Bosanski vilajet
 |
| Historija Bosne i Hercegovine |
| Hronološki |
| Do 958 |
| Po temama |
| Vladari |
Vilajet Bosna (do 1865. Ejalet Bosna) je ime za važnu provinciju Bosna (odnosno vilajet), u Osmanlijskom carstvu. Bosanski vilajet je bio najzapadnija osmanlijska provincija, koja je obuhvatala priličan dio teritorije današnje države Bosne i Hercegovine. Za osmanlijske vladavine, ovaj vilajet je bio naprije sandžak, poznat kao Sandžak Bosna. Poslije 1580, bosanski sandžak je postao dio bosanskog pašaluka, koji se sastojao od nekoliko sandžaka, do tada je bio dio rumelijskog ejaleta.
Na svom teritorijalnom vrhuncu, sredinom 17. vijeka, Bosanski pašaluk je pokrivao prostor cijele današnje Bosne i Hercegovine, kao i dio Slavonije, Like i Dalmacije, u današnjoj Hrvatskoj.[1] Sastojao se od osam sandžaka i 29 kapetanija:
- Sandžak Požega (2 kapetanije)
- Sandžak Bosna (7 kapetanija)
- Sandžak Bihać (4 kapetanije)
- Sandžak Lika (7 kapetanija)
- Sandžak Klis (4 kapetanije)
- Sandžak Hercegovina (4 kapetanije)
- Sandžak Zvornik
- Sandžak Cernik
Međutim, u istom vijeku, tokom osmanlijskih ratova u Evropi, teritorije ove provincije su se znatno smanjile. Nakon Karlovačkog sporazuma, 1699, provincija se svela na samo četiri sandžaka i dvanaest kapetanija. No u periodu do Požarevačkog sporazuma, potpisanog 1718, stvoreno je još dvadesetosam kapetanija, većinom uzduž Vojne krajine. S druge strane ove granice, bile su austrijske vojne jedinice.
Noel Malcolm smatra da usprkos čestim nemirima u Hercegovini u 18. stoljeću, u bosanskom je ejaletu općenito bila bolja uprava nego u susjednim područjima u Srbiji, i nije bilo toliko razbojničkih prepada.[2]
- ↑ „Hazim Šabanović: Bosanski pašaluk”. Pristupljeno 9. 2. 2016.
- ↑ Povijest Bosne - Noel Malcolm[mrtav link]