İtalya'da sanat

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İtalyan sanatı yüzyıllar boyunca birçok büyük hareketi etkilemiş ve ressamlar, mimarlar ve heykeltıraşlar dahil olmak üzere birçok büyük sanatçı yetiştirmiştir. Bugün İtalya, pek çok büyük sanat galerisi, müze ve sergisiyle uluslararası sanat camiasında önemli bir yer tutmaktadır. Ülkedeki başlıca sanat merkezleri arasında Roma, Floransa, Venedik, Milano, Napoli ve diğer İtalyan şehirleri bulunmaktadır. İtalya, dünya birincisi olarak bugün 55 Dünya Mirası alanına ev sahipliği yapmaktadır.

Benvenuto Cellini, Medusa kafalı Perseus heykeli, 1545–1554

Antik çağlardan beri, Yunanlar, Etrüskler ve Keltler, İtalyan yarımadasının sırasıyla güneyi, merkezi ve kuzeyinde yerleşmişlerdir. Ülkenin Brescia ilinde yer alan Valcamonica kaya çizimlerinin tarihi MÖ 8000'li yıllara dayanmaktadır ve bugün binlerce mezarda Etrüsk sanatının zengin kalıntılarının yanı sıra Paestum, Agrigento ve başka yerlerde Yunan kolonilerinden kalma zengin kalıntılar vardır.

Bugünkü İtalyan topraklarında kurulmuş Roma İmparatorluğu, uzun yıllar boyunca İtalya ve Avrupa'da egemen güç halinde kalmıştır. İtalya bugün Roma kalıntıları açısından Büyük İmparatorluk anıtlarından Pompeii ve komşu bölgelerindeki korunmuş binalara kadar olağanüstü bir birikime sahiptir. Roma İmparatorluğu'nun çöküşünün ardından, özellikle Orta Çağ'ın Kuzey İtalyası, yalnızca Kutsal Roma İmparatorlarının Karolenj ve Otton sanatı için değil, Bizans sanatı Ravenna ve diğer dallar için de önemli bir merkez olarak kalmıştır.[1][2]

Ortaçağ dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Orta Çağ boyunca, İtalyan sanatı öncelikle mimari süslemelerden (freskler ve mozaikler) oluşuyordu. İtalya'daki Bizans sanatı, standart kaligrafi, renk ve altın kullanımı ile oldukça resmi ve rafine bir dekorasyondu. 13. yüzyıla kadar İtalyan sanatı neredeyse tamamen bölgeseldi ve dış Avrupa ve Doğu akımlarından etkilenmiş durumdaydı. MS 1250 yıllarında, çeşitli bölgelerin sanatı ortak özellikler geliştirmiş, böylece belirli bir birlik ve büyük bir özgünlük gözlemlenmiştir.

Bizans sanatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Bizans sanatı

Batı başkentinin düşmesiyle Roma İmparatorluğu, Konstantinopolis'in önderliğinde 1000 yıl kadar daha yaşamaya devam etmiştir. Bizans zanaatkarları İtalya genelinde önemli projeler gerçekleştirmiş ve etkilerini 14. yüzyıla kadar göstermişlerdir.

Gotik sanat[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Gotik sanat

Gotik dönem, Orta Çağ'dan Rönesans'a bir geçişi işaret eder ve Saint Dominic ve Assisili Francesco tarafından kurulan Dominik ve Fransisken keşiş düzenlerinin etkisiyle beslenen stiller ve tutumlarla karakterize edilir.

Kilise içinde dini anlaşmazlıkların olduğu bir zamanda, Fransiskenler ve Dominikenler, bu anlaşmazlıkları çözmek ve Katolik Kilisesi'ni temellerine geri döndürmek amacıyla kuruldu. Fransiskenlerin ilk günleri özellikle Aziz Francis'in şefkatiyle anılırken, Dominikler Engizisyon'un başlamasında en büyük sorumlu tarikatlardan biri olarak anılırlar.

Gotik mimari ise Kuzey Avrupa'da başlamış ve güneye yani İtalya'ya doğru yayılmıştır.[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Stevenson, Angus. Oxford Dictionary of English (İngilizce). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-957112-3. 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2021. 
  2. ^ Kohle, Hubertus (2006). "The road from Rome to Paris. The birth of a modern Neoclassicism". Jacques Louis David. New perspectives. 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Internet History Sourcebooks". sourcebooks.fordham.edu. 9 Ekim 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi.