Stefan Stanisław Czarniecki
 Łodzia | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data śmierci | kwiecień 1703 |
| Ojciec | Stanisław Czarniecki |
Stefan Stanisław Czarniecki (zm. w kwietniu 1703 roku[1]) – pisarz polny koronny od 1671, marszałek sejmu pacyfikacyjnego 1673 roku, marszałek konfederacji gołąbskiej, starosta radziejowski, brański, lipnicki, starosta kaniowski.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Stanisława Czarnieckiego[2], bratankiem hetmana polnego koronnego Stefana. Po śmierci hetmana Czarnieckiego, odziedziczył większość jego majątku (starostwo kaniowskie, reteńskie, radziejowskie i rodzinną Czarncę).
Walczył z kozakami, Rosjanami i Szwedami. W 1658 był rotmistrzem rajtarii. W czasie rokoszu Lubomirskiego dochował wierności królowi Janowi Kazimierzowi. Po stryju otrzymał w 1665 szwadron dragonów, a w 1666 otrzymał komendę królewskiej chorągwi husarskiej. Jako pułkownik Jego Królewskiej Mości walczył dalej na Ukrainie. Poseł na sejm nadzwyczajny 1670 roku z województwa wołyńskiego[3].
W 1673 został wybrany marszałkiem konfederacji gołąbskiej, zawiązanej w obronie króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Przewodniczył obradom sejmu pacyfikacyjnego. Od 1673 posiadał własny regiment dragonii. W czasie bitwy pod Chocimiem prowadził do szturmu piechotę na okopy tureckie. Brał udział w kampaniach 1674–1676. Elektor Jana III Sobieskiego z ziemi bielskiej w 1674 roku[4]. Od 1674 posiadał chorągiew pancerną. Uczestniczył w odsieczy wiedeńskiej. W czasie bitwy pod Parkanami dowodził partią jazdy na lewym skrzydle.
Należał do najbardziej zagorzałych wrogów króla Jana III Sobieskiego, uczestniczył w spisku przeciwko królowi w 1678 roku. W paszkwilu z 1685 roku zohydził osobę monarchy.
Poseł sejmiku wołyńskiego na sejm koronacyjny 1676 roku, sejm 1677 roku, sejm 1678/1679 roku, sejm 1681 roku, poseł na sejm 1683 roku[5].
5 lipca 1697 roku podpisał w Warszawie obwieszczenie do poparcia wolnej elekcji, które zwoływało szlachtę na zjazd w obronie naruszonych praw Rzeczypospolitej[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 190.
- ↑ Adam Kersten, Stefan Czarniecki 1599-1665, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006
- ↑ Kazimierz Przyboś, Sejm nadzwyczajny w Warszawie 5 marca - 19 kwietnia 1670 roku, w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, Z. 130 (2003), s. 114.
- ↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 160.
- ↑ Robert Kołodziej, Ostatni wolności naszej klejnot. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 593.
- ↑ Obwieszczenie do poparcia wolney elekcyey roku Pańskiego tysiącznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego siodmego. [Inc.:] Actum in castro Ravensi sub interregno feria quinta post festum sanctae Margarethae [...] proxima anno Domini millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. [b.n.s]
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Piwarski: Czarniecki Stefan Stanisław. W: Polski Słownik Biograficzny. T. IV. Kraków, 1938, s. 211-212.
- Muzeum Pałac w Wilanowie, Indeks osób, Czarniecki Stefan Stanisław h. Łodzia
