Stadion Narodowy w Pekinie

Stadion Narodowy w Pekinie
北京国家体育场
	Przydomek: Ptasie Gniazdo
Państwo	Chiny
Adres	1 National Stadium South Road, Pekin, Chiny
Architekt	Herzog & de Meuron; ArupSport; China Architectural Design & Research Group
Koszt budowy	3,5 mld ¥ (ok. 423 mln $)
Data budowy	2003–2008
Data otwarcia	marzec 2008
Pojemność stadionu	podczas IO 2008: 91 000; po IO 2008: 80 000
Rekordowa frekwencja	89,102 (olimpijski mecz piłki nożnej Nigeria–Argentyna, 23 sierpnia 2008)
Nawierzchnia boiska	trawiasta
	Położenie na mapie Chin Stadion Narodowy w Pekinie
	Położenie na mapie Pekinu Stadion Narodowy w Pekinie
	39°59′30″N 116°23′26″E/39,991667 116,390556
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Stadion Narodowy w Pekinie, oficjalnie Stadion Narodowy^[2] (chiń. upr. 国家体育场; chiń. trad. 國家體育場; pinyin Guójiā Tǐyùchǎng; ang. Beijing National Stadium), znany również jako Ptasie Gniazdo (chiń. upr. 鸟巢; chiń. trad. 鳥巢; pinyin Niǎocháo; ang. Bird’s Nest) – stadion olimpijski, na którym podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich 2008 odbyły się wszystkie konkurencje lekkoatletyczne oraz ceremonie otwarcia i zamknięcia Igrzysk Olimpijskich zarówno letnich jak i zimowe w 2022. Stadion położony jest w Parku Olimpijskim, niedaleko Pływalni olimpijskiej. Arena lekkoatletycznych mistrzostw świata w 2015 r^[3]. Pierwszym hymnem narodowym odegranym na tym stadionie przy okazji wręczania złotego medalu podczas igrzysk olimpijskich był Mazurek Dąbrowskiego – złoty medal w pchnięciu kulą zdobył Tomasz Majewski wynikiem 21,51m.

Stadion

Przetarg

W 2001 r., zanim Pekin dostał prawa organizacji igrzysk, miasto przeprowadziło proces przetargowy na wybór najlepszego projektu stadionu^[4]. Każdy projekt wymagał wielu m.in. możliwości użytkowania po olimpiadzie, rozsuwanego dachu i niskich kosztów konserwacji^[4]. Lista zgłoszeń została zawężona do trzynastu projektów końcowych^[5]. Model został zatwierdzony jako najlepszy projekt przez profesjonalny panel, a następnie wystawiony publicznie^[4].

Projekt

W 2002 r. zgłosili się architekci z całego świata, gotowi do zaprojektowania stadionu. Za najlepszy uznano pomysł szwajcarskiej pracowni Herzog & de Meuron. Projekt został zrealizowany przy współpracy z ArupSport oraz China Architecture Design & Research Group. Konsultantem artystycznym był chiński artysta Ai Weiwei. Ai Weiwei, współprojektant stadionu, zbojktował zorganizowaną na nim ceremonię otwarcia Igrzysk w proteście przeciw panującym w Chinach autokracji oraz braku wolności^[6].

Stadion składa się z dwóch niezależnych konstrukcji, oddalonych od siebie o 15 metrów^[7]: czerwonej betonowej misy z zamocowanymi trybunami i zewnętrznej stalowej ramy wokół niej^[8]. Próbując ukryć stalowe podpory składanego dachu, wymaganego w procesie przetargu, zespół opracował „nie odstającą od konstrukcji dodatkową stal”, aby połączyć podpory z resztą stadionu^[8]. Po zawaleniu się dachu na lotnisku Charles de Gaulle, Pekin dokonał przeglądu wszystkich głównych projektów. Z projektu postanowiono usunąć rozsuwany dach, pierwotną inspirację dla projektu gniazda^[4], a także 9000 siedzeń^[9]. Usunięcie elementów pomogło sprowadzić projekt do zmniejszonego budżetu budowy wynoszącego 290 milionów dolarów z pierwotnych 500 milionów dolarów. Dzięki usunięciu rozsuwanego dachu budynek został odciążony, co pomogło mu wytrzymać aktywność sejsmiczną; górna część dachu została jednak zmieniona, aby chronić widzów przed warunkami atmosferycznymi^[9].

Budowa

Pierwsze prace budowlane rozpoczęły się 24 grudnia 2003 r., a konstrukcję stadionu zaczęto stawiać w marcu 2004 r. Otwarcie stadionu nastąpiło w marcu 2008 r.^[10] W styczniu 2008 r. ujawniono informację o śmierci dwóch robotników, pracujących przy budowie stadionu^[11].

Dane techniczne

Podczas Igrzysk Olimpijskich stadion pomieścił 91 000 widzów. Po ich zakończeniu liczba miejsc została zredukowana do 80 000. Stadion ma 330 m długości, 220 m szerokości i 69,2 m wysokości. Budowla zajmuje powierzchnię 258 000 m². Powierzchnia użytkowa wynosi natomiast 204 000 m². Do budowy stadionu zużyto 36 km stali o łącznej wadze 45 000 ton. Koszt przedsięwzięcia wyniósł 3,5 mld ¥ (ok. 423 mln $)^[12].