1824 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
261 seçici oylu Seçiciler Kurulu Çoğunluk için 131 oy gerekli | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Katılım | 26.9%[1]  16.8 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Başkanlık seçimleri sonucu haritası. Mavi Jackson tarafından kazanılan eyaletleri, yeşil Adams tarafından kazanılan eyaletleri, turuncu Crawford tarafından kazanılan eyaletleri ve açık sarı da Clay tarafından kazanılan eyaletleri belirtir. Sayılar seçmenlerin kullandığı oy sayısını ifade eder. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1824 Birleşik Devletler başkanlık seçimi, onuncu dört yılda bir yapılan başkanlık seçimiydi. 26 Ekim Salı ile 1 Aralık 1824 Çarşamba tarihleri arasında yapılmıştır. Andrew Jackson, John Quincy Adams, Henry Clay ve William Crawford, başkanlık için adaylardı. Hiçbir aday Seçiciler kurulu çoğunluğunu kazanamadığı için seçimin sonucu belirsizdi. Başkan yardımcılığı seçiminde ise John C. Calhoun, açık ara bir farkla çoğunluğu elde ederek başkan yardımcısı seçildi. Başkan adaylarından hiçbiri Seçiciler kurulu çoğunluğunu elde edemediği için, ABD Temsilciler Meclisi, ABD Anayasasında yer alan On ikinci Değişiklik hükümleri uyarınca, koşullu bir seçim yaptı. Bu seçim sonucunda ise 9 Şubat 1825'te John Quincy Adams başkan seçildi.[2][3][4]
Demokratik-Cumhuriyetçi Parti arka arkaya altı başkanlık seçimini kazandı ve 1824'te tek ulusal siyasi parti oldu. Bununla birlikte seçim yaklaştıkça birden fazla adayın varlığı, parti'nin parçalandığını ve İyi Hissetme Çağı'nın sona erdiğini gösteren bir işaretti.
Bu seçim aynı zamanda ABD tarihinde Seçiciler kurulunun çoğunluğunu elde edemeyip ABD Temsilciler meclisi tarafından başkanın belirlendiği ikinci seçimdir. Diğer seçim ise 1800 yılı seçimleridir.
Adaylık Süreci[değiştir | kaynağı değiştir]
Demokratik-Cumhuriyetçilerin Başkanı James Monroe, 1820 seçimlerinde parti içi muhalefet olmadan aday olabilmişti. Sadece İki dönem için seçilen önceki başkanlar gibi, Monroe'da üçüncü bir dönem için yeniden aday gösterilmeyi reddetti.
| Başkan adayı | Oy | Başkan yardımcısı adayı | Oy |
|---|---|---|---|
| William H. Crawford | 64 | Albert Gallatin | 57 |
| Henry Clay | 2 | Erastus Root | 2 |
| John Quincy Adams | 2 | John Quincy Adams | 1 |
| Andrew Jackson | 1 | William Eustis | 1 |
| William Rufus King | 1 | ||
| William Lowndes | 1 | ||
| Richard Rush | 1 | ||
| Samuel Smith | 1 | ||
| John Tod | 1 |
Kongre grubu, Crawford'u başkanlığa ve Albert Gallatin'i de başkan yardımcılığına aday gösterdi, ancak toplantıya parti içi katılım az oldu ve bunun demokratik olmadığını savunan kesim tarafından eleştrilere maruz kaldı. Gallatin adaylık istememişti ve kısa süre sonra Crawford'un isteği üzerine çekildi. Yerine Kuzey Carolina Senatörü Nathaniel Macon getirildi.
Başkanlık için adaylıklar[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçimden önce çekilen adaylar[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Amerika Birleşik Devletleri Savaş Bakanı John C. Calhoun -
Amerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri Bakanı Smith Thompson
Seçime katılan adaylar[değiştir | kaynağı değiştir]
-
-
-
Andrew Jackson Senatör -
Dört adayın tamamı en az bir eyalet yasama organı tarafından aday gösterildi. Andrew Jackson, Tennessee eyalet yasama organı tarafından başkanlık makamına aday gösterildi. Jackson başkanı adayı olmayı düşünmüyordu bunun yerine Nashville'deki mülkünde istirahate çekilmek istiyordu ama böyle bir teklifide reddecek biri değildi.
Seçim sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]
| Aday | Partisi | Eyalet | Kazandığı Oy | Yüzdesel Miktar | Seçim Oyu |
|---|---|---|---|---|---|
| Andrew Jackson | Demokratik-Cumhriyetçi Parti | Tennessee | 151,271 | 41.36% | 99 |
| John Quincy Adams | Demokratik-Cumhriyetçi Parti | Massachusetts | 113,122 | 30.92% | 84 |
| William Harris Crawford | Demokratik-Cumhriyetçi Parti | Georgia | 40,856 | 11.21% | 41 |
| Henry Clay | Demokratik-Cumhriyetçi Parti | Kentucky | 47,531 | 12.99% | 37 |
| Bağımsız adaylar | Yok | Massachusetts | 6,616 | 1.81% | 0 |
| Diğer | 6,437 | 1.71% | 0 | ||
| Toplam | 365,833 | 100.00% | 261 | ||
| Kazanmak için gerekli | 131 |
| Aday | Partisi | Eyalet | Seçim Oyu |
|---|---|---|---|
| John C. Calhoun | Demokratik-Cumhuriyetçi Parti | Güney Carolina | 182 |
| Nathan Sanford | Demokratik-Cumhuriyetçi Parti | New York | 30 |
| Nathaniel Macon | Demokratik-Cumhuriyetçi Parti | Kuzey Carolina | 24 |
| Andrew Jackson | Demokratik-Cumhuriyetçi Parti | Tennessee | 13 |
| Martin Van Buren | Demokratik-Cumhuriyetçi Parti | New York | 9 |
| Henry Clay | Demokratik-Cumhuriyetçi Parti | Kentucky | 2 |
| Toplam | 260 | ||
| Kazanmak için gerekli | 131 |
1825 koşullu seçim[değiştir | kaynağı değiştir]
| 9 Şubat 1825 | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Adaylar | Oylar | % | |||||||||||||||||
| John Quincy Adams | 13 | 54.17 | |||||||||||||||||
| Andrew Jackson | 7 | 29.17 | |||||||||||||||||
| William H. Crawford | 4 | 16.67 | |||||||||||||||||
| Toplam Oylar | 24 | 100 | |||||||||||||||||
| Gerekli oylar | 13 | 54.17 | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Seçim sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Adams'ın zaferi, hem halkın hem de seçiciler kurulu oyların'ın çoğunluğunu kazanan ve Meclisin kendisini seçmesini bekleyen Jackson'ı şok etti.[8]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "National General Election VEP Turnout Rates, 1789-Present". United States Election Project. CQ Press. 25 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Robin Kolodny, "The Several Elections of 1824." Congress & the Presidency: A Journal of Capital Studies 23#2 (1996) online[ölü/kırık bağlantı].
- ^ George Dangerfield, George. The Awakening of American Nationalism: 1815-1828 (1965) pp 212–230.
- ^ "Presidential Election of 1824: A Resource Guide (Virtual Programs & Services, Library of Congress)". www.loc.gov. 10 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1 Cong. Deb. 527 (1825)". A Century of Lawmaking for a New Nation: U.S. Congressional Documents and Debates, 1774–1875. Washington, D.C.: Library of Congress. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2019.
- ^ McMaster, J. B. (1900). History of the People of the United States... V. New York: D. Appleton and Company. s. 81. Reprinted in Bemis, Samuel Flagg (1965). John Quincy Adams and the Union. New York: Alfred A. Knopf. s. 54.
- ^ "US President House Run-off (Contingent Election, 1825)". ourcampaigns.com. 27 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2019.
- ^ "United States presidential election of 1824 | United States government". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Wikimedia Commons'ta 1824 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "A Historical Analysis of the Electoral College". The Green Papers. 17 Kasım 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2005.
- Presidential Election of 1824: A Resource Guide 10 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Library of Congress
- Election of 1824 in Counting the Votes 27 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.