Tarchia
Tarchia | |||
Maryańska, 1977 | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | Tarchia | ||
Gatunki | |||
|
Tarchia – rodzaj wymarłych gadów z rzędu dinozaurów ptasiomiednicznych, roślinożerny dinozaur z rodziny ankylozaurów (Ankylosauridae), zamieszkiwał tereny dzisiejszej Azji. Odkryty przez polską badaczkę Teresę Maryańską.
Gatunkiem typowym jest Tarchia kielanae. Gatunek ten w przeszłości uznawany był za młodszy synonim gatunku "Dyoplosaurus" giganteus, opisanego w 1956 r. przez Jewgienija Malejewa; Tarchia była jednak dalej uznawana za odrębny od Dyoplosaurus rodzaj, obejmujący jeden gatunek nazywany T. gigantea[1]. Z badań Arbour, Curriego i Badamgarava (2014) wynika jednak, że nie ma podstaw do synonimizowania Tarchia kielanae z "Dyoplosaurus" giganteus; autorzy uznali "D." giganteus za nomen dubium, a jego skamieniałości za pozbawione cech diagnostycznych[2]. Arbour, Currie i Badamgarav uznali ponadto gatunek Minotaurasaurus ramachandrani za młodszy synonim Tarchia kielanae[2]. Penkalski i Tumanowa (w druku) opisali drugi gatunek należący do rodzaju Tarchia, Tarchia teresae[3].
Dane podstawowe
[edytuj | edytuj kod]Cechy tarchii:
- pokrycie ciała: masywne tarczki i kolce, wbite w skórę, doskonale dopasowane do siebie, łuskowata skóra;
- głowa: długa na około 40 cm, szeroka na 45 cm
- uzębienie: patykowate zęby, ok. 240, o średniej długości 3 cm;
- szyja: krótka, pokryta kolcami;
- ogon: długi, masywny, zakończony kostną buławą;
Wymiary średnie:
- długość ciała 8–8,5 m;
- wysokość 2 m;
- masa 4500 kg
Pożywienie: rośliny
Okres występowania: późna kreda, około 70–65,5 mln temu.
Biotop: suche, gorące pustynie.
Znaczenie nazwy: Tarchia – mózg. Swą nazwę Tarchia zawdzięcza faktowi, że pierwszą odkrytą skamieniałością przedstawicieli tego rodzaju była znakomicie zachowana czaszka.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Matthew K. Vickaryous, Teresa Maryańska, David B. Weishampel: Ankylosauria. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 363–392. ISBN 0-520-24209-2.
- ↑ a b Victoria M. Arbour, Philip J. Currie i Demchig Badamgarav. The ankylosaurid dinosaurs of the Upper Cretaceous Baruungoyot and Nemegt formations of Mongolia. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 172 (3), s. 631–652, 2014. DOI: 10.1111/zoj.12185. (ang.).
- ↑ Paul Penkalski i Tatiana Tumanowa. The cranial morphology and taxonomic status of Tarchia (Dinosauria: Ankylosauridae) from the Upper Cretaceous of Mongolia. „Cretaceous Research”, w druku. DOI: 10.1016/j.cretres.2016.10.004. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Tarchia w serwisie Dinosaurier-Info.de (niem.)
- Opis na forum dinozaury.com
- Instytut Park Jurajski. jpinstitute.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-30)].,
- Projekt drzewa hierachii dinozaurów. palaeo.gly.bris.ac.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-03)].,
- Projekt drzewa hierarchii dinozaurów. aisee.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-12)].,
- Project Exploration,
- Tree of Life- Web Project.