Rishi Sunak

Rishi Sunak
Ilustracja
Rishi Sunak (2022)
Data i miejsce urodzenia

12 maja 1980
Southampton

Premier Wielkiej Brytanii
Okres

od 25 października 2022
do 5 lipca 2024

Przynależność polityczna

Partia Konserwatywna

Poprzednik

Liz Truss

Następca

Keir Starmer

Lider opozycji
Okres

od 5 lipca 2024
do 2 listopada 2024

Przynależność polityczna

Partia Konserwatywna

Poprzednik

Keir Starmer

Następca

Kemi Badenoch

Lider Partii Konserwatywnej
Okres

od 24 października 2022
do 2 listopada 2024

Poprzednik

Kemi Badenoch

Kanclerz skarbu
Okres

od 13 lutego 2020
do 5 lipca 2022

Przynależność polityczna

Partia Konserwatywna

Poprzednik

Sajid Javid

Następca

Nadhim Zahawi

Naczelny sekretarz skarbu
Okres

od 24 lipca 2019
do 13 lutego 2020

Przynależność polityczna

Partia Konserwatywna

Poprzednik

Liz Truss

Następca

Stephen Barclay

Poseł do Izby Gmin z okręgu Richmond (Yorks)
Okres

od 7 maja 2015

Przynależność polityczna

Partia Konserwatywna

Poprzednik

William Hague

Odznaczenia
Order Wolności (Ukraina)

Rishi Sunak (ur. 12 maja 1980 w Southampton) – brytyjski polityk pochodzenia indyjskiego. W latach 2022–2024 premier Wielkiej Brytanii i lider Partii Konserwatywnej.

Od 2015 poseł do Izby Gmin. W latach 2019−2020 naczelny sekretarz skarbu w pierwszym gabinecie Borisa Johnsona, w latach 2020−2022 kanclerz skarbu w drugim gabinecie Borisa Johnsona(inne języki).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodzenie, wykształcenie i praca zawodowa

[edytuj | edytuj kod]

Rishi Sunak urodził się 12 maja 1980 roku w Southampton[1]. Jego rodzice wywodzą się z Pendżabu w Indiach[2], choć urodzili się w różnych miejscach. Jego ojciec Yashvir Sunak urodził się w Kolonii Kenii (ob. Kenia), zaś matka Usha Sunak urodziła się w Tanganice (ob. część Tanzanii)[3]. Swoją drogę edukacyjną rozpoczął w Stroud School, szkole przygotowawczej w Romsey, a następnie uczęszczał do Winchester College, niezależnej szkoły z internatem dla chłopców[4]. W 2001 roku ukończył studia na Lincoln College w Oksfordzie, otrzymując dyplom z filozofii, ekonomii i politologii[5]. W 2006 roku ukończył studia podyplomowe Master of Business Administration na Uniwersytecie Stanforda[6].

W latach 2001–2004 pracował jako analityk w banku inwestycyjnym Goldman Sachs, a następnie dla firmy zarządzającej funduszami hedgingowymi The Children's Investment Fund Management(inne języki)[7][8]. Był także dyrektorem firmy inwestycyjnej Catamaran Ventures, należącej do jego teścia, indyjskiego biznesmena NR Narayana Murthy(inne języki)[9]. W 2015 roku porzucił karierę biznesową dla polityki.

Działalność polityczna

[edytuj | edytuj kod]
Sajid Javid, Boris Johnson i Rishi Sunak (2022)

Jego kariera polityczna rozpoczęła się w 2015 roku, po tym jak został wybrany na członka Izby Gmin. W ramach prac parlamentarnych był członkiem Komisji Specjalnej ds. Środowiska, Żywności i Spraw Wiejskich(inne języki). Reelekcję poselską otrzymał w 2017 i 2019 roku[10].

W latach 2018–2019 pełnił funkcję parlamentarnego podsekretarza stanu w Departamencie Mieszkalnictwa, Społeczności i Samorządu Lokalnego[11]. 24 lipca 2019 roku został powołany na stanowisko naczelnego sekretarza skarbu, a dzień później został członkiem Tajnej Rady[12][13]. 13 lutego 2020 roku został wyznaczony na urząd kanclerza skarbu, czyli brytyjskiego odpowiednika polskiego szefa resortu finansów[14]. 5 lipca 2022 roku złożył dymisję z funkcji kanclerza i tym samym sprzeciwił się polityce premiera Johnsona[15][16].

8 lipca 2022 roku ogłosił swój start w wyborach na przewodniczącego Partii Konserwatywnej, w miejsce Borisa Johnsona, który zrezygnował z tej funkcji dzień wcześniej[17]. Po wygraniu wszystkich dotychczasowych tur, wspólnie z Liz Truss dotarł do ostatniej rundy wyborów[18], w której został pokonany - zdobył 60 399 głosów, podczas gdy Liz Truss 81 326[19].

Premier Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej

[edytuj | edytuj kod]

23 października 2022 roku ogłosił swój start w wyborach na przewodniczącego Partii Konserwatywnej, w miejsce Liz Truss, która zrezygnowała z tej funkcji kilka dni wcześniej[20]. 24 października 2022 został wybrany na lidera Partii Konserwatywnej[21].

25 października 2022 z rąk brytyjskiego króla Karola III otrzymał misję stworzenia gabinetu(inne języki)[22][23]. Jest drugim po Benjaminie Disraelim premierem kraju wywodzącym się z mniejszości etnicznej. Mając 42 lata został najmłodszym obejmującym urząd od ponad 200 lat, a także trzecim szefem brytyjskiego rządu w ciągu dwóch miesięcy[24].

Po przegranych przedterminowych wyborach parlamentarnych, które odbyły się 4 lipca 2024, Sunak złożył następnego dnia rezygnację z funkcji premiera. Została ona przyjęta przez króla Karola III, a w konsekwencji nowym szefem rządu został lider laburzystów, Keir Starmer[25][26]. Zapowiedział również rezygnację z przewodniczenia Partii Konserwatywnej[27].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W 2009 poślubił Akshatę Murty(inne języki), poznaną podczas studiów na Uniwersytecie Stanforda córkę miliardera Nagavary Murthy’ego(inne języki). Ma dwie córki[28]. Deklaruje się jako hinduista[29].

Jest myśliwym, poluje m.in. na pardwy i opowiada się za aktywnym zarządzaniem brytyjskimi wrzosowiskami, otwarcie i głośno popiera łowiectwo. Powołał do swojego gabinetu innych myśliwych[30].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rishi Sunak Wiki, Age, Wife, Family, Biography & More - WikiBio [online] [dostęp 2022-07-21] (ang.).
  2. Partia konserwatywna...
  3. Neetu Singh, Rishi Sunak Bio, Age, Birth Place, Wife, Career [online], Bihar News, 16 lipca 2022 [dostęp 2022-07-21] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-20] (ang.).
  4. Charlotte Edwardes, Meet the chancellor: the real Rishi Sunak, by the people who know him best, ISSN 0140-0460 [dostęp 2022-07-21] (ang.).
  5. Rishi Sunak UK PM, Education, Parents, Religion, Wife and Children [online] [dostęp 2022-07-21] (ang.).
  6. Starcie tytanów Partii Konserwatywnej: Rishi Sunak kontra Liz Truss [online], forsal.pl, 21 lipca 2022 [dostęp 2022-07-21] (pol.).
  7. B.S. Reporter, Quite positive that Rishi will do well as a MP, says Murthy, „Business Standard India”, 8 maja 2015 [dostęp 2022-07-21].
  8. Anna Wolska, Rishi Sunak - kim jest faworyt w wyścigu o fotel premiera Wielkiej Brytanii? [online], www.euractiv.pl, 19 lipca 2022 [dostęp 2022-07-21] (pol.).
  9. Varun Sood, Narayana Murthy far behind Azim Premji in family office stakes [online], mint, 12 lutego 2019 [dostęp 2022-07-21] (ang.).
  10. Richmond (Yorks) parliamentary constituency - Election 2019 - BBC News [online] [dostęp 2022-07-21] (ang.).
  11. Rishi Sunak. Kim jest potencjalny nowy premier Wielkiej Brytanii i jaki ma majątek? [online], Businessinsider, 20 lipca 2022 [dostęp 2022-07-21] (pol.).
  12. Full list of new ministerial and government appointments: July 2019 [online], GOV.UK [dostęp 2022-07-21] (ang.).
  13. Wayback Machine [online], web.archive.org [dostęp 2022-07-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-30].
  14. Emma Clarke, Rebecca Speare-Cole, Who is Rishi Sunak? Meet new Chancellor as he delivers first Budget [online], Evening Standard, 11 marca 2020 [dostęp 2022-07-21] (ang.).
  15. Brytyjski minister finansów zrezygnował [online], pb.pl [dostęp 2022-07-21] (pol.).
  16. Adam Bham, Pilne: Minister finansów Rishi Sunak i minister zdrowia Sajid Javid zrezygnowali ze stanowiska [online], bham.pl [dostęp 2022-07-21] (pol.).
  17. Był ministrem finansów Wielkiej Brytanii, chce zastąpić Borisa Johnsona [online], TVN24 [dostęp 2022-07-21] (pol.).
  18. Jakub Majmurek, Truss i Sunak zawalczą o to, kto jest lepszym dzieckiem Thatcher [online], KrytykaPolityczna.pl, 21 lipca 2022 [dostęp 2022-07-21] (pol.).
  19. Elizabeth Piper, Kylie Maclellan: Liz Truss named as Britain's next prime minister. 2022-09-05. [dostęp 2022-09-05]. (ang.).
  20. Polityczna burza na Wyspach. Rishi Sunak wystartuje w wyborach na lidera torysów [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-10-24] (pol.).
  21. Przyszły premier Wielkiej Brytanii Rishi Sunak: będę służył z uczciwością i pokorą. pap.pl. [dostęp 2022-10-25].
  22. Rishi Sunak po audiencji u króla, oficjalnie jest premierem. Wkrótce "zniknie za czarnymi drzwiami". gazeta.pl. [dostęp 2022-10-25].
  23. Rishi Sunak will be next UK prime minister. BBC, 2022-10-24. [dostęp 2022-10-24]. (ang.).
  24. Kim jest nowy premier Wielkiej Brytanii Rishi Sunak? [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-10-24] (pol.).
  25. UK election results live: Starmer to visit King and address nation as Sunak departs Downing Street with an apology [online], Sky News [dostęp 2024-07-05] (ang.).
  26. https://apnews.com/live/uk-election-results-updates#, Ap News (ang.).
  27. Polsat News, Natychmiastowa reakcja po porażce. Rishi Sunak podjął decyzję [online], PolsatNews.pl, 5 lipca 2024 [dostęp 2024-07-06] (pol.).
  28. politics.co.uk: Murthy, Akshata. [dostęp 2022-01-04]. (ang.).
  29. Rishi Sunak. Kim jest potencjalny nowy premier Wielkiej Brytanii i jaki ma majątek? [online], Businessinsider, 20 lipca 2022 [dostęp 2022-07-24] (pol.).
  30. Daniel Więzik, Myśliwy premierem [online], WildMen, 29 października 2022 [dostęp 2022-10-31] (pol.).
  31. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №10/2024 Про нагородження Р.Сунака орденом Свободи