STS-51-A
 | |
| Dane misji | |
| Indeks COSPAR | 1984-113A |
|---|---|
| Zaangażowani | |
| Oznaczenie kodowe | STS-51-A |
| Pojazd | |
| Wahadłowiec | |
| Załoga | |
 L-P: Gardner, Walker, Fisher, Hauck, Allen | |
| Dowódca | inż. Frederick Hauck |
| Start | |
| Miejsce startu | |
| Początek misji | 8 listopada 1984 12:15:00 UTC |
| Orbita okołoziemska | |
| Apogeum | 297 km |
| Perygeum | 289 km |
| Okres orbitalny | 90,4 min |
| Inklinacja orbity | 28,4° |
| Lądowanie | |
| Miejsce lądowania | KSC, Pas startowy 15 |
| Lądowanie | 16 listopada 1984 11:59:56 UTC |
| Czas trwania misji | 7 dni, 23 godz, 44 min, 56 sek |
| Przebyta odległość | 5 293 786 km |
| Liczba okrążeń Ziemi | 126 |
| Program lotów wahadłowców | |
STS-51-A (ang. Space Transportation System) – druga misja amerykańskiego wahadłowca kosmicznego Discovery i czternasta programu lotów wahadłowców[1].
Załoga[1]
[edytuj | edytuj kod]- Frederick Hauck (2)*, dowódca
- David M. Walker (1), pilot
- Anna Fisher (1), specjalista misji 1
- Dale Gardner (2), specjalista misji 2
- Joseph Allen (2), specjalista misji 3
- *(liczba w nawiasie oznacza liczbę lotów odbytych przez każdego z astronautów)
Cel misji
[edytuj | edytuj kod]Umieszczenie na orbicie satelitów telekomunikacyjnych Telesat-H oraz Leasat F-1 (Syncom IV-1), przechwycenie i dostarczenie na Ziemię satelitów Palapa-B2 i Wester 6, które nie weszły na prawidłową orbitę (umieszczone podczas lotu Challengera STS-41-B)[1].
Przebieg misji
[edytuj | edytuj kod]Satelita Telesat-H (Anik D 2) został wysłany na orbitę o perygeum 299,3 km i apogeum 36 806,3 km 9 listopada 1984. Tym razem silnik PAM-D zdał egzamin i satelita po 87 sekundach wszedł na zaplanowaną orbitę. 10 listopada Anna Fisher umieściła na bliskiej Ziemi orbicie (313 do 316,7 km) satelitę Leasat F-1 (indeks COSPAR - 1984-113C). W następnym dniu doprowadzono wahadłowiec na orbitę, po której poruszał się satelita Palapa-B2 i dogoniono go, zbliżając się na odległość 11 m. Allen i Gardner, zaopatrzeni w plecaki odrzutowe MMU, przeszli do ładowni, następnie Allen zbliżył się do satelity, hamując jego obroty. Wraz z Gardnerem przy pomocy manipulatora RMS obsługiwanego przez Annę Fisher umieścili go wewnątrz ładowni na specjalnie przygotowanej palecie. Cała operacja zajęła każdemu z nich po 6 godzin, niezależnie od udziału Anny Fisher, która w kabinie pomagała manipulatorem RMS przytrzymać satelitę. 13 listopada astronauci dogonili drugi obiekt – satelitę Westar 6, który oddalony był o 1163 km od Palapy. Allen i Gardner zamienili się tym razem rolami i 14 listopada 1984 sprowadzili satelitę do wnętrza ładowni i umocowali na palecie. Operacja ta została wykonana sprawniej niż przy Palapie. Na wszystkie manewry zużyli mniej paliwa niż przewidywano (około 80%). W sumie, przeprowadzony po raz pierwszy, eksperyment odszukania satelitów i sprowadzenia ich z orbity na Ziemię udał się w pełni. Indonezyjski satelita Palapa B2, jako Palapa B2R, został ponownie umieszczony na orbicie 13 kwietnia 1990 roku przez amerykańską rakietę Delta II[2][3]. 7 kwietnia 1990 roku satelita Westar 6 powrócił na orbitę jako AsiaSat 1 przy pomocy chińskiej rakiety Długi Marsz 3[4].
Parametry misji[5]
[edytuj | edytuj kod]- Masa:
- startowa orbitera: 119 441 kg
- lądującego orbitera: 94 120 kg
- ładunku: 20 550 kg
- Perygeum: 289 km
- Apogeum: 297 km
- Inklinacja: 28,4°
- Okres orbitalny: 90,4 min
Spacery kosmiczne[1]
[edytuj | edytuj kod]- Allen i Gardner – EVA 1
- Start EVA 1: 12 listopada 1984
- Koniec EVA 1: 12 listopada
- Czas trwania: 6 godz 13 min
- Allen i Gardner – EVA 2
- Start EVA 2: 14 listopada 1984
- Koniec EVA 2: 14 listopada 1984
- Czas trwania: 6 godz 1 min
Uwaga
[edytuj | edytuj kod]Frederick Hauck za ten lot został wyróżniony w 1985 roku przez FAI Medalem Jurija Gagarina (za pomyślną naprawę satelity na orbicie okołoziemskiej), a cała załoga otrzymała Dyplomy im. Komarowa za pierwszą w przestrzeni kosmicznej udaną operację przechwycenia dwóch satelitów (Palapa i Westar)[6].
Ciekawostka
[edytuj | edytuj kod]Po umieszczeniu satelitów w ładowni promu astronauta Dale Gardner zażartował, pozując do zdjęcia z kartką „For sale”. Zdjęcie stało się jedną z najbardziej znanych fotografii w historii lotów kosmicznych. Jednak po powrocie na Ziemię został stanowczo upomniany przez NASA[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Tomáš Přibyl: Dzień, w którym nie wróciła COLUMBIA. Bielsko-Biała: Wydawnictwo >DEBIT<, 2003, s. 158. ISBN 83-7167-224-1.
- ↑ „Astronautyka”. 170 (4), s. 10, 1990. Wrocław: Ossolineum. ISSN 0004-623X.
- ↑ Władysław Geisler. Pomyślne sprowadzenie satelitów z orbity na Ziemię. „Astronautyka”. 4(140), s. 24-25, 1985. Polskie Towarzystwo Astronautyczne. ISSN 0004-623x. (pol.).
- ↑ a b Andrzej Kotarba: Naprawa satelity na orbicie. Poznań: Amermedia Sp. z o.o., 2014, s. 16-20, seria: Kosmos. Tajemnice Wszechświata. Encyklopedia Astronomii i Astronautyki. ISBN 978-83-252-2324-3.
- ↑ Mark Wade: STS-51-A. Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2017-07-23]. (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa. Osiągnięcia kosmiczne 1985 roku. „Astronautyka”. 5(147), s. 21, 1986. Polskie Towarzystwo Astronautyczne. ISSN 0004-623x. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- podsumowanie misji STS-51-A na stronie NASA (ang.)
- Spaceflight mission report: STS-51A. [w:] Spacefacts [on-line]. [dostęp 2017-07-23]. (ang.).