Poznachowice Górne
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) | 454[2] |
Strefa numeracyjna | 12 |
Kod pocztowy | 32-415[3] |
Tablice rejestracyjne | KMY |
SIMC | 0333010 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu myślenickiego | |
Położenie na mapie gminy Raciechowice | |
49°49′29″N 20°07′46″E/49,824722 20,129444[1] |
Poznachowice Górne – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim, w gminie Raciechowice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Poznachowice Górne położone są w dorzeczu rzeki Krzyworzeki u stóp góry Grodzisko (618 m n.p.m.). Znajdują się na pograniczu Beskidu Wyspowego i Pogórza Wiśnickiego[4].
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0333026 | Łazy | część wsi |
0333032 | Międzylesie | część wsi |
0333049 | Padoły | część wsi |
0333084 | Podkamień | przysiółek |
0333055 | Podogród | część wsi |
0333061 | Rzeki | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy w źródłach pisanych Poznachowice pojawiają się w dokumencie biskupa krakowskiego Prandoty z 1264 r. przy okazji nadania cystersom ze Szczyrzyca dziesięciny z Poznachowic i sąsiedniego Glichowa[7]. Ślady pierwszych osad datuje się na V w. p.n.e. Początek osadnictwa to przede wszystkim góra Grodzisko. Wzniesiony tam gród prawdopodobnie został spalony przez Tatarów w 1287 r., a osadnictwo na tych terenach na jakiś czas zamarło, odradzając się w około sto lat później w oparciu o zamek wzniesiony w Dobczycach.
Podczas II wojny światowej na Grodzisku stacjonowali partyzanci AK z grupy „Kamiennik”.
Na tych terenach toczy się akcja Powieści Karola Bunscha Dzikowy Skarb, w której na Grodzisku został wzniesiony przez Mieszka I gród dla człowieka, który uratował życie jego przyjacielowi.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Większość mieszkańców w Poznachowicach Górnych czerpie swe dochody z rolnictwa. W Poznachowicach Górnych mamy do czynienia m.in. z uprawą zbóż oraz z sadownictwem. Wieś ta słynie z dobrej jakości owoców, głównie jabłek. O sadach na terenie m.in. Poznachowic Górnych wspomina się już w połowie XIX wieku. Jabłka wywożono wozami i sprzedawano je w Krakowie, Wieliczce i w Zakopanem. Jabłka z dworów były pakowane pojedynczo w serwetki lub papierki i wysyłane do Wiednia. Intensywne zakładanie sadów rozpoczęło się w latach 50. XX wieku i trwa do dzisiaj[potrzebny przypis].
Grodzisko
[edytuj | edytuj kod]Grodzisko jest najwyższą górą w całej Gminie Raciechowice. Na jego szczycie znajdują się ruiny dawnego grodu powstałego podczas kultury łużyckiej. Prowadzono tam badania archeologiczne jeszcze przed I wojną światową. Udało się znaleźć broń, narzędzia, i naczynia gliniane pochodzące z V w p.n.e. W czasach pierwszych Piastów na Grodzisku wzniesiono gród warowny. Mury układane były z ziemi i kamienia bez użycia zaprawy murarskiej. Spalony został w II poł. XII w., podczas najazdu Tatarów na Polskę (prawdopodobnie w 1287 r.). Później już nie został odbudowany, ale nadal dostrzec można ślady wałów obronnych i fos oraz resztki bramy. Jest to Grodzisko w Poznachowicach Górnych. Wewnątrz znajduje się symboliczny grób partyzantów AK z czasów II wojny światowej z 1944 roku.
Walory turystyczne
[edytuj | edytuj kod]Przez Grodzisko przechodzi niebieski szlak turystyczny, który prowadzi do Szczyrzyca. Podczas lata i jesieni na Grodzisku roi się od grzybiarzy.
Z Grodziska rozciąga się szeroki widok na pobliskie okolice. Można dojrzeć m.in. Kraków, Dobczyce, Kamionną, Kostrzę, grzbiet Łopienia, Mogielicę, Ciecień, Księżą Górę, Szczyrzyc, Czasław, Wiśniową, Lipnik. Nie tylko najwyższy szczyt jest dobrym punktem obserwacyjnym. Duże nachylenie terenu sprawia, że z większości miejsc w Poznachowicach Górnych można obserwować otaczające krajobrazy.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109573
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 958 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Feliks Kiryk: Monografia powiatu myślenickiego T. 1. Cz. 3: Dzieje powiatu myślenickiego w okresie przedrozbiorowym. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1970, s. 31.