Wojciech Lipski
.jpg) | |
 Grabie | |
| Rodzina | Lipscy |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 20 lutego 1805 |
| Data i miejsce śmierci | 22 sierpnia 1855 |
| Ojciec | Michał Lipski |
| Matka | Józefa z Zarembów |
Wojciech Lipski herbu Grabie (ur. 20 lutego 1805 w Lewkowie, zm. 22 sierpnia 1855 w Bad Kissingen) – ziemianin kaliski, polski działacz narodowy i społeczny.
Był synem Michała i Józefy z Zarembów. Ukończył Korpus Kadetów w Kaliszu i Gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu, a następnie uniwersytety w Halle i w Lipsku.
Był deputowanym ze stanu rycerskiego na sejm prowincjonalny Wielkiego Księstwa Poznańskiego w 1841 i 1843 roku[1]. Znany także ze swoich apeli sejmowych o utworzenie uniwersytetu w Poznaniu.[2]
Uczestniczył w powstaniu listopadowym, po przedostaniu się do Wielkiego Księstwa Poznańskiego został aresztowany za działalność polityczną i osadzony na rok w Głogowie. Uczestniczył także w wydarzeniach Wiosny Ludów 1848 roku. W czasie między tymi wydarzeniami był aktywny na polu działalności politycznej, a przede wszystkim społecznej – m.in. był współzałożycielem wielu towarzystw społeczno-gospodarczych w Poznańskiem, a także głównym fundatorem otwartego w 1845 Królewskiego Katolickiego Gimnazjum Męskiego w Ostrowie. Deputowany do Pruskiego Zgromadzenia Konstytucyjnego w 1848 roku[3]. Po Wiośnie Ludów kontynuował swoją działalność – był posłem do sejmu pruskiego (z powiatu krotoszyńskiego), promował nowoczesną agronomię w swoich majątkach, organizował kursy postępowego rolnictwa, kursy dla pszczelarzy, wydawał gospodarczego "Ziemianina". Członek korespondent Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego (1851)[4].
Pochowany został w grobowcu Lipskich w Lewkowie, a jego pogrzeb stał się wielką patriotyczną manifestacją.
Odznaczony krzyżem Virtuti Militari. Jego imię noszą: dawne Królewskie Katolickie Gimnazjum w Ostrowie, obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. Kompałły i Lipskiego, oraz Szkoła Podstawowa im. Wojciecha Lipskiego w Lewkowie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stanisław Karwowski, Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego t. I 1815-1852, Poznań 1918 s. 190, 215.
- ↑ Witod Molik, Inteligencja polska w Poznańskiem w XIX i początkach XX wieku, Poznań 2009, s. 150
- ↑ Lech Trzeciakowski, Posłowie polscy w Berlinie 1848-1928, Warszawa 2003, s. 480.
- ↑ Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1851, s. 625;
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Pryczak D., Działalność polityczno-gospodarcza Wojciecha Lipskiego z Lewkowa, Ostrów Wielkopolski 2000