2018 Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| Kayıtlı | 550,876 | ||||||||||||||||
| Katılım | %71,88 (birinci tur) %73,97 (ikinci tur) | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
 ■ – Nikos Anastasiadis'in ikinci turda kazandığı kazalar ■ – Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Ağrotur ve Dikelya üsleri | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
2018 Kıbrıs Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimi, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin sekizinci cumhurbaşkanını belirlemek için ilk turu 28 Ocak 2018'de, ikinci turu ise 4 Şubat 2018 tarihinde gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimi.[1]
28 Ocak'taki ilk turda hiçbir aday seçilme kriteri olan %50 oy oranına ulaşamadığı için seçim ikinci tura bırakıldı. Birinci turda en çok oyu alan iki aday, Demokratik Seferberlik Genel Başkanı ve mevcut Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis ve AKEL adayı Stavros Malas ikinci tura katılmaya hak kazandı. 4 Şubat tarihindeki ikinci turda Nikos Anastasiadis 215 bin 281 oy ve %55,99 oy oranı ile seçimi birinci tamamladı ve ikinci dönem cumhurbaşkanlığı görevini yürütmeye hak kazandı.
Seçim sistemi ve seçilme kriterleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Kıbrıs Cumhuriyeti'nde cumhurbaşkanlığı seçimi doğrudan, evrensel oy kullanma yöntemi ve gizli oyla yapılmaktadır. 18 yaşın üzerindeki her vatandaşın oy kullanma hakkı bulunmaktadır. Cumhurbaşkanının görev süresi, Temsilciler Meclisi'ndeki görev süresinin başından itibaren beş yıl için geçerlidir.[2] Yeni bir cumhurbaşkanının seçimi, selef cumhurbaşkanının beş yıllık görev süresinin sona ermesinden önce gerçekleştirilir. Eğer cumhurbaşkanlığı makamında ölüm, istifa vs. sebeplerden meydana gelebilecek herhangi bir boşalma var ise, boşalmanın meydana gelmesinden itibaren 45 günü geçmeyen bir süre içinde ara seçim yapılır.[2]
Seçim için sadece bir aday varsa, o aday seçilmiş ilan edilir. Adayların Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı ve 35 yaşın üzerinde olması gerekmektedir.[2] Geçerli olan seçim sistemine göre, adaylardan herhangi birinin %50 oy oranını geçememesi durumunda seçim, en çok oy alan iki aday arasında bir sonraki hafta tekrar yapılmaktadır. Bu tekrarlanan seçimlerden en fazla oyu alan aday seçilmiş kabul edilmektedir.[2]
Adaylar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Nikos Anastasiadis, Demokratik Seferberlik (DİSİ) [3]
- Stavros Malas, AKEL[4]
- Nikolas Papadopulos, DİKO. Ayrıca EDEK, Dayanışma Hareketi ve Ekologlar tarafından desteklenmektedir[5]
- Yorgos Lillikas, Vatandaşlar İttifakı[6]
- Hristos Hristu, ELAM[7]
- Mihalis Minas[6]
- Haris Aristidu, (Bağımsız)[6]
- Hristakis Kapiliotis (Bağımsız)[6]
- Andreas Evstratiu (Bağımsız)[6]
Seçim takvimi ve oy verme[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçimlerde ülkedeki kayıtlı 550 bin 219 Kıbrıs Rumu ve 657 Kıbrıs Türkü'nün oy kullanma hakkına sahip olduğu açıklandı.[8] Ayrıca yurtdışındaki 11 bin 683 seçmenin oy kullanması için, aralarında Yunanistan'ın ve Birleşik Krallık'ın da olduğu 15 ülke ile Berlin, Budapeşte, Brüksel, Doha, New York, Prag, Riyad ve Viyana dahil 38 noktada seçim merkezi kuruldu.[1] Adayların yerel saatle 07:00'den itibaren oy kullanabileceği ve sandıkların 18:00'de kapanacağı ilan edildi.[9] Aralarında yurtdışındaki 38 merkezin de bulunduğu toplam 1122 seçim merkezinde oy kullanıldı. Ayrıca güvenlik önlemlerinin üst seviyede olacağı ve seçim boyunca 2 bin polisin görev yapacağı açıklandı.[9]
Sonuçlar[değiştir | kaynağı değiştir]
| Aday | Parti | Birinci tur | İkinci tur | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy | % | Oy | % | |||
| Nikos Anastasiadis | Demokratik Seferberlik | 137,268 | 35.51 | 215,281 | 55.99 | |
| Stavros Malas | AKEL | 116,920 | 30.24 | 169,243 | 44.01 | |
| Nikolas Papadopulos | DİKO | 99,508 | 25.74 | |||
| Hristos Hristu | ELAM | 21,846 | 5.65 | |||
| Yorgos Lillikas | Vatandaşlar İttifakı | 8,419 | 2.18 | |||
| Andreas Evstratiu | Bağımsız | 845 | 0.22 | |||
| Haris Aristidu | Bağımsız | 752 | 0.19 | |||
| Mihalis Minas | Adalet Savaşçıları Partisi | 662 | 0.17 | |||
| Hristakis Kapiliotis | Bağımsız | 391 | 0.10 | |||
| Geçersiz/boş oylar | 9,338 | – | 22,951 | – | ||
| Toplam | 395,949 | 100 | 407,475 | 100 | ||
| Kayıtlı seçmen/katılım oranı | 550,876 | 71.88 | 550,876 | 73.97 | ||
| Kaynak: Central Electoral Service29 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | ||||||
Birinci tur[değiştir | kaynağı değiştir]
28 Ocak 2018'de yapılan ilk tur seçimlerde hiçbir aday seçilme kriteri olan %50 oy oranını ulaşamadığı için seçim ikinci tura bırakıldı. Seçimin ilk turunda, son 5 yıldır cumhurbaşkanlığı görevini sürdüren Demokratik Seferberlik (DİSİ) adayı Nikos Anastasiadis %35,51 oy oranı ile toplamda 137 bin 268 oy aldı ve ilk turu birinci tamamladı. Komünist Parti Emekçi Halkın İlerici Partisi (AKEL) lideri Stavros Malas ise %30,2'ye denk gelen 116 bin 920 oy ile seçimi ikinci sırada bitirdi.[10] Eski cumhurbaşkanlarından Tasos Papadopulos'un oğlu DİKO adayı Nikolas Papadopulos ise %25,74 ile 99 bin 508 seçmenin oyunu kazandı. Yunanistan'daki aşırı sağcı Altın Şafak partisinin adadaki uzantısı olan ırkçı ELAM partisinin lideri Hristos Hristu oyların %5,6'sını alarak seçimi dördüncü sırada tamamladı.[11] Vatandaşlar İttifakı adayı Yorgos Lillikas ise 8 bin 419 oy ve %2,18 oy oranı ile ilk turda elendi.
Seçimlerde, 550 bin 876 kayıtlı seçmenden %71,88'e karşılık gelen 395 bin 949 seçmen sandığa gitti. 154 bin 927 kişi ise oy kullanmadı. Kullanılan oyların 9 bin 338'i geçersiz kabul edildi. Seçime katılım 2013 seçimlerine göre %12 oranında azaldı. Rum Ortodoks Kilisesi başpiskoposu II. Hrisostomos Nikos Anastasiadis'i destekleyeceklerini açıkladı.[12] Ayrıca, DİKO lideri Papadopulos da geçmişte olduğu gibi kurulacak yeni kabinede bakanlık verilmek şartıyla sağın adayı Nikos Anastasiadis'i ikinci turda destekleyeceğini açıkladı.[11]
İkinci tur[değiştir | kaynağı değiştir]
4 Şubat 2018'de gerçekleştirilen ikinci tur seçimlerde en çok oy oranına sahip Nikos Anastasiadis ve Stavros Malas yarıştı. Merkez sağ Demokratik Seferberlik Partisi (DİSİ) adayı Nikos Anastasiadis, %55,99 oy oranı ile ikinci kez cumhurbaşkanlığı görevine seçilmeye hak kazandı.[13] Anastasiadis ikinci turda, birinci turda aldığı oyu %20,5 artırarak 215 bin 281 oy aldı. Rakibi AKEL lideri Stavros Malas ise oy oranını %13,8 artırmasına karşın, 169 bin 243 oy ve %44,01 oy oranı ile seçimden mağlup çıktı.
Seçimde kayıtlı 550 bin 876 seçmenden 407 bin 475'i oy kullandı. Seçmenlerin %26,03'ü olan 143 bin 401 seçmen ise sandığa gitmedi. Kullanılan oyların 384 bin 524'ü (%94,37) geçerli, 10 bin 778'i (%2,65) geçersiz sayıldı. Sandıkta oy kullanan 12 bin 173 kişi boş oy attı. Toplamda 22 bin 951 oy geçersiz kabul edildi. Seçime katılım oranı ise ilk tura göre %2,9 artarak %73,97 oldu.[13]
Kamuoyu yoklamaları[değiştir | kaynağı değiştir]
| Anketi yapan | Tarih | Çekimser | Diğer | İkinci aday ile arasındaki en yakın fark | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Anastasiadis Demokratik Seferberlik | Malas AKEL | Papadopulos DİKO | Lillikas SYPOL | Hristu ΕLΑΜ | |||||
| Seçim sonuçları | 29 Ocak 2018 | %28.12 | %35.51 | %30.24 | %25.74 | %2.18 | %5.65 | %0.68 | %5.27 |
| CMRC[ölü/kırık bağlantı] | 19 Ocak 2018 | %16.5 | %30.2 | %20 | %21.4 | %2.4 | %3.6 | %5.9 | %8.8 |
| Symmetron 30 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 14 Ocak 2018 | %12.5 | %34.4 | %21.2 | %22.6 | %3.5 | %4.3 | %1.5 | %11.8 |
| Noverna | 14 Ocak 2018 | %22.6 | %32.1 | %18.6 | %14.5 | %1.2 | %5.7 | %5.3 | %13.5 |
| Pulse | 12 Ocak 2018 | %2.2 | %30.8 | %18.5 | %18.9 | %3.8 | %3.8 | %1 | %11.9 |
| CYMAR 7 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 21 Aralık 2017 | %33.5 | %30 | %15 | %15 | %2 | %4 | %0.5 | %15 |
| Prime Consulting 3 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 15 Aralık 2017 | %10.1 | %35 | %21.8 | %25.3 | %3.3 | %3.1 | %1.4 | %9.7 |
| Noverna | 10 Aralık 2017 | %25.7 | %30.4 | %17.8 | %13.8 | %2.1 | %3.3 | %6.9 | %12.6 |
| CMRC | 8 Aralık 2017 | %16.2 | %29.1 | %18.7 | %21.1 | %4.1 | %3.7 | %7 | %8 |
| CYMAR | 24 Kasım 2017 | %28.5 | %27 | %13.5 | %13.5 | %2 | %4 | %11.5 | %13.5 |
| Symmetron 29 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 23 Kasım 2017 | %9.6 | %33.7 | %19.6 | %22.6 | %4.1 | %2.7 | %0.7 | %11.1 |
| CMRC | 10 Kasım 2017 | %19 | %26.3 | %17 | %19.7 | %4 | %3.6 | %10.5 | %6.6 |
| Prime Consulting | 7 Kasım 2017 | %15 | %32.9 | %17.7 | %24 | %4.1 | %1.7 | %4.6 | %8.6 |
| Prime Consulting | 15 Ekim 2017 | %16 | %30 | %16 | %21 | %4 | - | %13 | %9 |
| IMR 22 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 12 Ekim 2017 | %31 | %33 | %18 | %20 | %6 | - | %2 | %13 |
| Prime Consulting 20 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 9 Ekim 2017 | %18 | %31.7 | %17 | %23.1 | %5.1 | - | %5.1 | %8.6 |
| Noverna | 8 Ekim 2017 | %17 | %23 | %17 | %17 | %7 | %3 | %17 | %6 |
| Symmetron 5 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 2 Ekim 2017 | %25 | %32 | %16 | %22 | %5 | - | - | %10 |
| CYMAR 4 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 29 Eylül 2017 | %33 | %27 | %13 | %16 | %3 | - | %8 | %11 |
| CYMAR 4 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 29 Eylül 2017 | %33 | %27 | %12 | %14 | %2 | - | %13 | %13 |
| IMR 23 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. | 29 Temmuz 2017 | %22 | %31 | %21 | %19 | %7 | - | - | %10 |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Güney Kıbrıs, başkanını seçmek için yarın seçime gidiyor". Kıbrıs Postası. 27 Ocak 2018. 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018.
- ^ a b c d "General Information on Elections". Elections2018.gov. 5 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
- ^ "Cyprus President Anastasiades to seek second term". Deutsche Welle. 14 Ekim 2017. 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018.
- ^ "Malas officially announces presidential candidacy". Cyprus Mail. 2 Eylül 2017. 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2018.
- ^ Kermeliotis, Teo (28 Ocak 2018). "Cyprus election: Voters go to polls to pick president". Al Jazeera. 6 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
- ^ a b c d e "Nine candidates for the presidential elections in Cyprus". Yunan Radyo Televizyonu. 29 Aralık 2017. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Far-right leader announces candidacy". Cyprus Mail. 4 Kasım 2017. 10 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
- ^ Kambas, Michele (28 Ocak 2018). "Deadlocked peace talks in focus as Cyprus votes for new president". Reuters. 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2018.
- ^ a b "Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nde halk sandık başında". Hürriyet. 28 Ocak 2018. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
- ^ "Güney Kıbrıs'ta ilk turu Anastasiadis önde tamamladı". Euronews. 28 Ocak 2018. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2018.
- ^ a b Sayarı, Selim (29 Ocak 2018). "Güney Kıbrıs'ta Anastasiadis ilk turda seçilemedi". NTV.com.tr. 6 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2018.
- ^ "Güney Kıbrıs ikinci tur için sandık başında". Deutsche Welle. 4 Şubat 2018. Erişim tarihi: 5 Şubat 2018.
- ^ a b "Güney Kıbrıs'ta seçimin galibi Nikos Anastasiadis oldu". CNN Türk. 4 Şubat 2018. 6 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2018.
