Moniaki

Moniaki
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

kraśnicki

Gmina

Urzędów

Liczba ludności (2015)

349[2]

Strefa numeracyjna

81

Kod pocztowy

23-250[3]

Tablice rejestracyjne

LKR

SIMC

0392589

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Moniaki”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Moniaki”
Położenie na mapie powiatu kraśnickiego
Mapa konturowa powiatu kraśnickiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Moniaki”
Położenie na mapie gminy Urzędów
Mapa konturowa gminy Urzędów, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Moniaki”
Ziemia51°01′35″N 22°04′57″E/51,026389 22,082500[1]

Moniakiwieś w Polsce położona w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego, w powiecie kraśnickim, w gminie Urzędów[4][5].

Wieś Moniaki leży na Wyżynie Lubelskiej, w środkowej części Wzniesień Urzędowskich, na zachód od drogi wiodącej z Urzędowa do Opola Lubelskiego. Od Urzędowa oddalone są o 6 km, od Kraśnika o 12 km, a od Lublina dzieli ją odległość około 45 km.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Moniaki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Urzędów[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Dworek z Moniaków w skansenie w Janowcu

Powstanie wsi wiąże się z wymienionymi w 1455 i 1462 roku miejscowościami Wola Bobowska i Wierzbica. Była to wieś zamieszkana przez drobną szlachtę zagrodową i powstała z wydzielenia obszaru z dóbr Boby. Okres ich terytorialnego wzrostu trwał do lat siedemdziesiątych XIX wieku. Nazwa miejscowości zmieniała się kilkakrotnie. Obecna nazwa ma ścisły związek z rodem Moniaczkowskich herbu Szreniawa. Ostatnimi właścicielami majątku Moniaki był ród Zembrzuskich.

Za Królestwa Polskiego istniała gmina Moniaki.

W ramach akcje przeciwko tzw. moskwom, czyli wsiom silnie popierającym władzę komunistyczną oddział Hieronima Dekutowskiego „Zapory” dokonał 23 września 1946 r. pacyfikacji wsi, w wyniku której spłonęło 29 zagród, a 40 komunistów ukarano chłostą.

Po zakończeniu II wojny światowej majątek Moniaki przejął Skarb Państwa. Część ziemi rozparcelowano pomiędzy służbę dworską i rolników wsi Moniaki. Obszar lasów dworskich włączono do lasów państwowych. Dworek z XVIII wieku – siedzibę ostatniego dziedzica Moniaków, przewieziono do Janowca, gdzie stanowi część skansenu, będącego oddziałem Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82983
  2. a b Jednostki pomocnicze gminy Urzędów. Urząd Gminy Urzędów. [dostęp 2016-02-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-06)].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 794 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-02-29].
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2016-02-29]. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]