Telium
Telium lub teleutosorus – (l. mn. telia)[1] – wytwór grzybni, w którym wytwarzane są zarodniki zwane teliosporami (dawniej teleutosporami). Występuje u grzybów z rzędu rdzowców (Pucciniales) oraz głowniaków (Ustilaginomycetes). Telia i powstające w nich teliospory są teleomorfą, czyli stadium płciowym tych grzybów[1].
Telia wytwarzane są przez grzybnię dikariotyczną. Jeśli powstają na liściach, to na dolnej stronie ich blaszki liściowej. Mają barwę od pomarańczowej przez rudawą i brązową do niemal czarnej[1]. U rdzy zbożowej (Puccinia graminis) telia powstają na źdźbłach i liściach zbóż zarażonych przez zarodniki zwane ecjosporami. Telium zbudowane jest z diploidalnych i dwujądrowych strzępek, przy czym jedno jądro jest (+), drugie (-). Telia wytwarzane są dopiero pod koniec okresu wegetacji zbóż, początkowo równocześnie z urediniami, potem już powstają wyłącznie telia. Wytwarzane w nich teliospory nie zakażają już roślin, ich zadaniem jest przetrwanie zimy[2].
Telia i teliospory stanowią teleomorfę u rdzowców. Na podstawie morfologii teliów i teliospor charakteryzuje się rodzaje tych grzybów[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Karol Manka, Fitopatologia leśna, Warszawa: PWRiL, 2005, s. 74, ISBN 83-09-01793-6.
- ↑ Edmund Malinowski, Anatomia roślin, Warszawa: PWN, 1966, s. 511.
- ↑ Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, s. 363, 364, ISBN 978-83-09-01048-7.