Nazwy miejscowe Polski

Nazwy miejscowe Polski – encyklopedyczny słownik poświęcony nazewnictwu miejscowości leżących na terenie Polski, pod redakcją Kazimierza Rymuta, wydawany tomach od 1996^[1] .

Słownik został opracowywany w Pracowni Topomastycznej Instytutu Języka Polskiego PAN w Krakowie na podstawie kartoteki Słownika nazw miejscowych Polski^[2] .

Zakres słownika obejmuje nazewnictwo miejscowości leżących na terytorium obecnej Polski. W publikacji nie zostały ujęte nazwy miejscowości znajdujące się w historycznych granicach Polski z innych okresów. Nie uwzględniono również nazwy części wsi, kolonii oraz przysiółków, a w miastach nazwy dzielnic, osiedli, placów i ulic, chyba że stanowią one pozostałość po dawniej istniejących wsiach. Słownik przedstawia również nazwy miejscowości nieistniejących, które zanikły i wyludniły się. Celem publikacji jest przedstawienie, dokumentacja oraz objaśnienie historii poszczególnych nazw^[2] .

Pierwsze dwa tomy wydane w latach 1996–1997 spotkały się z krytyką historyka Marka Derwicha, który wytknął autorom szereg błędów związanych głównie z datowaniem nazw miejscowości. W recenzji krytycznej, jaka ukazała się na łamach „Studiów źródłoznawczych”, wymienił wiele przykładów błędnego datowania nazw i wskazał, że niektóre miejscowości posiadają wcześniejszą dokumentację od tej podanej w słowniku^[2] .

Po raz pierwszy publikacja wydana została w 1996. Dodruk do pierwszego wydania dofinansowany został przez Komitet Badań Naukowych w 2004. Całość wydawnictwa posiada numer ISBN 83-85579-29-X. Wydano następujące tomy:

• Tom I, (A-B), 418 stron, data wyd. 1996, ISBN 83-85579-34-6^[1] ,
• Tom II, (C-D), 518 stron, data wyd. 1997, ISBN 83-85579-64-8,
• Tom III, (E-I), 542 stron, data wyd. 1999, ISBN 83-87795-45-3,
• Tom IV, (J-Kn), 539 stron, data wyd. 2001, ISBN 83-87623-36-9,
• Tom V, (Ko-Ky), 533 stron, data wyd. 2003, ISBN 83-87623-68-7,
• Tom VI, (L-Ma), 564 stron, data wyd. 2005, ISBN 83-88866-26-5,
• Tom VII, (Mą-N), 547 stron, data wyd. 2007, ISBN 978-83-88866-48-7,
• Tom VIII, (O-Pn), 559 stron, data wyd. 2009, ISBN 978-83-88866-71-5,
• Tom IX, (Po-Q), 413 stron, data wyd. 2013, ISBN 978-83-64007-04-0,
• Tom X, (Ra-Re), 160 stron, data wyd. 2015, ISBN 978-83-64007-19-4,
• Tom XI, (Rę-Rs), 146 stron, data wyd. 2015, ISBN 978-83-64007-20-0,
• Tom XII, (Ru-Rż), 168 stron, data wyd. 2015, ISBN 978-83-64007-21-7,
• Tom XIII, (Sa-Si), 216 stron, data wyd. 2016, ISBN 978-83-64007-35-4
• Tom XIV, (Sk- Sn), 197 stron, data wyd. 2017, ISBN 978-83-64007-42-2
• Tom XV, (So- Stą), 236 stron, data wyd. 2018, ISBN 978-83-64007-50-7
• Tom XVI, (Stb- Sy), 304 stron, data wyd. 2021, ISBN 978-83-64007-79-8

• Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. I A-B. Kraków: Polska Akademia Nauk, Instytut Języka polskiego, 1996. ISBN 83-85579-34-6.
• Marek Derwich. Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, pod red. Kazimierza Rymuta. „Studia źródłoznawcze”. 39, s. 191-193, 2001. [dostęp 2019-06-19]. 

• Zdygitalizowane tomy słownika na stronach RCIN