Zofia Skołozdro
Zofia Skołozdro (lata 30.) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie | nauczycielka |
Miejsce zamieszkania | Sanok |
Narodowość | polska |
Tytuł naukowy | |
Alma Mater | |
Stanowisko | |
Partia | |
Rodzice | Jan, Zuzanna |
Odznaczenia | |
Zofia Aleksandra Maria Skołozdro, ps. „Orlińska” (ur. 15 maja 1896 w Chodorowie, zm. 9 sierpnia 1984 w Sanoku) – polska nauczycielka biologii z tytułem doktora nauk, pedagog, wieloletnia dyrektor Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego Żeńskiego w Sanoku (1936–1939 i 1946–1970), podczas okupacji niemieckiej 1939–1945 zaangażowana w ruchu oporu i konspiracji, organizatorka tajnego nauczania. Po wojnie radna Rad Narodowych, działaczka społeczna.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Zofia Aleksandra Maria Skołozdro urodziła się 15 maja 1896 w Chodorowie[1][2]. Była córką Jana i Zuzanny z domu Strzeleckiej[3][4][2]. Jako eksternistka 15 czerwca 1921 zdała egzamin dojrzałości w XI Państwowym Gimnazjum im. Jana i Andrzeja Śniadeckich we Lwowie[1]. W 1933 ukończyła studia na kierunku biologii na Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, zdała egzamin nauczycielski z tego przedmiotu, a w grudniu w 1933 uzyskała stopień doktora geologii w zakresie paleontologii. Pod wpływem książki Szara przędza postanowiła zostać nauczycielką. Zarówno po uzyskaniu doktoratu w 1933 jak i w 1946 nie zdecydowała się na podjęcie kariery naukowej oddając się pracy pedagogicznej. Po studiach pracowała w szkole w Końskiem, w szkołach średnich we Lwowie, w tym do 1936 w tamtejszym Prywatnym Gimnazjum Zofii Strzałkowskiej we Lwowie. 18 października 1936 została dyrektorem ówczesnego Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego im. Emilii Plater w Sanoku[5]. W szkole była nauczycielką biologii i geografii[6]. Odznaczała się talentem organizacyjnym i pasją rozwijania zawodu nauczyciela[7]. Kierowała szkołą do wybuchu II wojny światowej 1 września 1939[8][9]. W okresie okupacji niemieckiej działała w kierunku kontynuacji nauczania w mieście. Dzięki jej staraniom władze okupacyjne pierwotnie zezwoliły na otwarcie szkoły średniej w 1939, po czym decyzją władz Generalnego Gubernatorstwa na przełomie 1939/1940 szkolnictwo zostało objęte restrykcjami[10]. W związku z tym Zofia Skołozdro podjęła inicjatywę prowadzenia nauki w konspiracji i organizowania tajnego nauczania[11][12]. Początkowo prowadziła Gimnazjum i Liceum w formie tajnej od października 1939 do kwietnia 1940, po czym ta działalność została zaprzestana wobec groźby śledztwa i ujawnienia. W wyniku kontaktu z przedstawicielami z Krakowa z 1941 (Jan Smoleń i Włodzimierz Gałecki, Karol Ziarno ps. „Sikora”[13][14]), latem 1942 w ramach Powiatowej Delegatury Rządu – Sanok została przewodniczącą Powiatowej Komisji Oświaty i Kultury w Sanoku[15][16] i kontynuowała misję tajnego nauczania w Sanoku i ziemi sanockiej (w tej działalności pracowali wówczas m.in. Józef Stachowicz, Jadwiga Zaleska, Władysław Szombara). W tym czasie Zofia Skołozdro działała pod pseudonimem „Orlińska”[17]. Działała w podziemnym ruchu oporu[18][19]: we własnym mieszkaniu zorganizowała punkt kontaktowy dla kurierów[20][21][22], współuczestniczyła w przerzucie transgranicznym przyjmując i odprawiając kurierów (w tym czasie jej zwierzchnikiem był Aleksander Rybicki), była organizatorką akcji przekazywania żywności więźniom, brała udział kolportażu prasy konspiracyjnej, w utrzymywaniu łączności, w tym pomiędzy Radą Główną Opiekuńczą a Związkiem Walki Zbrojnej, od 1942 Armią Krajową[12]. Od lipca 1941 stała na czele Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Sanoku (zastępcą był Zygfryd Gölis)[23][24]. Sprawowała stanowisko prezesa oddziału sanockiego Polskiego Czerwonego Krzyża, działającego w budynku przy ul. Ignacego Daszyńskiego 17[25]. Podczas okupacji pełniła funkcję wiceprezesa sanockiego PCK[26]. Jednocześnie, wskutek utraty oficjalnego zatrudnienia stworzyła fabrykę cukierków, którą prowadziła wraz z siostrą Marią. Zaangażowała do niej przedstawicieli sanockiej inteligencji oraz nauczycieli, chroniąc ich tym samym przed przymusową wywózką do Niemiec[27].
Po zakończeniu okupacji niemieckiej w 1944 była organizatorką wznowienia edukacji, angażowania nauczycieli, gromadzenia zachowanych pomocy dydaktycznych. W 1944 współtworzyła Komitet Odbudowy Gimnazjum (wraz z nią m.in. Jan Świerzowicz i Jadwiga Zaleska), w budynku, w którym stacjonowały wojska sowieckie. Powstałe gremium skierowało do Józefa Stalina telegram z prośbą o opuszczenie gmachu szkoły przez wojska Armii Czerwonej, zaś interwencja zakończyła się oddaniem budynku[28][29]. Pierwszym powojennym dyrektorem szkoły został wybrany demokratycznie przez grono pedagogiczne najstarszy wiekiem Jan Świerzowicz jesienią 1944 (Zofia Skołozdro została jego zastępcą oraz osobą odpowiedzialną za wychowawstwo dziewcząt)[30]. Ponadto została przewodniczącą powołanej 14 listopada 1945 Komisji Oświaty Powiatowej Rady Narodowej i kierowała nią przez wiele lat[31]. Została przewodniczącą Komisji Weryfikacyjnej, która przekazała do Kuratorium w Rzeszowie protokoły z egzaminów z okresu tajnego nauczania[32], na podstawie których zostały wydane uczniom świadectwa. Od 1944 do 1947 pełniła funkcję zastępcy dyrektora sanockiego gimnazjum[33]. W 1946 została dyrektorką powołanego Państwowego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego Żeńskiego i sprawowała tę funkcję aż do przejścia na emeryturę[34] 31 sierpnia 1970 jako jeden z najdłużej urzędujących kierowników szkół średnich w całej Polsce. Po przejściu na emeryturę nadal pracowała w zmniejszonej liczbie godzin pracowała jako nauczycielka w szkole i w internacie do przełomu lat 70./80.
Działała w organizacjach społecznych, kulturalnych, politycznych oraz zasiadała we władzach administracyjnych. Zasiadła w powołanym w 1947 Komitetu Bibliotecznego, wspierającego sanocką bibliotekę[35]. Należała do Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka. Była współzałożycielką utworzonego w 1944 koła Stronnictwa Demokratycznego w Sanoku[36][37][12]. 25 września 1944 z ramienia Koła Demokratycznego został wybrana delegatem do Tymczasowej Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku[38]. Podczas pierwszego posiedzenia PRN w Sanoku 2 października 1944 była członkiem tejże[39]. Przez wiele lat do 1971 sprawowała funkcję przewodniczącej Miejskiego oraz Powiatowego Komitetu SD[40][41][42][43][44]. Ponadto była przewodniczącą Komisji Kobiecej przy Wojewódzkim Komitecie SD w Rzeszowie[45]. Była autorką artykułu pt. Planowanie pracy w KP SD. Sanok, opublikowanego w wydaniu 40/1955 „Tygodnika Demokratycznego”[46]. Należała do Ligi Kobiet w Sanoku[47] i zasiadała w Powiatowym Zarządzie LK. Przez 25 lat była radną: Powiatowej Rady Narodowej w Sanoku i do 1969 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie (m.in. wybrana w 1965[48])[49][50][51][52][53][54][55][56][57][58][59]. Bez powodzenia startowała z okręgu nr 77 w Rzeszowie w wyborach z 20 stycznia 1957 do Sejmu PRL II kadencji[60]. W marcu 1974 została zastępczynią przewodniczącej sekcji spraw kobiecych przy sekcji socjalno-bytowej oddziału miejskiego w Sanoku ZBoWiD[61]. Był prelegentką z ramienia ZBoWiD[12].
Cieszyła się autorytetem zarówno wśród uczniów, jak i mieszkańców miasta[62]. Przekazała blat kamienny stołu pochodzący z jej okupacyjnego zakładu wytwarzania cukierków, który posłużył do wykonania pomnika Kamień 1000-lecia, odsłoniętego 24 kwietnia 1960 w Sanoku. W 1980 została laureatką konkursu Postawy 79, organizowanego przez dziennik „Nowiny”[63].
Zofia Skołozdro zamieszkiwała w Sanoku przy ulicy Bartosza Głowackiego 4, wraz ze swoją siostrą Marią Mizgalską[64][65][66][67][2]. Do końca życia była stanu wolnego[2]. Zmarła 9 sierpnia 1984 w Sanoku[2][68][69]. 11 sierpnia 1984 została pochowana w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku[2][70][71][72][73][74]. Wraz z nią zostały pochowane jej siostry: Janina Wanda[4] wzgl. Wanda Janina Skołozdro (1897–1978)[4][75] i Maria Roberta Mizgalska (1900-1994)[76][77][3].
Podczas obchodów 50-lecia sanockiego II LO 2 kwietnia 1996 imieniem Zofii Skołozdro salę nr 28 szkoły[78]. Na terenie Sanoka w dzielnicy Dąbrówka została nazwana ulica imieniem Zofii Skołozdro[79].
Jej krewnym był Jan Skołozdro, podporucznik Wojska Polskiego II RP, podczas II wojny światowej osadzony w oflagu II E w Neubrandenburg[80].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Tajne nauczanie w okresie okupacji hitlerowskiej w powiecie sanockim (Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych, Wrocław 1962)[81]
- Odrodzenie do życia gimnazjum po wojnie. W: Księga pamiątkowa (obchodów 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku). Sanok: 1980, s. 80-82.; także w: Rocznik Sanocki 1980[82]
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964)[83]
- Złoty Krzyż Zasługi (1958)[84]
- Srebrny Krzyż Zasługi (1954, za zasługi w pracy społeczno-politycznej)[85]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (1954)[86]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1973)[87]
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
- Odznaka honorowa „Za zasługi dla województwa krośnieńskiego” (1979)[88]
- Wpis do „Księgi zasłużonych dla województwa krośnieńskiego” (1976, w gronie pierwszych trzydziestu wyróżnionych osób)[89][90]
- Odznaka „Zasłużony dla Województwa Rzeszowskiego”
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Sprawozdanie Dyrekcji Państwowej Szkoły Realnej im. Jana i Andrzeja Śniadeckich we Lwowie za rok szkolny 1920-21. Lwów: 1921, s. 21.
- ↑ a b c d e f Księga Zmarłych 1975–1995 Sanok. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 97 (poz. 75).
- ↑ a b Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 580 (poz. 992).
- ↑ a b c Księga Zmarłych 1975–1995 Sanok. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 34 (poz. 118).
- ↑ Tomasz Przystasz: Szkoła w spódnicy. W: Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 17.
- ↑ Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 161.
- ↑ Matura wojenna i ostatnie spotkanie z moją szkołą. W: Danuta Przystasz: Jedno życie. Tak mało... Tak wiele.... s. 17.
- ↑ Edward Zając, Prywatne Gimnazjum Żeńskie im. Emilii Plater w Sanoku, Szkolnictwo podstawowe i średnie, Pomiędzy wojnami światowymi 1918-1939, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 579.
- ↑ Dyrekcja. 2losanok.interq.pl. [dostęp 2014-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 lutego 2014)].
- ↑ Jacek Chrobaczyński, Szkolnictwo powszechne, W latach II wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 678-679.
- ↑ Jacek Chrobaczyński, Tajne nauczanie, W latach II wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 687.
- ↑ a b c d ZBoWiD 1986 ↓, s. 263.
- ↑ Józef Stachowicz: Tajne nauczanie. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 83-84.
- ↑ Józef Stachowicz: Miniony czas. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994, s. 175. ISBN 83-901827-1-8.
- ↑ Jacek Chrobaczyński, Tajne nauczanie, W latach II wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 691.
- ↑ Terenowe organa Okręgowej Delegatury Rządu – Kraków. Powiatowa Delegatura Rządu – Sanok. dws-xip.pl. [dostęp 2014-05-22].
- ↑ Szkolnictwo średnie ogólnokształcące w powiecie sanockim podczas okupacji - tajne nauczanie sposobem realizacji aspiracji edukacyjnych młodzieży. interia.pl. [dostęp 2014-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 stycznia 2015)].
- ↑ Kryptonim „San”. Żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy „San”, 1992, s. 288.
- ↑ Kryptonim „San”. stankiewicze.com. [dostęp 2014-05-22].
- ↑ Jacek Chrobaczyński, Tajne nauczanie, W latach II wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 693.
- ↑ Matura wojenna i ostatnie spotkanie z moją szkołą. W: Danuta Przystasz: Jedno życie. Tak mało... Tak wiele.... s. 19.
- ↑ Wojenna konspiracja. W: Danuta Przystasz: Jedno życie. Tak mało... Tak wiele.... s. 28.
- ↑ Jacek Chrobaczyński, Okupacji dzień powszedni, W latach II wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 667.
- ↑ Andrzej Brygidyn: Kryptonim „San”. Żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy „San”, 1992, s. 37-38.
- ↑ Roman Daszyk. 90 lat Polskiego Czerwonego Krzyża. „Rocznik Sanocki”. 2011, s. 211, 2011. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096.
- ↑ Jacek Chrobaczyński, Okupacji dzień powszedni, W latach II wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 668.
- ↑ Edward Osika: Relacja. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: 2012, s. 192. ISBN 978-83-903080-5-0.
- ↑ Krystyna Chowaniec, Oświata i szkolnictwo. Trudne lata powojenne, W latach powojennych w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 856.
- ↑ Jolanta Mazur-Fedak. Szkoła w spódnicy. Historia II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku 1927/1928 – 2007/2008. Odcinek trzeci: Okres wojny i pierwsze lata powojenne. „Tygodnik Sanocki”, s. 6, Nr 18 (860) z 2 maja 2008.
- ↑ Odrodzenie do życia gimnazjum po wojnie. W: Zofia Skołozdro: Księga pamiątkowa (obchodów 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku). Sanok: 1980, s. 81.
- ↑ Krystyna Chowaniec, Inspektorzy szkolni, Oświata i szkolnictwo, W latach powojennych w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 857.
- ↑ Krystyna Chowaniec, Szkoły ponadpodstawowe. I Liceum Ogólnokształcące, Szkoły ponadpodstawowe, W latach powojennych w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 874.
- ↑ Księga pamiątkowa (obchodów 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku). Sanok: 1980, s. 15.
- ↑ Krystyna Chowaniec, II Liceum Ogólnokształcące, Szkoły ponadpodstawowe, W latach powojennych w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 876-877.
- ↑ Franciszek Oberc: Sanok. Instytucje kultury. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1999, s. 43-44. ISBN 83-909787-3-3.
- ↑ Z okazji 50-lecia SD. Uroczysta wieczornica w Krośnie. „Nowiny”, s. 2, Nr 276 z 25 listopada 1987.
- ↑ Według ks. Adama Sudoła wstąpiła do SD celem utrzymania posady dyrektorki szkoły, zob. Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 260.
- ↑ Janina Zborowska (oprac.): Z dziejów kształtowania się władzy ludowej i życia społeczno-politycznego na Podkarpaciu w latach 1944-1947. Wybór źródeł. Rzeszów – Krosno: 1984, s. 30. ISBN 83-03-00732-7.
- ↑ Janina Zborowska (oprac.): Z dziejów kształtowania się władzy ludowej i życia społeczno-politycznego na Podkarpaciu w latach 1944-1947. Wybór źródeł. Rzeszów – Krosno: 1984, s. 32. ISBN 83-03-00732-7.
- ↑ W Rzeszowie odbyła się wojewódzka konferencja Stronnictwa Demokratycznego. „Nowiny”, s. 1, Nr 12 z 16 stycznia 1961.
- ↑ Józef Ząbkiewicz. 3 Maja – hołd polskiej demokratycznej idei. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 2, Nr 15 (414) z 20-31 maja 1987.
- ↑ Stefan Stefański: Cmentarze sanockie. Sanok: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Oddział w Sanoku, 1991, s. 24-25.
- ↑ Władysław Stachowicz. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950-1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 161, 203, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Andrzej Brygidyn, W latach powojennych. Życie polityczne. W przełomie październikowym w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 791.
- ↑ Aktywistki SD radzą. „Nowiny”, s. 6, Nr 65 z 17 marca 1961.
- ↑ Bibliografia Rzeszowszczyzny. Artykuły z czasopism. Za lata 1944-1963. Cz.2. Rzeszów: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie, 1968, s. 155.
- ↑ Bogumiła Koszeła. Jubileusz 40-lecia Ligi Kobiet Polskich. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 2, Nr 1 (364) z 1-10 stycznia 1986.
- ↑ Obwieszczenie o wynikach wyborów do rad narodowych w województwie rzeszowskim. „Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie”. Nr 7, s. 44, 30 czerwca 1965.
- ↑ Władysław Stachowicz. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950-1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 195, 207, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Lista kandydatów Frontu Jedności Narodu na radnych Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. „Nowiny”, s. 4, Nr 1 z 2 stycznia 1958.
- ↑ Kobiety kandydują z listy Frontu Jedności Narodu. Zofia Skołozdro. „Nowiny”, s. 3, Nr 15 z 18 i 19 stycznia 1958.
- ↑ Wyniki wyborów Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. „Nowiny”, s. 1, Nr 31 z 6 lutego 1958.
- ↑ Przedstawiamy kandydatów na radnych do WRN. „Nowiny”, s. 1, Nr 68 z 21 marca 1961.
- ↑ Radni Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. „Nowiny”, s. 2, Nr 95 z 22 i 23 kwietnia 1961.
- ↑ Z Plenum WK SD w Sanoku. „Nowiny”, s. 2, Nr 93 z 21 kwietnia 1965.
- ↑ Kandydaci na radnych do Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. „Nowiny”, s. 2, Nr 105 z 5 maja 1965.
- ↑ Kandydaci do Wojewódzkiej Rady Narodowej. Zofia Skołozdro. „Nowiny”, s. 5, Nr 123 z 26 maja 1965.
- ↑ Radni Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. „Nowiny”, s. 2, Nr 131 z 4 czerwca 1965.
- ↑ Kandydaci FJN na radnych do Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie. „Nowiny”, s. 3, Nr 107 z 3 maja 1969.
- ↑ M.P. z 1957 r. nr 5, poz. 30.
- ↑ ZBoWiD 1986 ↓, s. 197.
- ↑ Andrzej Brygidyn, W latach powojennych. Życie polityczne. W przełomie październikowym w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 791.
- ↑ Spotkanie z laureatami konkursu »Postawy-79«. „Nowiny”, s. 1, Nr 53 z 6 marca 1980.
- ↑ Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 258, 260, 294.
- ↑ Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe – przygotowała mgr Zofia Bandurkówna. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 144.
- ↑ Danuta Przystasz: Wspomnienia osób świeckich. Przyjaciel, który potrafi słuchać. W: Kapłan wielkiej odwagi. Jubileusz 60-lecia kapłaństwa księdza prałata Adama Sudoła. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2004, s. 190. ISBN 83-919305-6-4.
- ↑ Borys Łapiszczak: Sanok w Królestwie Galicji i Lodomerii na dawnej pocztówce i fotografii. Cz. VIII. Sanok: Poligrafia, 2005, s. 31. ISBN 83-918650-2-9.
- ↑ Zofia Skołozdro. Nekrolog. „Nowiny”, s. 5, Nr 195 z 16 sierpnia 1984.
- ↑ Franciszek Oberc, Kalendarium sanockie 1974-1994 w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, s. 956.
- ↑ Andrzej Tarnawski. Nasza dyrektorka. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 2, Nr 25 (316) z 1-10 września 1984.
- ↑ Stefan Stefański: Cmentarze sanockie. Sanok: 1991, s. 24-25.
- ↑ Stefan Stefański: Kartki z przeszłości Sanoka. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sanoku, 2005, s. 27. ISBN 83-919470-9-2.
- ↑ Spacer po cmentarzu przy ul. Rymanowskiej. zymon.com.pl. [dostęp 2014-05-22].
- ↑ Zofia Aleksandra Skołozdro. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2020-05-20].
- ↑ Wanda Janina Skołozdro. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2020-05-20].
- ↑ Księga Zmarłych 1975–1995 Sanok. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 187 (poz. 17).
- ↑ Maria Roberta Mizgalska. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2020-05-20].
- ↑ Marek Pomykała. Jubileusz II LO. Skromnie, lecz sympatycznie. „Tygodnik Sanocki”. 14 (230), s. 3, 5 kwietnia 1996.
- ↑ Wykaz nazw ulic miasta Sanoka. sanok.pl, 13 stycznia 2012. [dostęp 2014-05-10].
- ↑ Borys Łapiszczak: Sanok w dawnej Galicji i Lodomerii na starej pocztówce i fotografii. Cz. X. Sanok: Poligrafia, 2007, s. 70. ISBN 83-918650-4-5.
- ↑ Bibliografia Rzeszowszczyzny. Artykuły z czasopism. Za lata 1944-1963. Cz.2. Rzeszów: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie, 1968, s. 189.
- ↑ Sanok – bibliografia. Zagadnienia ogólne oświaty, szkolnictwa i wychowania. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Edward Wisz. Zakończenie uroczystości związanych z 25-leciem Stronnictwa Demokratycznego. „Nowiny”, s. 1, Nr 107 z 7 maja 1964.
- ↑ W dniu ich święta. Dr Zofia Skołozdro. „Nowiny”, s. 2, Nr 281 z 21 i 22 listopada 1959.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1559.
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1295.
- ↑ Odznaczenia i nagrody dla zasłużonych pedagogów. „Nowiny”, s. 2, Nr 285 z 16 października 1973.
- ↑ Wysokie odznaczenia dla mieszkańców Sanoka i pracowników SFA na 30-lecie PRL. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1, 2, Nr 21 (150) z 20-31 lipca 1979.
- ↑ Sławomir Bałda. W dniach lipcowego święta. Pierwszy wpis do „Księga Zasłużonych dla woj. krośnieńskiego” / Wpisani do „Księgi ludzi zasłużonych dla woj. krośnieńskiego”. „Nowiny”. Nr 165, s. 1, 3, 21-22 lipca 1977.
- ↑ Sanoczanie w „Księdze zasłużonych dla woj. krośnieńskiego”. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 15 (60), s. 1, 1-15 sierpnia 1976.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- W dniu ich święta. Dr Zofia Skołozdro. „Nowiny”, s. 2, Nr 281 z 21 i 22 listopada 1959.
- Artur Bata. Pedagogiczna kariera. „Podkarpacie”, s. 4, Nr 29 z 22 lipca 1976.
- Jacek Stachiewicz. Postawy. Wrastanie w Sanok. „Nowiny”, s. 3, Nr 111 z 19-20 maja 1979.
- Edward Zając. Zofia Skołozdro. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 5, Nr 6 (297) z 20-29 lutego 1984.
- Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.
- Edward Zając. Z cyklu „Sanockie Kobiety”. Zofia Skołozdro (1896-1984). „Tygodnik Sanocki”. 10 (278), s. 7, 7 marca 1997.
- Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 43-47. ISBN 83-909787-0-9.
- Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 103-104.
- Szkolnictwo średnie ogólnokształcące w powiecie sanockim podczas okupacji - tajne nauczanie sposobem realizacji aspiracji edukacyjnych młodzieży. interia.pl. [dostęp 2014-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 stycznia 2015)].