Çukurca

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Çukurca
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlHakkâri
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamMert Kumcu
 • Belediye başkanıEnsar Dündar (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam914 km²
Rakım1285 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam17,216
 • Kır
7,273
 • Şehir
8.864
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu30700
İl alan kodu438
İl plaka kodu30

Çukurca (Kürtçe: Çelê), Hakkâri ilinin bir ilçesidir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Çukurca, Urartu Uygarlığı'nın ilk yerleşim yerlerinden biri olarak bilinmektedir. Abbasiler bu küçük yerleşim yerini "mir" adı verilen dini, siyasi askeri şeflikle yönetmişlerdir. Selçuklu Hanedanı döneminde ilçe İmadiye Beyliği'ne bağlanmıştır. Selçuklular'dan sonra Osmanlı döneminde Hakkâri Beyliği'ne tabi olmuştur. I. Dünya Savaş'ında Ruslar ve Nasturi'ler Çukurca'yı tahrip etmişlerdir. Musul sorunu ile önem kazanan Çukurca, 1926 yılında Ankara Antlaşması ile Türkiye toprakları içine alınmıştır. 6068 sayılı kanunla 1953 yılında ilçe yapılmıştır. Çukurca, Türkiye-Irak sınırına yakın mesafede olması sebebiyle sık sık saldırılara ve çatışmalara sahne olmaktadır.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Çukurca rakımı az olduğu için kışları görece ılıman geçer kar örtüsü çok incedir ve genellikle Mart ayı ile beraber tamamen erimektedir. Baharın erken geldiği ilçede sıcak hava meyveleri incir ve nar yetiştirilir. Yazları yağışsız geçer kuru ve sıcak bir havası vardır.[2]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Toplam Şehir Kır
1955[3] 6.597 690 5.907
1960[4] 8.187 971 7.216
1965[5] 9.697 1.210 8.487
1970[6] 11.789 1.774 10.015
1975[7] 15.105 3.019 12.086
1980[8] 16.450 2.111 14.339
1985[9] 20.479 4.322 16.157
1990[10] 20.351 5.205 15.146
2000[11] 11.080 7.471 3.609
2007[12] 12.352 7.033 5.319
2008[13] 14.506 8.957 5.549
2009[14] 11.608 5.946 5.662
2010[15] 11.021 5.283 5.738
2011[16] 14.469 7.735 6.734
2012[17] 15.294 8.247 7.047
2013[18] 15.601 8.345 7.256
2014[19] 16.251 8.698 7.553
2015[20] 17.250 9.478 7.772
2016[20] 15.477 8.007 7.470
2017[20] 16.661 8.547 8.114
2018[20] 17.216 9.597 7.619
2019[20] 16.141 8.518 7.623
2020[20] 16.137 8.864 7.273

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Çukurca ilçe merkezinde 3 ilköğretim okulu (1 tanesi yatılı), 1 anaokulu, 1 lise ve 1 halk eğitim merkezi vardır. Çevre köylerinde de birisi yatılı olmak üzere toplam 10 ilköğretim okulu vardır.[21]

Genel Seçimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Parti Oy Oranı
1961 CHP %76
1965 YTP %50
1969 CHP %45
1973 AP %39
1977 MSP %75
1983 HP %77
1987 ANAP %53
1991 ANAP %67
1995 HADEP %56
1999 HADEP %24
2002 DEHAP %38
2007 Bağımsız (lar) %58
2011 Bağımsız (lar) %85
Haziran 2015 HDP %81
Kasım 2015 HDP %81
2018 HDP %64
2023 YSP %55

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "5/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2016. 
  3. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  4. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  5. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  18. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  19. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  20. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Çukurca Nüfusu - Hakkari". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Hakkari Çukurca Nüfusu". nufusune.com. 
  21. ^ "Çukurca Kaymakamlığı Resmi Web Sitesi". T.C.Çukurca Kaymakamlığı. 17 Şubat 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2015. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]