Sojuz MS-14
| Dane misji | |
| Indeks COSPAR | 2019-055A |
|---|---|
| Zaangażowani | |
| Pojazd | |
| Statek kosmiczny | |
| Masa pojazdu | ok. 7200 kg |
| Rakieta nośna | |
| Start | |
| Miejsce startu | |
| Początek misji | 22 sierpnia 2019 |
| Misja na Międzynarodową Stację Kosmiczną | |
| Lądowanie na ISS | |
| Pobyt na ISS | 10 d 15 h 6 min |
| Lądowanie | |
| Miejsce lądowania | |
| Lądowanie | 6 września 2019 |
| Program Sojuz | |
Sojuz MS-14 – bezzałogowy lot testowy statku Sojuz do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, sprawdzający zdatność rakiety Sojuz-2.1a. Misja Sojuza MS-14 odbywała się między 22 sierpnia a 6 września 2019 roku UTC. Był to pierwszy lot bez człowieka załogowej kapsuły Sojuz od 33 lat[1].
Powodem bezzałogowej próby była awaria statku bezzałogowego Progress M-27M wystrzelonego przy pomocy Sojuza-2.1a 28 kwietnia 2015 roku i podejrzenia nieprawidłowego działania trzeciego stopnia rakiety[1][2]. Lot bezzałogowy pozwolił też na przetestowanie nowych systemów startu i lądowania w kapsułach linii Sojuz MS, m.in. nowego cyfrowego systemu kontroli lądowania zastępującego poprzednie rozwiązanie analogowe[3]. Ostateczny sukces misji Sojuza MS-14 dał zielone światło do wykorzystania Sojuzów-2.1a do lotów załogowych w 2020 roku, 16 lat od debiutu tego wariantu rakiety[1].
Przebieg misji
[edytuj | edytuj kod]Start z kazachskiego Bajkonuru nastąpił 22 sierpnia 2018 03:38 UTC (05:38 CEST)[4]. Dokowanie do MSK pierwotnie miało nastąpić 24 sierpnia, próba połączenia się jednak nie powiodła z powodu awarii systemu Kurs i została przerwana o 05:36 UTC około 60 metrów od celu. 26 sierpnia wykonano relokację kapsuły Sojuza MS-13 z trzyosobową załogą na pokładzie (Aleksandr Skworcow, Luca Parmitano oraz Andrew Morgan), przenosząc tamten statek i cumując go do modułu Poisk i zwalniając węzeł cumowniczy na końcu modułu serwisowego Zwiezda. Cumowanie nastąpiło w drugiej próbie 27 sierpnia o 03:08 UTC[5][6].
Kapsuła odcumowała 6 września 2019 o 18:14 UTC i wylądowała tego samego dnia w kazachskim stepie o 21:32 UTC, 147 km na południowy wschód od Żezkazganu[7][5].
Ładunek
[edytuj | edytuj kod]Na pokładzie kapsuły znajdowało się około 670 kg ładunku użytecznego, w tym 234 kg żywności, 127,7 kg środków higienicznych i czystości oraz ponad 270 kg ładunku naukowego, w tym testowany rosyjski humanoidalny robot Skybot F-850 (“Fiodor”)[1][7]. Obok robota, na pokładzie Sojuza MS-14 wrócił na Ziemię szereg eksperymentów; łącznie sprowadzono ponad 200 kilogramów[1].
W ładunku znalazł się także teleskop obserwujący światło ultrafioletowe Mini-EUSO z budowany w ramach szerszego programu JEM-EUSO. Instrument został sfinansowany przez Włoską Agencję Kosmiczną (ASI) w ramach współpracy włosko-rosyjskiej i następnie obserwujący Ziemię z modułu Zwiezda[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Anatoly Zak, Soyuz MS-14 mission to the ISS [online], russianspaceweb.com, 30 października 2020 [dostęp 2020-11-29] (ang.).
- ↑ Maciej Mickiewicz, Finał nieudanej misji statku Progress M-27M w atmosferze [online], Kosmonauta.net, 8 maja 2015 [dostęp 2020-11-29] (pol.).
- ↑ Anatoly Zak, Soyuz-MS spacecraft [online], russianspaceweb.com [dostęp 2020-11-29].
- ↑ Krzysztof Kanawka, Start bezzałogowej misji Sojuz MS-14 [online], Kosmonauta.net, 23 sierpnia 2019 [dostęp 2020-11-29] (pol.).
- ↑ a b ISS: Expedition 60 [online], www.spacefacts.de [dostęp 2020-11-29].
- ↑ Sojuz MS-14 dotarł do ISS [online], Kosmonauta.net, 27 sierpnia 2019 [dostęp 2020-11-29] (pol.).
- ↑ a b Krzysztof Kanawka, Koniec misji Sojuz MS-14 [online], Kosmonauta.net, 11 września 2019 [dostęp 2020-11-11] (pol.).
- ↑ Mini-EUSO - JEM-EUSO Experiment [online], jem-euso.roma2.infn.it [dostęp 2020-11-29] (ang.).