Toniná

Toniná – obecna nazwa stanowiska archeologicznego na terenie Meksyku, związanego z cywilizacją Majów, położonego około 12 kilometrów na wschód od miejscowości Ocosingo w stanie Chiapas. Nazwa oznacza w języku tseltal dosłownie „dom z kamienia” od licznych kamiennych rzeźb i budowli.

Najstarsze ślady wskazują, że już w 217 roku panował na tym terenie, nieznany z nazwiska, król przedstawiany na płaskorzeźbach z VIII wieku, które zachowały się do chwili obecnej. Pierwsze wzmianki o Toniná pochodzące z innych miejsc znaleziono w odległym o 72 km stanowisku archeologicznym Chinikiha, leżącym na północny wschód od rzeki Usumacinta, gdzie inskrypcje tronowe mówią w 573 roku o więźniu z Toniná. Jednakże złoty okres historii tego miasta miał miejsce od VI w. do IX w., czyli w okresie największego rozkwitu tej kultury, po którym nastąpił długi okres dekadencji i w końcu upadku. Toniná prowadziło liczne wojny ze swoim lokalnym rywalem Palenque.

W Toniná znajduje się między innymi najwyższa piramida na Jukatanie o wysokości 71 m powyżej placu oraz boisko do rytualnej gry w piłkę.

• 
  Piramida na akropolu
• 
  Widok świątyni
• 
  Ołtarz ofiarny u stóp piramidy
• 
  Wejście do świata podziemnego
• 
  Rzeźba przedstawiająca pojmanego wojownika

• Stanowisko archeologiczne Toniná. delange.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-06-03)]. (ang.)