Dvanaest apostola Irske
Dvanaest apostola Irske (ir. Dhá Aspal Déag na hÉireann, engl. Twelve Apostles of Ireland) bili su rani irski monaški sveci iz 6. vijeka koje je podučavao Sveti Finijan u svojoj čuvenoj opatiji Klonard, danas Klonard u okrugu Mid.[1]
Opatija Klonard, smještena pored rijeke Bojn u današnjem okrugu Mid bila je jedno od najznačajniji monaških škola u srednjovjekovnoj hrišćanskoj Irskoj. Tokom 6. vijeka, neka od najznačajnijih imena u istoriji irskog hrišćanstva obrazovala su se u opatiji Klonard. Smatra se da je prosječan broj učenika koji se školova u Klonardu bio oko 3.000. Dvanaest učenika koje je podučavao Sveti Finijan postala su poznata kao „Dvanaest apostola Irske”.[1]
Ova tradicija je zabilježena u 17. vijeku, a vjerovatno je zasnovana na starijim izvorima. Dvanaest svetaca je zajedno grupisano u tekstu „Dvanest apostola Irske” (ir. Dá apstol décc na hÉrenn, savremeni irski Dhá Aspal Déag na hÉireann). Tekst je sačuvan u rukopisu koji pripadao Majklu Kleriju (Brisel, Kraljevska biblioteka MS 2324–2340), a datira iz 1629. godine.[2]
Prema pripovjeci, kada je dvanaest apostola Irske bilo okupljeno na gozbi u kući Svetog Finijana, u njihovoj blizini se pojavio magični cvijet. Odlučeno je da jedan od njih krene na putovanje ka zemlji odakle cvijet potiče, a putnik je izabran bacanjem kockice. Kada je kockica pala na starog Brendana Birškog, njegov mlađi imanjak Brendan Klonfetski dobrovoljno se javio da ide umjesto njega. Brendan je sa saputnicima prošao kroz mnoge avanteruke, koje su zabilježene u Brendanovom „Životu”.[3]
- Sveti Kiran Sajgirski. U Egnusovom pasionalu Kiran Klonmaknoaški nije uvršćen među dvanaest apostola, njego je na njogegovom mjestu Finijan Klonardski;[4]
- Sveti Kiran Klonmaknoaški;
- Sveti Brendan Birški
- Sveti Brendan Klonfetski (danas Moreplovac)
- Sveti Kolumba Teriglaški;
- Sveti Kolumba Jonski;
- Sveti Mobi Glasnivajnski;
- Sveti Rudan Lorski;
- Sveti Senan Kliniški;
- Sveti Ninid Inizmaksentski;
- Sveti Molez Deveniški;
- Sveti Kajneh Ahabski.
- ↑ 1,0 1,1 „The Twelve Apostles of Erin - Encyclopedia Volume - Catholic Encyclopedia - Catholic Online” (en). Catholic Online. Pristupljeno 27. 3. 2018.
- ↑ Gheyn 1905: str. 384–389
- ↑ Mac Mathúna, Séamus (2006) (en). The Irish Life of Saint Brendan: textual history, structure and date. str. 147–9.
- ↑ Culdee, Saint Oengus (1905) (en). Feĺire Ońgusso Ceĺi De.́: The Martyrology of Oengus, the Culdee. Harrison and sons, printers. str. 168-9.
- Culdee, Saint Oengus (1905) (en). Feĺire Ońgusso Ceĺi De.́: The Martyrology of Oengus, the Culdee. Harrison and sons, printers. str. 168-9.
- Mac Mathúna, Séamus (2006) (en). The Irish Life of Saint Brendan: textual history, structure and date. str. 147–9.
- Gheyn, Joseph van den (1905) (la). Catalogue des manuscrits de la Bibliothèque royale de Belgique: Histoire. Hagiographie. H. Lamertin. str. 384–389.