Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Abhaz ÖSSC Абхазская Автономная Советская Социалистическая Республика Аҧснытәи Автономтә Советтә Социалисттә Республика Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
19 Şubat 1931-30 Kasım 1996
Bayrak Arma
Slogan "Пролетарии всех стран, соединяйтесь!"
Başkent	Sohum
Yaygın dil(ler)	Abhazca, Rusça
Hükûmet	Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Tarihçe
• Kuruluşu 19 Şubat 1931 • Dağılışı 30 Kasım 1996
Yüzölçümü
• Toplam	8600 km2
Para birimi	Ruble
Öncüller Ardıllar Abhazya SSC Abhazya Abhazya Özerk Cumhuriyeti

Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya ÖSSC, (Rusça: Абхазская Автономная Советская Социалистическая Республика) Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı 1931'den 1996'ya kadar varlığını sürdürmüş özerk Sovyet sosyalist cumhuriyettir.^[1]

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti sonra 1921 yılında Kızıl Ordu'nun Gürcistan'a müdahalesi sonrası kuruldu. Daha sonra bir “antlaşma cumhuriyeti” olarak Gürcistan SSC ile birleşmiş olan Abhazya SSC, 1931 yılına kadar varlığını sürdürdü. Bu süre zarfında, Gürcistan'dan önemli ölçüde bağımsızdı. Bu durum Sovyet ve Gürcü otoritelerinde yoğun olarak tartışıldı ve diğer özerk cumhuriyetlerine uygun duruma getirilmesine karar verildi.^[2] 19 Şubat 1931'de, Abhazya SSC, Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti altındaki Gürcistan SSC'nin kontrolü altına girerek Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüştürüldü.^[3]

Abhazya'nın özerk duruma getirilmesi Abhaz nüfusu arasında hoş karşılanmadı. Abhazya SSC, kendi ulusal sembolleri (bayrak ve arması) ve yalnızca tam cumhuriyetlere verilen bir hak olan ulusal ordu birimleri dahil olmak üzere geniş ölçüde bir özerkliğe sahipti.^[4] Aynı zamanda yalnızca tam cumhuriyetlere verilen başka bir hak olan kendi anayasasına sahipti.^[5] Abhazya SSC protestoları reform yapıldığı zaman bölgede patlak verdi, Sovyet yetkililerine karşı ilk defa büyük çaplı protestolar gerçekleşti.^[6]

1990 yılında bağımsızlığını Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adı ile ilan etmiştir. 28 Nisan 1991 tarihinde Gürcistan hükûmeti bağımsızlığını ilan edip Sovyetler Birliği'nden ayrıldığını açıkladığı zaman Abhazya, Sovyetler Birliği'nde kalmayı teklif etmiştir. Abhazya ÖSSC nüfusunun çoğunluğu Sovyetler Birliği'nin korunması için yapılan referanduma katılmıştır. Sovyetler Birliği'nin dağılması ile birlikte Abhazya bağımsız bir devlet olmuştur.

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Abhazca Sovyet döneminde birden fazla değişiklik görmüştü. Abhazlar, Sovyetler Birliği'ndeki "geri bırakılmış" halklarından biri olarak düşünüldü ve bu nedenle ulusal dilleri ve kültürel gelişimlerine odaklanıldı. Bu politikaların bir parçası olarak 1928'de Abhazca Sovyetler Birliği'ndeki birçok bölgesel dille birlikte Latin alfabesine geçti.^[7] Ancak 1938'de tekrar Kiril alfabesine geçildi. Abhazca o dönemde Kiril alfabesine geçen birkaç istisnadan biriydi.^[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel;

Genel;

• Blauvelt, Timothy (Mayıs 2007), "Abkhazia: Patronage and Power in the Stalin Era", Nationalities Papers, 35 (2), ss. 203-232, doi:10.1080/00905990701254318 
• Broers, Laurence (Haziran 2009), "'David and Goliath' and 'Georgians in the Kremlin': a post-colonial perspective on conflict in post-Soviet Georgia", Central Asian Survey, 28 (2), ss. 99-118, doi:10.1080/02634930903034096 
• Jones, Stephen (2013), Georgia:A Political History Since Independence, Londra: I.B. Taurus, ISBN 978-1-78453-085-3 
• Lakoba, Stanislav (1995), "Abkhazia is Abkhazia", Central Asian Survey, 14 (1), ss. 97-105, doi:10.1080/02634939508400893 
• Saparov, Arsène (2015), From Conflict to Autonomy in the Caucasus: The Soviet Union and the making of Abkhazia, South Ossetia and Nagorno Karabakh, New York, NY: Routledge 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• "Abkhaz Autonomous Soviet Socialist Republic"25 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Büyük Sovyet Ansiklopedisi, online edition (Rusça).