Wiroid
Wiroid – najmniejsze znane czynniki zakaźne roślin zbudowane z RNA bez otoczki białkowej. Mają zdolność do autonomicznej samoreplikacji po wniknięciu do komórek gospodarza. Podobnie jak wirusy, nie mają budowy komórkowej, a poza organizmem gospodarza nie przejawiają funkcji życiowych.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Wiroidy są czynnikami zakaźnymi roślin zbudowanymi wyłącznie z kwasu nukleinowego (RNA), bez otoczki białkowej. Cząsteczki RNA wiroidów są jednoniciowe, zamknięte i zbudowane z 246–434 nukleotydów[1], jednakże występują w nich fragmenty dwuniciowe powstałe wskutek łączenia się komplementarnych nukleotydów jednej nici. Genomy wiroidów nie kodują żadnych białek, a do namnażania wykorzystują systemy enzymatyczne gospodarza. Obecne w komórce gospodarza czynniki, zaangażowane w cykl życiowy wiroidów, muszą reagować bezpośrednio z genomowym RNA.
Są przyczyną m.in. wrzecionowatości bulwy ziemniaka, smugowatości liści lucerny.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ S.A.N.O. Teruo, Progress in 50 years of viroid research—Molecular structure, pathogenicity, and host adaptation, „Proceedings of the Japan Academy. Series B, Physical and Biological Sciences”, 97 (7), 2021, s. 371–401, DOI: 10.2183/pjab.97.020, ISSN 0386-2208, PMID: 34380915, PMCID: PMC8403530 [dostęp 2024-07-25].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- wiroidy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-07-16].
- wiroid. [w:] Słownik terminów biologicznych PWN [on-line]. [dostęp 2016-07-16].
- Guzik Marek, Kozik Ryszard, Zamachowski Władysław: Biologia na czasie 2 dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Wyd. trzecie. Warszawa: Nowa Era, 2022, s. 15-16, seria: Biologia na czasie. ISBN 978-83-267-3857-9.