Alberto Manguel
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Alberto Manguel | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1948 Buenos Aires, Arjantin |
| Meslek | Yazar |
| Önemli ödülleri | McKitterick (1992) |
Alberto Manguel (d. 13 Mart 1948, Buenos Aires, Arjantin), Arjantinli yazar, editör, çevirmen ve Arjantin Ulusal Kütüphanesi'nin eski genel müdürü.
Yazarlığının yanı sıra, çok dilli bir çevirmen, antoloji yazarı ve editör olarak da uluslararası bir şöhret kazanan Alberto Manguel'in en çok tanınan eseri Hayalî Yerler Sözlüğü'dür.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Alberto Manguel, Arjantin'in ilk İsrail büyükelçisi Pablo ve Rosa Manguel'in oğludur. Çocukluğunu babasının diplomatik görevi nedeniyle İsrail'de geçirdi ve Arjantin'e 7 yaşında geri döndü. Çek mürebbiyesinden İngilizce ve Almanca öğrendi. Anadili olan İspanyolca'yı ise 1955'te Arjantin'e döndükten sonra öğrendi.
Manguel, Buenos Aires'te 1961'den 1966'ya kadar Colegio Nacional de Buenos Aires'te okudu Bu okuldaki öğretmenleri arasında tarihçi Alberto Salas, Cervantes uzmanı Duranas Lerner ve edebiyat eleştirmeni Enrique Pezzoni gibi dikkate değer Arjantinli entelektüeller de vardı.
Manguel, Buenos Aires'te 16 yaşındayken, okuldan sonra bir kitabevinde çalışıyordu. Kitapçının bir müşterisi olan Jorge Luis Borges ile burada tanıştı. Borges bu dönemde, hastalığı nedeniyle görme yetisini neredeyse yitidiği için, başkalarından kendisine yüksek sesle okumalarını istiyordu. Manguel de, 1964'ten 1968'e kadar haftada birkaç kez Borges'in okuyucularından biri oldu.
Manguel, 1967 yılında Buenos Aires Üniversitesi'nin felsefe ve edebiyat bölümüne kaydoldu. Ancak eğitimini yarıda bıraktı ve Guillermo Schavelzon'un yeni kurduğu Editoryal Galerna yayınevinde çalışmaya başladı. Manguel 1969'da Avrupa'ya gitti ve Paris'te Denoël, Gallimard ve Les Lettres Nouvelles ve Londra'da Calder & Boyars gibi yayın işletmelerinde düzeltmen olarak çalıştı.
Manguel, Temmuz 2016'dan Ağustos 2018'e kadar Arjantin Ulusal Kütüphanesi'nin müdürlüğünü yaptı.[1] Fransa, İtalya ve İngiltere gibi değişik ülkelerde hayatını geçiren yazar, 1988'de Kanada vatandaşı oldu.
Edebî hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
1971'de, o zamanlar Paris ve Londra'da yaşayan Manguel, hazırladığı bir öykü antolojisi ile Arjantin'de Premio La Nación ödülüne layık görüldü.
Öte yandan, Okumanın Tarihi başlıklı kitabı otuzdan fazla dile çevrilerek uluslararası ölçütte çok satan kitaplar arasında yer aldı. Bu kitap, aynı zamanda, Times Literary Supplement dergisi tarafından yılın en iyi kitapları arasında gösterildi. Ayrıca, Fransa'da Médicis ödülünü kazandı.
Ülker İnce, Alberto Manguel’in Dönüş başlıklı novellasının Türkçe çevirisiyle 2018 Talât Sait Halman Çeviri Ödülü’ne layık görüldü.[2]
1982'de Manguel Kanada'nın Toronto şehrine taşındı ve 2000 yılına kadar Toronto'da yaşadı. Manguel, burada Toronto'da The Globe and Mail gazetesine, Londra'da The Times Literary Supplement dergisine, New York'da The Village Voice gazetesine, The Washington Post, The Sydney Morning Herald, The Australian Review of Books, The New York Times ve Stokholm'de Svenska Dagbladet gazetelerinde düzenli olarak yazılar yazdı. Yine Toronto'da Canadian Broadcasting Corporation için kitap ve oyunları gözden geçirdi.
Manguel, 2000 yılında Fransa'nın Poitou-Charentes bölgesinde Orta Çağdan kalma bir ev satın aldı, burayı baştan sona yeniledi ve buraya taşındı. Yenileme çalışmaları arasında evin bir bölümü, Manguel'in yaklaşık 40.000 kitabını barındıran meşe ağacından imâl edilen bir kütüphaneye dönüştürüldü.[3] Alberto Manguel, 2020 yılında kitaplarını, Lizbon'daki Okuma Tarihi Araştırma Merkezi'ne bağışladığını açıkladı.[4]
2008'de Paris'teki Centre Georges Pompidou, 30'uncu yıl kutlamaları kapsamında Alberto Manguel'i üç aylık bir konferans, film ve yuvarlak masa programı düzenlemeye davet ederek onurlandırdı.
Alberto Manguel, Geist dergisinde düzenli olarak yazıyor.[5]
Manguel'in Okumanın Tarihi başlıklı eseri, Book of Sand başlıklı kısa filme ilham kaynağı oldu.[6]
Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Alberto Manguel, 1975'ten 1986'ya kadar Pauline Ann Brewer ile evliydi. Bu evlilikten Alice Emily, Rachel Claire ve Rupert Tobias adında 3 çocuğu oldu.[1] 1987'de Brewer'dan boşandıktan sonra Manguel, hayat arkadaşı Craig Stephenson ile birlikte yaşamaya başladı.[7]
Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Resimleri Okumak, Kırmızı Kedi 2021, ISBN 978-605-29-8878-7
- Efsanevi Yaratıklar, Yapı Kredi Yayınları 2020, ISBN 978-975-08-4679-3
- Ulisesin Dönüşü, İnka 2020, ISBN 9786058029576
- Kütüphanemi Toplarken, Yapı Kredi Yayınları 2020, ISBN 978-975-08-4829-2
- Ayrıntılara Aşık Adam, Kırmızı Kedi 2019, ISBN 9786052984451
- Dönüş, Kırmızı Kedi 2018, ISBN 9786052983591
- Yabancı Bir Ülkeden Haber Geldi, Yapı Kredi Yayınları 2018, ISBN 978-975-08-4241-2
- Merak, Yapı Kredi Yayınları 2017, ISBN 978-975-08-4034-0
- Gezgin, Kule ve Kitapkurdu, Yapı Kredi Yayınları 2016, ISBN 978-975-08-3874-3
- Tanpınar'ın İzinde Beş Şehir, Yapı Kredi yayınları 2016, ISBN 978-975-08-3604-9
- Okumalar Okuması, Yapı Kredi yayınları 2013, ISBN 978-975-08-2659-7
- Bütün İnsanlar Yalancıdır, Yapı Kredi yayınları 2012, ISBN 978-975-08-2358-9
- İlyada ve Odysseia - Homeros, Versus 2010, ISBN 9786055691189
- Kelimeler Şehri, Yapı Kredi yayınları 2009, ISBN 978-975-08-1636-9
- Geceleyin Kütüphane, Yapı Kredi yayınları 2008, ISBN 978-975-08-1477-8
- Okuma Günlüğü, Yapı Kredi yayınları 2007, ISBN 978-975-08-1170-4
- Hayalî Yerler Sözlüğü, Yapı Kredi yayınları 2005, ISBN 978-975-08-0974-2
- Palmiyeler Altında Stevenson, Yapı Kredi yayınları 2004, ISBN 978-975-08-0806-1
- Okumanın Tarihi, Yapı Kredi yayınları 2001, ISBN 978-975-363-919-8
- Borges'in Evinde, Yapı Kredi yayınları 2013, ISBN 978-975-08-2665-8
Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- İKSV Talat Sait Hâlman Çeviri Ödülü (2018, İstanbul)
- Gutenberg-Preis[8] (2018, Almanya)
- Uluslararası Alfonso Reyes Ödülü (2018, Meksiko)
- 2017 Formentor Edebiyat Ödülü (İspanya)
- Medalla al Mérito (Buenos Aires, 2007)
- Milovan Vidakovic Edebiyat Ödülü (Novi Sad, Sırbistan, 2007)
- Grinzane Cavour Ödülü, essay for Diario di un lettore (Italy, 2007)
- Prix Médicis, Okumanın Tarihi ile deneme dalında (1998, Fransa)
- Chevalier de l'Ordre des Arts et des Lettres (1996, Fransa)
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Alberto Manguel'in kendi çevrimiçi sitesi 20 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Alberto Manguel - Homepage". www.manguel.com. 20 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021.
- ^ "Ülker İnce". www.iksv.org. 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021.
- ^ Manguel, Alberto (15 Mayıs 2008). "A 30,000-Volume Window on the World". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021.
- ^ "Alberto Manguel to donate 40,000 works to Lisbon's Centre for Research into the History of Reading". 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021.
- ^ "Alberto Manguel". Geist.com (İngilizce). 29 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021.
- ^ "Book of Sand". Sceen TV. 28 Kasım 2013. 23 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021.
- ^ "Argentina's page turner: How a Canadian author became the leader of a library revolution". 1 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2021.
- ^ Welle (www.dw.com), Deutsche. "Alberto Manguel: Gutenberg-Preis für den "Liebhaber des Lesens" | DW | 23.06.2018". DW.COM (Almanca). 25 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021.