Znana yaksha

Znana yaksha – gatunek pluskwiaka z rodziny bezrąbkowatych i podrodziny Typhlocybinae. Jedyny z monotypowego rodzaju Znana^[1]. Występuje w północnej części Borneo^[2].

Rodzaj i gatunek opisane zostały po raz pierwszy w 1994 roku przez Irenę Dworakowską^[2][1]. Opisu dokonano na podstawie czterech samców i dwóch samic odłowionych w 1982 roku na terenie Parku Narodowego Ulu Temburong w Brunei. Materiał typowy zdeponowano w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie^[2].

Za najbliższego krewnego Znana uważa się rodzaj Apheliona. Taksony te dzielą synapomorfię w postaci połączenia mezokoksytów dziewiątego i dziesiątego segmentu odwłoka. Jako apomorfię rodzaju Znana wskazuje się natomiast wyspecjalizowaną budowę płytki subgenitalnej^[2].

Pluskwiak o ciele długości od 3,8 do 3,9 mm, dość tęgiej budowy. Głowa na wysokości oczu złożonych jest u niego wyraźnie szersza niż przedplecze. Ubarwienie głowy jest beżowe z brązowym spodem przedustka oraz z dużą, czarną łatą położoną grzbietowo-środkowo względem jasnych przyoczek, które to są oddalone od szwów czołowych bocznych i położone bliżej oczu złożonych. Szew koronalny przechodzi na twarz, osiągając jako szew pośrodkowy wysokość przyoczek^[2].

Przedplecze jest na przedzie beżowe, pośrodku brązowe, w tyle zaopatrzone w szeroką przepaskę poprzeczną obrzeżoną nieregularnymi liniami brązowymi, a na tylnej krawędzi jasne. Śródplecze ma tarczę i tarczkę koloru brązowawego. Przednie skrzydło jest jasnobeżowe z brązowym brzegiem kostalnym^[2]. Spośród komórek apikalnych czwarta jest wyraźnie zwężona ku nasadzie^[1], trzecia osiadła lub zaopatrzona w szypułkę^[2], a druga u podstawy kwadratowa^[1]. Użyłkowanie skrzydła tylnego cechuje się rozwidleniem żyłki kubitalnej przedniej (CuA) położonym bardziej wierzchołkowo niż punkt połączenia tejże żyłki z żyłką medialną tylną^[2].

Odwłok ma drugi sternit z apodemami sięgającymi poza tylną krawędź czwartego sternitu^[1]. U samicy odwłok ma brązowy dziewiąty tergit oraz beżowy siódmy sternit. Walwa samicy jest beżowa z brązową wierzchołkową ⅓. Genitalia samca umieszczone są niemal kulistej kapsule genitalnej. Sięgająca daleko poza tę kapsułę, silnie zesklerotyzowana i pigmentowana płytka subgenitalna ma rzeźbę z piłkowanych łusek i charakterystyczną chetotaksję. Edeagus ma rurkowaty trzon o odcinku nasadowym zredukowanym do błoniastej nasady wąskiej apodemy centralnej. Konektywa jest krótka, szeroka, blaszkowata i pozbawiona jest płata środkowego. Przysadziste paramery mają odcinki doogonowe niewiele dłuższe niż ich część pozostała^[2].

Owad ten zasiedla wilgotne lasy równikowe. Jest fitofagiem ssącym soki roślin z rodziny bobowatych^[2].

Owad endemiczny dla Brunei na Borneo w krainie orientalnej^[2][1]. Znany jest wyłącznie z lokalizacji typowej w Parku Narodowym Ulu Temburong. Spotykany był na wysokości 300 m n.p.m.^[2]