Alihan İsmailov

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Alihan İsmailov
Әлихан Смайылов
İsmailov, 2023
Kazakistan Başbakanı
Görev süresi
11 Ocak 2022 - 5 Şubat 2024
Vekaleten: 5 Ocak 2022 - 11 Ocak 2022
Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev
Birinci Yardımcı Roman Sklyar
Yerine geldiği Askar Mamin
Yerine gelen Roman Sklyar
Kazakistan Başbakan Birinci Yardımcısı
Görev süresi
25 Şubat 2019 - 5 Ocak 2022
Başbakan Askar Mamin
Yerine geldiği Askar Mamin
Yerine gelen Roman Sklyar
Maliye Bakanı
Görev süresi
18 Eylül 2018 - 18 Mayıs 2020
Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev
Kasım Cömert Tokayev
Başbakan Bakıtcan Sağıntayev
Askar Mamin
Yerine geldiği Bahit Sultanov
Yerine gelen Erulan Jamaubaev
Kişisel bilgiler
Doğum 18 Aralık 1972 (51 yaşında)
Alma-Ata, Kazak SSC, Sovyetler Birliği
Vatandaşlığı Kazak
Partisi Amanat
Çocuk(lar) 2
Bitirdiği okul Al-Farabi Kazak Ulusal Üniversitesi
KIMEP Üniversitesi

Alihan Ashanoğlu İsmailov (KazakçaӘлихан Асқанұлы Смайылов; d. 18 Aralık 1972), Kazak siyasetçi ve 11 Ocak 2022 - 5 Şubat 2024 tarihleri arasında Kazakistan başbakanı.[1] Daha önce, Askar Mamin'in hükûmetinde Kazakistan'ın birinci başbakan yardımcısı olarak görev yaptı. Aynı zamanda Eylül 2018'den Mayıs 2020'ye kadar maliye bakanı olarak görev yaptı. İsmailov, 2022 Kazakistan protestolarının ardından ülkenin cumhurbaşkanı tarafından Kazakistan'ın yeni başbakanı olarak aday gösterildi.[2] Adaylığı ülke parlamentosu tarafından oybirliğiyle kabul edildi.[3] Ocak 2023'ten bu yana JSC Ulusal Refah Fonu Samruk-Kazına'nın yönetim kurulu başkanlığını yürütmektedir.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk yılları ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

İsmailov, Kazak SSC'sinde Alma-Ata (şimdi Almatı) şehrinde doğdu. 1994 yılında Al-Farabi Kazak Ulusal Üniversitesinden uygulamalı matematik derecesi ile mezun oldu ve ardından 1996 yılında KİMEP Üniversitesinden kamu yönetimi alanında yüksek lisans derecesi aldı.[4]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1993 yılında A-Invest Yatırım ve Özelleştirme Fonu'na üye oldu. 1995'ten itibaren İsmailov, Almatı Şehir İdaresi Ticaret ve Sanayi Departmanının baş uzmanıydı. 1996 yılında Kazakistan cumhurbaşkanına bağlı Yüksek Ekonomi Konseyinin stajyerliğini yaptı. Ağustos 1996'dan Şubat 1998'e kadar İsmailov, Kazakistan Ulusal İstatistik Kurumunun başkan yardımcısı ve ardından da bölüm başkanıydı.[4]

1998 yılında Kazakistan İstatistiksel Planlama ve Reform Kurumu İstatistik ve Analiz Komitesi başkan yardımcısıydı. 1998'den 1999'a kadar İsmailov, Kazakistan Cumhurbaşkanlığı İdaresinde baş uzman, bölüm sektör başkanı, devlet müfettişi olarak görev yaptı. Ağustos'tan Kasım 1999'a kadar İsmailov, Cumhurbaşkanlığı İdaresi Organizasyon ve Kontrol Departmanının devlet müfettişiydi. Aynı yıl, Kazakistan İstatistik Kurumunun başkanı oldu.[4]

2003 yılında İsmailov, İhracat Kredileri ve Yatırımları Sigortası Anonim Şirketi Devlet Sigorta Şirketi Yönetim Kurulu başkanı olana kadar dışişleri bakan yardımcısı olarak atandı. Şubat 2006'da JSC National Holding Kazagronun başkanı olduğu Ocak 2007'ye kadar maliye bakan yardımcısı olarak atandı. 21 Kasım 2008'de İsmailov maliye bakan yardımcısı olarak yeniden atandı. 27 Ekim 2009'dan itibaren İsmailov, İstatistik Komitesinin başkanı olduğu Ağustos 2014'e kadar tekrar Kazakistan İstatistik Ajansının başkanlığını yaptı.[4][5]

11 Aralık 2015'te İsmailov, Kazakistan cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atandı.[6] Maliye bakanı olduğu 18 Eylül 2018 tarihine kadar bu görevi sürdürdü.[7][8]

25 Şubat 2019'da Mamin hükümetinde Kazakistan'ın birinci başbakan yardımcısı oldu.[9] Aynı zamanda İsmailov, yerine Erulan Jamaubaev'in geçtiği 18 Mayıs 2020 tarihine kadar maliye bakanı olarak görev yaptı.[10] 27 Mayıs 2020'den itibaren İsmailov, Kazakistan'ın Avrasya Ekonomik Komisyonundaki temsilcisidir. 1 Ocak 2022 tarihinde Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile Kazakistan Cumhuriyeti Başbakanlığı görevine atandı.[11]

19 Ocak 2023 tarihinde Samruk-Kazına Ulusal Refah Fonu Yönetim Kurulu Başkanlığına seçildi.[12]

Başbakanlık (2022-2024)[değiştir | kaynağı değiştir]

İsmailov, devam eden şiddetli 2022 Kazakistan protestoları sırasında Mamin Kabinesinin istifasının ardından Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev tarafından 5 Ocak 2022'de başbakan vekili olarak atandı.[13][14] Eurasianet'ten Joanna Lillis'e göre, İsmailov diğer bakanlarla birlikte "kusurlu bir kabinenin" "bagajını taşımada" rolü olan bir teknokrat ve onun hükûmet başkanı olarak atanması Tokayev'in gelecekteki politikalarında daha fazla ipucu sağlayacak.[15]

11 Ocak 2022'de Meclis, İsmailov'u yeni başbakan olarak onayladı ve tüm partilerden 89 milletvekili, adaylığı için oy kullandı.[16] Oturumda Cumhurbaşkanı Tokayev, İsmailov'un Kazakistan'ın gelecekteki ekonomisine ilişkin görüşünün "doğru" olduğunu ve "kesin bir planı" olduğunu ileri sürdü.[17] İsmailov, destek için teşekkür etti, bunun "büyük bir sorumluluk" olduğunu belirtti ve Tokayev'in mevcut politikalarını övdü.[16] Toplam 20 bakandan 9'unun yeni yüz olmasıyla İsmailov'un kabinesi; vatandaşların yaşam kalitesini iyileştirme, ekonomik büyümeyi sürdürme, COVID-19 pandemisiyle başa çıkma, geniş çaplı hasarı onarma ve Kazakistan'ı protestolardan kaynaklı felaketten kurtarmaya yönelik görevlerle karşı karşıya kaldı.[18][19] Bakanlar kuruluyla yaptığı ilk toplantıda İsmailov, hükûmetin "bu zor anda tüm ülke için devlet başkanının yüksek güvenini haklı çıkarması gerektiğini" ilan etti.[18]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Protests in Kazakhstan over High Fuel Prices - Novinite.com - Sofia News Agency". www.novinite.com. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2022. 
  2. ^ "Kazakh President Announces CSTO Troop Withdrawal, Appoints New PM". RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2022. 
  3. ^ "Токаев назначил новое правительство после протестов". РБК (Rusça). 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2022. 
  4. ^ a b c d "Смаилов Алихан Асханович ▷ биография, фото, должность". kapital.kz. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2020. 
  5. ^ "Комитет по статистике: вывеска поменялась, руководство осталось". www.forbes.kz. 26 Ağustos 2014. 28 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2020. 
  6. ^ "Назначен помощник Президента Казахстана". Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (Rusça). 11 Aralık 2015. 14 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  7. ^ "Alikhan Smailov appointed as Minister of Finance". en.egemen.kz. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  8. ^ "Kazakh president's aide Smailov appointed finance minister". Reuters (İngilizce). 18 Eylül 2018. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  9. ^ "Kazakh President appoints new government, reorganises ministries". The Astana Times (İngilizce). 26 Şubat 2019. 8 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  10. ^ "Kazakhstan appoints new Finance Minister". www.inform.kz (Rusça). 18 Mayıs 2020. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  11. ^ Шаяхметова, Жанна (11 Ocak 2022). "Smailov Becomes Kazakhstan's New Prime Minister". The Astana Times (İngilizce). 28 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  12. ^ "Alikhan Smailov elected Chairman of Samruk-Kazyna Fund's Directors Board". inform.kz. 19 Ocak 2023. 22 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ "Kazakh president sacks cabinet, declares emergency amid unrest". www.aljazeera.com (İngilizce). 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022. 
  14. ^ "This will not end quickly — or peacefully". Worldcrunch (İngilizce). 6 Ocak 2022. 7 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022. 
  15. ^ Lillis, Joanna (6 Ocak 2022). "Kazakhstan explainer: Who's in, who's out as Tokayev tries to take back control?". eurasianet.org (İngilizce). 6 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2022. 
  16. ^ a b Мұхади, Айнұр (11 Ocak 2022). "Әлихан Смайылов ҚР премьер-министрі болып тағайындалды". Stan.kz (Kazakça). 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  17. ^ "Қасым-Жомарт Тоқаев ҚР Премьер-Министрі лауазымына Әлихан Смайыловтың кандидатурасын ұсынды". kaz.inform.kz (Kazakh). 11 Ocak 2022. 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2024. 
  18. ^ a b "Премьер-министр Смаилов назвал основные задачи нового правительства Казахстана". www.aa.com.tr (Rusça). 12 Ocak 2022. 22 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022. 
  19. ^ "11 из 20 министров, вошедших в состав нового правительства Казахстана, сохранили должности". Медиазона Центральная Азия (Rusça). 11 Ocak 2022. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022.