Piłowate

Piłowate
Pristidae
Bonaparte, 1835[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – Pristis microdon
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ryby chrzęstnoszkieletowe

Podgromada

spodouste

Infragromada

Euselachii

(bez rangi) płaszczki
Rząd

Rhinopristiformes

Rodzina

piłowate

Typ nomenklatoryczny

Pristis Linck, 1790

Synonimy
Rodzaje

3 rodzaje (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Piłowate[4] (Pristidae) – rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych z rzędu Rhinopristiformes.

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Zamieszkują ciepłe wody nad szelfem kontynentalnym wszystkich oceanów (Morza Czerwonego, Morza Śródziemnego, Indo-Pacyfiku, aż do Australii i Nowej Gwinei)[5]. Są rybami dwuśrodowiskowymi, mogą przebywać zarówno w wodach słonych, jak i słodkich.

Cechy charakterystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Ciało długie, wrzecionowate. Głowa spłaszczona grzbietobrzusznie. Pysk wyciągnięty w tzw. rostrum, przypominające kształtem miecz lub piłę, wykorzystywany do ogłuszania i zabijania ofiar. Na każdej z bocznych krawędzi rostrum występuje 16–32 par ostrych, głęboko osadzonych zębów jednakowej wielkości. Oczy i tryskawki na wierzchniej, a otwór gębowy i szczeliny skrzelowe na spodniej części głowy. Małe zęby szczękowe ułożone są w licznych rzędach. Brak wąsików. Występują dwie płetwy grzbietowe o zbliżonej wielkości[5]. Pierwsza z nich leży nad płetwami brzusznymi. Płetwy piersiowe szerokie. Ich przednia część jest zrośnięta z głową. Płetwa odbytowa nie występuje. Tylne promienie płetw brzusznych samców są przekształcone w pterygopodium. Piłokształtne są żyworodne[6]. Żywią się głównie rybami.

Osiągają długość od 1,4 m (Pristis clavata) do 7,6 m (Pristis pectinata)[7].

Klasyfikacja

[edytuj | edytuj kod]

Współcześnie występujące rodzaje zaliczane do tej rodziny[8]:

Opisano również rodzaj wymarły[9]:

Status

[edytuj | edytuj kod]

Wszystkie gatunki rodziny piłowatych wpisane są w Czerwonej Księdze IUCN jako krytycznie zagrożone wyginięciem (kategoria CR).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Pisownia oryginalna, takson zdefiniowany w randze podrodziny.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Ch.-L. Bonaparte, Prodromus Systematis Ichthyologiae, 1835, [3] (łac.).
  2. W. Swainson: The natural history of fishes, amphibians, & reptiles, or monocardian animals. Cz. 2. London: Longman & Co., 1839, s. 192. (ang.).
  3. J.E. Gray: List of the specimens of fish in the collection of the British Museum. Cz. 1: Chondropterygii. London: Printed by order of the Trustees, 1851, s. 87. (ang.).
  4. Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
  5. a b Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
  6. G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  7. R. Froese & D. Pauly: Family Pristidae - Sawfishes. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-04-05]. (ang.).
  8. Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 5 marca 2024 [dostęp 2024-04-05] (ang.).
  9. W. Dames. Über eine tertiäre Wirbelthierfauna von der westlichen Insel der Birket-EI-Qrûn im Fajum (Aegypten). „Sitzungsberichte der Königlich Preussischen Akademie der Wissenschaften zu Berlin”. Jahrgang 1883 (1), s. 136, 1883. (niem.).