Çin'in doğrudan yönetilen şehirleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Çin Halk Cumhuriyeti'nin doğrudan yönetilen şehirleri

Doğrudan yönetilen şehir (Çince: 直辖市; pinyin: zhíxiáshì), Çin'in eyalet düzeyi idari bölümleri ve en üst düzey şehirler için kullanılan bir tanımdır. İlçe düzeyindeki şehirler genellikle il düzeyi idari bölümler tarafından yönetilir, ancak bazıları doğrudan eyalet düzeyindeki idari bölümlere bağlıdırlar.

Doğrudan yönetilen şehirlerde en üst düzey devlet görevlisi belediye başkanıdır. Belediye başkanı ayrıca Ulusal Halk Kongresi (yasama)[1] ve ÇKP Belediye Meclisi Sekreter Vekili olarak da görev yapmaktadır. Bununla birlikte en yüksek idari makam ÇKP Belediye Komitesi Sekreteri veya Parti Sekreteri'ne aittir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk doğrudan yönetilen şehirler 1927'de Çin Cumhuriyeti zamanında oluşturulmuş olup Nankin, Şanghay, Pekin, Tientsin, Qingdao, Chongqing, Xi'an, Guangzhou, Hankou, Shenyang ve Harbin olmak üzere 11 adetti.

1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla Anshan, Benxi ve Fushun doğrudan yönetilen şehir statüsü kazanmış ve Qingdao, Dalian ve Harbin il düzeyi şehir statüsüne düşürüldüler. Hankou ise Wuhan ile birleşti. 1950'de Dalian tekrar yükseltildi ve Kasım 1952'de Nankin bir il düzeyi şehir statüsüne düşürüldü. Temmuz 1953'te Harbin, Changchun'la birlikte tekrar doğrudan yönetilen şehir statüsüne yükseltildi.

Haziran 1954'te ise Pekin, Şanghay ve Tientsin dışındaki tüm doğrudan yönetilen şehirler il düzeyi şehir statüsüne düşürüldüler. 1997'de Chongqing Sichuan eyaletinden ayrılarak doğrudan yönetilen şehir statüsü aldı.

Doğrudan yönetilen şehirler listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Çin Halk Cumhuriyeti'nde dört adet doğrudan yönetilen şehir bulunmaktadır.

Adı Hanzi Pinyin Kısaltma Bölge Nüfus¹ Yoğunluk² Yüzölçümü³ ISO
Çongçing Çince重庆市 Chóngqìng Çince Güneybatı 28,846,170 350.50 82,300 CN-50
Pekin Çince北京市 Běijīng Çince jīng Kuzey 19,612,368 1,167.40 16,800 CN-11
Şanghay Çince上海市 Shànghǎi Çince Doğu 23,019,148 3,630.20 6,341 CN-31
Tientsin Çince天津市 Tiānjīn Çince jīn Kuzey 12,938,224 1,144.46 11,305 CN-12

Notlar:

¹: 2010 yılı itibarı ile
²: /km²
³: km²

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Chongqing Mayor: Government Must Place Service Above Anything Else". Xinhua News Agency. 3 Mart 2003. 21 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.