İsmail Akbay

İsmail Akbay (17 Ekim 1930, Mudanya - 26 Temmuz 2003; Huntsville, Alabama, ABD), Türk bilim insanı.

Hayatı ve çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

NASA'da çalışan ilk Türk mühendistir. 17 Ekim 1930 yılında Mudanya'nın Zeytinbağı(Tirilye) nahiyesinde doğdu. Orta öğretimini'nde ve Haydarpaşa Lisesi’nde tamamlayan İsmail Akbay, üniversite eğitimi için ABD’ye gitti ve 1956 yılında Tennessee Üniversitesi’nden fizik mühendisi olarak mezun oldu.

Ünlü roket bilimci Dr. Wernher Von Braun, İsmail Akbay’ı Marshall Uzay Merkezi’nde Apollo Saturn V-S1C roketinin F1 motoru entegrasyon çalışmalarını sürdürecek mühendis ekibine seçmiştir. Akbay aynı zamanda Apollo - Soyuz Test Projesi'nde Saturn 1B/H-1 motor entegrasyon çalışmalarında da öncülük etmiştir. İsmail Akbay 1963-1975 yılları arasında NASA’da yönetim kademelerinde görev yapmıştır.

İsmail Akbay, NASA deneyiminden sonra uzay teknolojilerinin Amerikan uzay sektörüne transferi ve diğer federal bütçeli teknolojilerin ticarileştirilmesi alanında çalışmıştır. Uzay Kampı Türkiye'nin kurulmasında da fikir babalığı yapan Akbay, 1996 yılında bir toplantı sırasında Kaya Tuncer’e Ege Serbest Bölgesi’nde Uzay Kampı kurma fikrinden bahsederek Uzay Kampı Türkiye düşüncesinin ilk temellerini atmıştır. İsmail Akbay, Uzay Kampı Türkiye’nin Haziran 2000’deki açılış törenine katılıp kampın sonraki gelişim ve ilerlemelerini takip ederek, 2003 yılı Temmuz ayındaki zamansız ölümüne kadar Uzay Kampı Türkiye’nin en büyük destekçisi olmuştur.

İsmail Akbay, NASA’da 31 yıllık çalışma hayatı süresince elde ettiği başarılarla Amerikan uzay araştırmalarının öncüleri arasında yer almıştır. 1969’da insanoğlunun ilk kez Ay'a ayak basmasından sonra Türkiye’de yayımlanan gazeteler İsmail Akbay’dan söz ederken onu “İnsanoğlunun Ay’a Ayak Basmasında Katkısı Olan Türk” diye tanıtmışlardır.

2003 yılında ABD'nin Huntsville kentindeki evinde çıkan yangında dumandan boğularak hayatını kaybetti. Vefat sebebi ise karısını kurtardıktan sonra köpeğini kurtarma çabasıydı.^[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• "Uzay Kampı Türkiye". 18 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
• "Uzay Bilimleriyle Küresel Dostluk". 15 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
• "Zeytinbağı Belediyesi". 10 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
• "NASA'da bir Türk mühendis: İsmail Akbay". 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.