Tadeusz Brzeski
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 6 września 1884 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 27 marca 1958 |
| Rektor Uniwersytetu Warszawskiego | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezes Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie | |
| Okres | |
| Poprzednik | utworzenie towarzystwa |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
  | |
Tadeusz Brzeski (ur. 6 września 1884 w Dębicy[1], zm. 27 marca 1958 w Londynie) – polski ekonomista, profesor i rektor Uniwersytetu Warszawskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Bronisława i Józefy z Nikorowiczów. Ukończył szkołę średnią w Tarnowie (1902), następnie studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim i Lwowskim (do 1906) oraz ekonomię na uniwersytetach w Berlinie i Monachium (do 1909). Obronił doktorat praw na UJ (1907).
W latach 1909–1916 pracował w Departamencie Rolniczym Wydziału Krajowego we Lwowie; po przedstawieniu pracy O granicach ekonomii społecznej został w roku 1916 docentem w Katedrze Ekonomii Politycznej Uniwersytetu Lwowskiego. W 1919 roku przeniósł się na Uniwersytet Poznański. Był tam profesorem nadzwyczajnym, kierował Katedrą Ekonomii Społecznej, zorganizował Sekcję Ekonomiczno-Polityczną na Wydziale Prawnym. Od 1922 roku był profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie kierował II Katedrą Ekonomii. W roku akademickim 1928/1929 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa, w latach 1930/1931 i 1933/1934 prorektora, a w 1929/1930 rektora. Sprawował opiekę nad kilkoma organizacjami studenckimi.
W roku 1928 został członkiem czynnym, rok później członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego; był wiceprezesem towarzystwa w latach 1931–1937. W roku 1932 został także członkiem korespondentem PAU, należał ponadto do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (od 1920), na emigracji w Londynie w latach 1950–1958 pierwszy prezes Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.
Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Lwowa, a potem został deportowany do Kazachstanu. Stamtąd przedostał się wraz z armią Andersa do Londynu, gdzie pozostał już do końca życia. Pracował w Katedrze Ekonomii Uniwersytetu w Oksfordzie, był dziekanem Polskiego Wydziału Prawa (1944–1947). Kierował Katedrą Ekonomii i pełnił funkcję rektora Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie (od 1951). Był także przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Skarbu Narodowego[2]. 21 grudnia 1953 został powołany przez prezydenta RP na uchodźstwie do składu Głównej Komisji Rozjemczej[3].
Zmarł 27 marca 1958 roku. Został pochowany na Londyn Acton Cemetery (Q G37)[4].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1956)[5]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[6]
Dorobek naukowy
[edytuj | edytuj kod]Zajmował się teorią ekonomii, planowaniem gospodarczym i finansami. Ogłosił m.in.:
- Parcelacja własności tabularnej w Galicji (1912)
- Przyrodnicza i historyczna metoda w ekonomii (1916)
- Psychologiczna teoria gospodarcza w zarysie (1921)
- Ustrój pieniężny. Teoria (1927)
- Początki pieniądza (1928)
- Polityka komunikacyjna i handlowa (1931)
- Ustrój pieniężny. Polityka (1932)
- Ekonomia. Teoria gospodarowania (1938)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 78.
- ↑ „Odezwa do Obywateli Polskich” z 13 sierpnia 1954 r. Archiwa Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701-009-011-150.
- ↑ Powołanie Głównej Komisji Rozjemczej. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 8, Nr 1 z 1 stycznia 1954.
- ↑ Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-04-20] (pol.).
- ↑ Dz.U.R.P. z 1956 r. Nr 1. s. 3. „za wybitne zasługi na polu nauki”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy naukowej”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A–J, Wrocław 1983.