Prawdziska
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 117[2] |
| Strefa numeracyjna | 87 |
| Kod pocztowy | 19-314[3] |
| Tablice rejestracyjne | NEL |
| SIMC | 0759914 |
Położenie na mapie gminy Kalinowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ełckiego  | |
 53°51′47″N 22°45′39″E/53,863056 22,760833[1] | |
Prawdziska (niem. Prawdzisken) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Kalinowo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Historia wsi
[edytuj | edytuj kod]W traktacie melneńskim przy określaniu granicy między Wielkim Księstwem Litewskim, a zakonem krzyżackim wymieniona jest wieś Prewoysti (według Toeppena) to Prawdziska.
W 1505 roku wójt ełcki Jakub Reiff, zwany Walter, sprzedał Jadamowi Sandam i Mokołajowi Belom 10 włók, biorąc za włókę trzy dobre woły.
W 1821 w Prawdziskach było 170 mieszkańców, a w 1939 już 267 osób.
Przed I wojną światową funkcjonowała tutaj biblioteka Towarzystwa Czytelni Ludowych z Poznania. W 1903 kolportażem polskich książek zjamował się chłop o nazwisku Dziondział.
W 1934 roku ówczesne niemieckie władze nazistowskie w miejsce historycznej nazwy Prawdzisken wprowadziły nazwę Reiffenrode[4].
Po II wojnie światowej, gdy najniższym szczeblem administracyjnym były gromady, Prawdziska należały do Gromadzkiej Rady Narodowej w Milewie.
Parafia
[edytuj | edytuj kod]Parafia w Prawdziskach pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła należy do dekanatu Ełk – Miłosierdzia Bożego. Parafia powstała w roku 1905.
W latach 1919–1926 proboszczem katolickim był tu ks. Wojciech Rogaczewski. Ks. Rogaczewski działał na rzecz plebiscytu, a w czasie swojej posługi kapłańskiej w Prawdziskach wspierał kolportaż polskich książek i czasopism. W przykościelnej szkółce prowadził nauczanie religii w języku polskim.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109965
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1049 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Po dojściu Adolfa Hitlera do władzy sztuczne zniemczanie nazw miejscowości dotknęło znaczne obszary ówczesnych Niemiec
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, Tom IX (str. 22), Warszawa, 1888.
- Jan Kawecki, Bolesław Roman, "Ełk z dziejów miasta i powiatu", Pojezierze, Olsztyn, 1970
- Stefan Bilski, "Słownik biograficzny Regionu Brodnickiego" (str. 88), Toruńskie Towarzystwo Kultury, Brodnica-Toruń, 1991.
- Max Toeppen "Historia Mazur" (w przekładzie Małgorzaty Szymańskiej-Jasińskiej i opracowaniu Grzegorza Jasińskiego), wyd. Wspólnota Kulturowa "Borussia", Olsztyn 1995, ISBN 83-900380-3-X.
- Grzegorz Białuński, Historia Prawdzisk do XVIII wieku, "Masovia", T. 9, 2006, s. 3-19.