Aix-en-Provence

Aix-en-Provence


La Rotonda

Grb
Grb
Osnovni podaci
Država  Francuska
Gradonačelnik Maryse Joissains-Masini
Region Provence-Alpes-Côte d'Azur
Departman Bouches-du-Rhône
Stanovništvo
Stanovništvo (2011-01-01) 140,684[1]
Gustina stanovništva 756,04 st./km²
Geografija
Koordinate 43°31′52″N 5°27′14″E / 43.531127°N 5.454025°E / 43.531127; 5.454025
Vremenska zona UTC+1, ljeti UTC+2
Nadmorska visina 73-511 m
Površina 186.08 km²
Aix-en-Provence na mapi Francuske
Aix-en-Provence
Aix-en-Provence
Aix-en-Provence (Francuske)
Ostali podaci
INSEE kod 13001
Dobri kralj Rene

Eks an Provans (fr. Aix-en-Provence ) je grad u južnoj Francuskoj, oko 30 kilometara od Marseja. Nalazi se u regiji Provansa i departmanu Ušće Rone. Ima oko 143.000 stanovnika

Istorija

[uredi | uredi kod]

U tom području su u 4. veku pne. živela keltsko-ligurska plemena. Eks se najpre zvao Akva Sekstija(lat. Aquae Sextiae) je osnovao 122. pne. rimski konzul Gaj Sekstije Kalvin, na mestu gde su se nalazili topli izvori i konzul je dao ime izvorima. Tu se 102. pne., odigrala bitka kod Akve Sekstije, u kojoj su Rimljani pod zapovedništvom Gaja Marija pobedili Kimbre i Teutonce. Uhvađene germanske žene su pri tome izvršile masovno samoubistvo, što je ušlo u legendu kao primer germanskog herojstva.

U 4. veku Eks je postao metropola Narbonije Sekunde. Vizigoti su ga zauzeli 477. U sledećem veku naizmenično su ga pljačkali Franci i Lombardi, a Saraceni su ga zauzeli 731. Za vreme srednjeg veka bio je glavni grad Provanse, ali tek u i posle 12. veka dostiže zenit, kada pod kuđama Aragon i Anžu postaje umetnički i intelektualni centar.

Posebno je bio značajan u doba dobrog kralja Renea I od Napulja. Grad je 1409. postao univerzitetski centar u doba kralja Renea. Zajedno sa preostalim delom Provanse postao je deo Francuske 1487. Kralj Luj XII je 1501. osnovao skupštinu Provanse, koja je postojala do 1789.

U Eksu je rođen Pol Sezane (1839-1906), a živeo je i Emil Zola.

Klima

[uredi | uredi kod]

Nalazi se na jugu Francuske, pa ima toplu klimu. Prosečna januarska temparatura je 5 C, a prosečna julska je 22 C. Ima 300 sunčanih dana i 91 dan sa kišom. Samo delomično je zaštićen od dejstva mistrala.

Glavne znamenitosti

[uredi | uredi kod]
  • Široki bulevar Mirabo (fr. Cours Mirabeau) sa dvostrukim drvoredom deli grad na dva dela. Sledi liniju starih gradskih zidina.
  • Katedrala Svetog spasioca (fr. Saint-Sauveur Cathedral) je uglavnom iz 11, 12 i 13. veka, a građena je na bivšem rimskom hramu. Portal katedrale je gotičkog stila sa pomno izrezbarenim vratima, a sa strane se nalazi nedovršeni toranj. U unutrašnjosti se nalaze tapiserije iz 16. veka, drugi umetnički radovi i kada za krštenja iz 4. veka.
  • Nadbiskupska palata i romanički klostar nalaze se uz katedralu sa južne strane.
  • Gradska većnica je građevina klasičnog stila iz sredine 17. veka. Ima lepe drvoreze i veliku biblioteku sa mnogim vrednim rukopisima. Sa strane se nalazi toranj sa satom, izgrađen 1505.
  • Eks ima termalne banje, po kojima je poznat još od antike. Sadašnje banjsko lečilište izgrađeno je 1705. na mestu antičkih banja.
  • Za Eks se često govori da predstavlja grad hiljada fontana. Među poznatijima su "Fontana četiri delfina", izgrađena 1667. fontana "Dobri kralj" iz 19. veka i velika fontana Rotonda izgrađena 1860.

Demografija

[uredi | uredi kod]
Demografija
1962.1968.1975.1982.1990.1999.2006.2011.
6789110121.327123.842134.222142.534140.684

Galerija

[uredi | uredi kod]

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]
  1. „National Institute of Statistics and Economic Studies”.