Æthelwulf

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Æthelwulf
13. yüzyıl el yazmalarındaki tasviri
Wessex Kralı
Hüküm süresi839-858
Önce gelenEgbert
Sonra gelenÆthelbald
Doğum795
Ölüm858
DefinWinchester
Çocuk(lar)ıÆthelbald
HanedanWessex

Æthelwulf veya Aethelwulf ya da Ethelwulf (Eski İngilizce: Æþelwulf, asil kurt anlamında) 839 yılından 858 yılındaki ölümüne kadar Wessex kralıdır. Wessex kralı Egbert'in bilinen tek erkek çocuğudur. 825 yılında babası adına Kent'i ele geçirmiş, babasına bağlı şekilde Kent kralı olmuştur. 839 yılında babasının ölümü üzerine Wessex tahtına geçmiştir. Kendi oğlu Æthelstan da ona bağlı olarak Kent kralı olmuştur.

İktidarı[değiştir | kaynağı değiştir]

Æthelwulf hakkında tarihçilerin farklı yorumları vardır. Tarihçi Richard Humble'a göre Æthelwulf Wessex tahtına vasiyet üzerine geçmiş, oldukça dindar ve yükselme azmiyle yanan oğullarının etkisinde kalmış bir kraldır. Frank Stenton ise Æthelwulf'u dindar ve kanaatkar bir kişi olarak tanımlayıp savaş veya siyasetle ilgilenmediğini öne sürmektedir. Buna rağmen Janet Nelson Æthelwulf hükümdarlığının modern tarihçilik anlayışı tarafından yanlış değerlendirildiğini söyleyerek Viking saldırılarına başarıyla karşı koyduğunu ileri sürer. Simon Keynes ise İngiltere'nin Franklarla temasını açan ve halkının geleceğinde önemli rol oynayan bir lider olduğunu belirtir.

Savaşları[değiştir | kaynağı değiştir]

Æthelwulf hakkında en önemli ve en yaygın olarak kullanılan kaynak Anglo-Sakson Kronolojisidir. Buradaki bilgilere göre 843 yılında Carhampton dolaylarında 35 gemilik bir viking ordusuyla çarpışmış ancak ilerleyişlerini durduramamıştır. 851 yılında Acleah[1] dolaylarında Æthelwulf ve oğlu Æthelbald Vikinglerle savaşmış ve ezici bir zafer kazanmıştır. 853 yılında Æthelwulf ve damadı Mercia kralı Burgred Galli Cyngen ap Cadell'i yenerek bölgeyi egemenliği altına almıştır. Kronolojide özellikle çok sayıda Viking saldırısına karşı verilen mücadele bilgisi vardır.

Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Æthelwulf ve ilk eşi Osburh'un beş erkek çocuğu olmuştur; Æthelstan, Æthelbald, Æthelbert, Æthelred ve Alfred. Æthelstan hariç tüm erkek çocukları tahta çıkmıştır. Æthelwulf'un tek kız çocuğu Æthelswith de Mercia kralı Burgred'e çocuk yaşta gelin olarak verilmiştir.

Son dönemleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Æthelwulf'un hayatında dinin önemli bir yeri vardı. İktidarının ilk yıllarından beri Roma'ya giderek hacı olmak gündemindeydi. Kendi iktidarında artan Viking saldırılarının ilahi bir mesaj taşıdığına inanıyor ve tanrıya kendisini neden böyle kutsal olana saygısız, kuvvetli ve kalabalık bir düşmanla sınadığını sormak istiyordu. 853 yılında Æthelwulf 4 yaşındaki oğlu Alfred'i Roma'ya yolladı. 855 yılında eşi Osburga'nın ölümünün ardından kendisi de Roma'ya gitti. Sakson sanatının izlerini taşıyan çok değerli hediyeleri kiliseye sundu. Dönüş yolculuğu sırasında 856 yılında Şarlman'ın sülalesinden gelen Frank prenses Judith ile evlendi.[2]

Æthelwulf 856 yılında İngiltere'ye döndüğünde siyasi olarak bir açmazla karşılaştı. Hayatta kalan en büyük oğlu Æthelbald kendisinin iktidarına karşı girişimlerde bulunmuş durumdaydı.[3] Æthelwulf ülkeye döndüğünde iktidarını bir iç savaş boyunca sürdürebilecek veya Æthelbald başta olmak üzere darbecileri ülkeden kovabilecek güce sahip olmasına rağmen batı Wessex bölgesini oğluna vermeye karar verdi. Kendisi doğuda iktidarda olacaktı. Bu ikilik durumu Æthelwulf'un 13 Ocak 858 günü ölmesine kadar sürdü.

Æthelwulf'un iç savaş yerine barışı tercih etmesi, hem de Sakson kraliçelerine onurlarını iade etmesi kendi iktidarına dair fikir verir. O döneme kadar sadece kralın eşi konumundaki kraliçeler Judith ile beraber gerçek anlamda kraliçe olarak görülmeye başlanır.[4]

Cenazesi önce Steyninh'e daha sonra Winchester'daki Old Minster'a defnedilen Æthelwulf'un kemikleri Winchester Katedralindedir.

Çocukları[değiştir | kaynağı değiştir]

Æthelwulf, Oslac kızı Osburgh ile yaptığı ilk evlilikten altı çocuk sahibi olur, bunların dördü Wessex tahtına çıkar. Judith ile olan ikinci evliliğinden ise çocuğu olmaz.

Adı Doğum tarihi Ölüm tarihi Bilgi
Æthelstan ? c. 852 Kralın en büyük oğlu olmasına rağmen iktidara geçememiştir
Æthelswith ? 888 Kralın tek kızıdır. Mercia kralı Burgred ile evlenmiştir.
Æthelbald ? 860 Babasının dul eşi Judith ile 858 yılında evlenmiş 860 yılına kadar iki yıl hükmetmiştir.
Æthelbert ? 865 Kralın oğludur, 860-865 yılları arasında tahtta kalmıştır.
Æthelred c. 848 871 İki çocuğu vardır, 865-871 arası hükmetmiştir.
Alfred c. 849 899 868 yılına Ealhswith ile evlendi, 6 çocuğu oldu. 870-899 yılları arasında hükmetmiştir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Surrey veya Berkshire'daki Oakley olması muhtemeldir
  2. ^ Batı Francia kralı Dazlak Karl'ın kızı olan Judith evlendiğinde 12 yaşındaydı
  3. ^ Somerset Ealdorman'ı ve Sherbone Piskoposuyla beraber
  4. ^ Bunda Judith'in Frank saraylarında yüksek derecede yer işgal etmesinin de büyük etkisi vardır