Pentanole

Pentanole, alkohole amylowe, alkohole pentylowe – grupa organicznych związków chemicznych o wzorze C
5
H
11
OH
będących alkanolami zawierającymi 5 atomów węgla. Trzy pentanole są chiralne, występują w postaci dwóch enancjomerów.

Alkohole amylowe – głównie n-amylowy, izoamylowy i 2-metylo-1-butanol – powstają jako uboczne produkty fermentacji alkoholowej i znajdują się w niedogonie podestylacyjnym. Pentanole stosowane są do otrzymywania estrów, które charakteryzują się przyjemnym zapachem owocowym[1].

Porównanie pentanoli i ich właściwości fizycznych
Nazwa Inne nazwy Nazwa systematyczna Wzór strukturalny Temp. topnienia Temp. wrzenia Źródła
1-pentanol n-pentanol,
alkohol amylowy
pentan-1-ol −78 138 [2]
2-pentanol(inne języki) sec-pentanol (R)-pentan-2-ol −50 119 [3]
(S)-pentan-2-ol
3-pentanol(inne języki) pentan-3-ol −8 116 [4]
2,2-dimetylo-1-propanol(inne języki) neopentanol,
alkohol neopentylowy
2,2-dimetylopropan-1-ol 53 113 [5]
2-metylo-1-butanol(inne języki) (R)-2-metylobutan-1-ol −70 129 [6]
(S)-2-metylobutan-1-ol
2-metylo-2-butanol(inne języki) tert-pentanol 2-metylobutan-2-ol −8 102 [7]
3-metylo-1-butanol(inne języki) izopentanol,
alkohol izoamylowy,
alkohol izopentylowy
3-metylo-butan-1-ol −117 131 [8]
3-metylo-2-butanol(inne języki) (R)-3-metylobutan-2-ol 112 [9]
(S)-3-metylobutan-2-ol

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. amylowy alkohol, [w:] Encyklopedia techniki. Chemia, Władysław Gajewski (red.), Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1965, s. 26, OCLC 33835352.
  2. 1-Pentanol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 13590 [dostęp 2023-09-22] (niem. • ang.).
  3. 2-Pentanol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 510041 [dostęp 2023-09-22] (niem. • ang.).
  4. 3-Pentanol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 510042 [dostęp 2023-09-22] (niem. • ang.).
  5. 2,2-Dimethyl-1-propanol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 28280 [dostęp 2023-09-22] (niem. • ang.).
  6. 2-Methyl-1-butanol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 510043 [dostęp 2023-09-22] (niem. • ang.).
  7. 2-Methyl-2-butanol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 510287 [dostęp 2023-09-22] (niem. • ang.).
  8. 3-Methyl-1-butanol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 29140 [dostęp 2023-09-22] (niem. • ang.).
  9. 3-Methyl-2-butanol, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 36960 [dostęp 2023-09-22] (niem. • ang.).