiolonczelę g-moll op. 65 (Kazimierz Wiłkomirski – wiolonczela, Maria Wiłkomirska – fortepian), Sonata c-moll na fortepian op. 4 (Maria Wiłkomirska – fortepian), Polskie Nagrania „Muza” (SXL 0081)[8]
- Piotr Czajkowski – Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę a-moll op. 50 (Trio Wiłkomirskich: Maria Wiłkomirska – fortepian, Wanda Wiłkomirska – skrzypce, Kazimierz Wiłkomirski – wiolonczela), Polskie Nagrania „Muza” (SXL 0811)[9]
- Ludwig van Beethoven – Trio fortepianowe B-dur op. 11, Supraphon
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zofia Stopińska, Wanda Wiłkomirska: "Miałam piękne życie" - część I [online], www.klasyka-podkarpacie.pl [dostęp 2024-02-28].
- ↑ Dzieci Alfreda i Anieli. Archiwum Państwowe w Kaliszu. [dostęp 2017-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-03)].
- ↑ Maria Wiłkomirska Encyklopedia Medyków Powstania Warszawskiego
- ↑ Historia Katedry Fortepianu. Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina. [dostęp 2017-04-28].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MICHAŁ BUCHARTOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-08-30].
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 25 marca 1955 r. nr 0/431 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Maria Wiłkomirska. discogs.com (ang.)
- ↑ Wiłkomirski Trio. discogs.com (ang.)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Maria Wiłkomirska, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21].
- Maria Wiłkomirska. Polskie Centrum Informacji Muzycznej
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Maria Wiłkomirska na zdjęciach w bibliotece Polona
- Maria Wiłkomirska na stronie Archiwum Państwowego w Kaliszu