Alucra

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Alucra
Türkiye'deki konumu
Türkiye'deki konumu
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlGiresun
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamMuhammet Cengiz
 • Belediye başkanıFaruk Demirağ (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam1200 km²
Rakım1460 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam12,250
 • Kır
4,650
 • Şehir
4.755
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu28700
İl alan kodu0454
İl plaka kodu28

Alucra, Giresun ilinin bir ilçesidir. Giresun iline 127 km, Gümüşhane iline 147 km, Erzincan iline 148 km uzaklıktadır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Alucra'nın yerleşim tarihi Hititlere kadar uzanmaktadır. İskitler, Kimmerler, Medler, Persler, Romalılar ve Bizanslılar (Doğu Romalılar) bölgede sırasıyla hakimiyet kurmuşlardır.

MS 391 yılında Alucra Orta Asya'dan gelen Kıpçak ve Peçenek Türklerinin istilasına uğramış, bölge 60 yıl kadar Türklerin yönetiminde kalmıştır.[kaynak belirtilmeli] 8. yüzyılda ise Maveraünnehirden gelen Oğuzlar, Türkmenler; Çamoluk, Çakmak ve Koman bölgelerine yerleşmişlerdir.

1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra Alucra ve çevresi Türkmen beyi Kuşluhan Bey tarafından fethedilmiş, merkezi Trabzon'da bulunan Danişmendliler Beyliği'nin idaresine verilmiştir.[kaynak belirtilmeli] Bölge, Bizans ve Mengücekliler arasında bu dönemlerde birkaç kez el değiştirmiştir.

Osmanoğulları Anadolu birliğini kurunca, Alucra da bu beyliğe katılmış oldu. Bir dönem Türkmen Uzun Hasan önderliğinde Akkoyunlular Alucra'yı kendi topraklarına kattılar. Ancak Fatih Sultan Mehmed bu bölgeye sefer düzenleyerek geri aldı. Otlukbeli Muharebesi'nden sonra da Alucra bölgesi tamamen Osmanlı idaresinde kalmış oldu. Aluç ağacının çok olması dolayısıyla bu dönemde ismini aldığı sanılmaktadır. Başka bir rivayete göre de Fatih Sultan Mehmed, Şebinkarahisar'da iken elini Alucra'ya uzatarak "el-ücrâ" (ücra yer) diye söylediği rivayet edilir.

Anadolu'da çıkan Celali İsyanları'ndan Alucra da etkilenmiştir. Bu bölgedeki isyancı Türkmenler Kuyucu Murat Paşa tarafından sindirilmiştir. Bağırsak Deresi ismi, karınları yarılarak suya atılanlar dolayısıyla verilmiştir.

I. Dünya Savaşı'nda Alucra'da bir cephe oluşturulmuş, cephe komutanı Mareşal Mustafa Fevzi Çakmak karargahını bugünkü Fevzi Çakmak ile Yeşilyurt köyleri bölgesinde kurmuştur. Yeşilyurt köyü Kurbaba Dağı civarında şehitlik mevcuttur.

Halkının tamamına yakını Türkmen/Çepnilerden oluşur.

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Alucra ilçesi Güney Giresun-Kuzey Sivas (Suşehri/Koyulhisar/Şebinkarahisar) kültürüne sahiptir. Davul-zurna ve kemençe kültürü vardır ve bir arada görülür. Oynanan halk oyunları Halay karakterli horonlardır.

İdari tarihçesi[değiştir | kaynağı değiştir]

1896 yılına kadar Mindeval ve Kuvata adında iki nahiyesiyle idare edilen Alucra, bu tarihten sonra Şebinkarahisar Mutasarrıflığına bağlı bir ilçe olmuştur. İlçe merkezi, Karabörk, Kemallı, Koman köyleri arasında zaman zaman yer değiştirdikten sonra, şimdiki yerine yerleşmiştir.

1933 yılında Şebinkarahisar'ın da ilçe olmasıyla Alucra, Giresun iline bağlı bir ilçe olmuştur.

Yerel yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]

2024 Türkiye yerel seçimleri sonucunda AK Parti adayı Faruk Demirağ seçimi kazandı ve belediye başkanı oldu.[1]

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Alucra yöresinde Karadeniz geçiş iklimi görülür. İlkbaharda karların erimesi ve yağmurların başlamasına paralel olarak akarsuların debisi artış gösterir. Bu mevsimde debisi en yüksek akarsu Bağırsak deresi olduğu görülür.

İnce Dere, suyunun tamamına yakınını Gavur Dağları'ndaki karların erimesinden alır. Yaz kuraklığından dolayı yazın (Ağustos) tamamıyla kurur. Bağırsak Deresi de, yazın beslenemediği için kuruma noktasına gelir.

Moran Deresi ise,Bağırsak ve İnce Dere'ye nazaran rejimi daha düzenli olup yazın da sularını akıtmaya devam eder.

  • Yılık yağış miktarı : 560 mm³
  • Ortalama sıcaklık : 18º
  • Otalama soğukluk: -1º"9

Görüldüğü gibi, akarsuların debisi ve yıllık yağış miktarına bakıldığında genel olarak düzensiz bir rejim görülür. Bu haliyle Alucra’nın iklimi Karadeniz ikliminden çok, Karasal iklimdir.

Bitki örtüsü ve ormanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Alucra yöresi, bitki örtüsü bakımından yayla iklimi özelliğini taşır. Dağların kuzey yamaçları ağaçlarla kaplı iken, güney yamaçları daha sade görünüşlüdür. Yörenin karakteristik bitki örtüsü, ormanlar ve geniş otlaklardır. Ormanlık alanlar; merkeze yakın yerlerde çam ağaçları şeklinde olurken, Zilovacık'ı gibi daha yüksek yerlerde, yerini köknar ağaçlarına bırakır. Muhtelif yerlerde hiçbir ticari değeri olmayan fındık da yetişir. İlçe merkezindeki başlıca ağaç cinsi kavak (selvi) ağacıdır. Bölgenin en önemli ormanları Tohumluk, Zilovacık, Çalgan, Boyluca ve Aralıktepe Ormanlarıdır. Yayla düzlüklerinde geniş otlaklar uzanır. Gavur Dağları eteklerindeki otlaklar, büyükbaş hayvancılık için önem arz eder. Ekili tarımda en fazla, tahıl yer alır. Başlıca sebebi, yağış azlığı ve yaz kuraklığıdır. Bunda, yörenin tabii su kaynakları bakımından çok yetersiz olması da etkendir. Sulanabilir alanlarda patates, fasulye, şeker pancarı, kara lahana tarımı yapılmaktadır. Meyvecilik hemen hemen hiç yoktur.

Alucra Köylerinin detaylı haritası

Yaylacılık[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçede yaylacılık Son derece gelişmiş bir haldedir. Eskiden bölge halkı hayvan otlatmak için yaylaya göç etmekte iken son yıllarda, Temiz dağ havası alarak dinlenmek ve çeşitli yayla şenliklerine katılarak eğlenmek için yaylaya çıkılmaktadır. Yöre halkının çıktığı yaylalarda yaz aylarında çeşitli festivaller ve şenlikler düzenlenmektedir.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Toplam Şehir Kır
Alucra ilçesi (Şebinkarahisar)
1927[2] 21.239 540 20.699
Alucra ilçesi (Giresun)
1935[3] 26.648 770 25.878
1940[4] 30.280 775 29.505
1945[5] 31.480 711 30.769
1950[6] 32.654 854 31.800
1955[7] 33.217 2.229 30.988
1960[8] 36.491 1.905 34.586
1965[9] 36.171 2.289 33.882
1970[10] 36.437 3.785 32.652
1975[11] 38.242 7.070 31.172
1980[12] 38.467 8.823 29.644
1985[13] 37.089 10.470 26.619
1990[14][a] 21.675 11.517 10.158
2000[15] 25.865 14.365 11.500
2007[16] 10.426 6.506 3.920
2008[17] 9.032 4.232 4.800
2009[18] 9.255 4.970 4.285
2010[19] 9.091 4.599 4.492
2011[20] 9.040 4.342 4.698
2012[21] 8.823 4.250 4.573
2013[22] 9.170 4.130 5.040
2014[23] 12.948 8.048 4.900
2015[24] 9.104 4.667 4.437
2016[24] 13.753 10.252 3.501
2017[24] 9.119 4.983 4.136
2018[24] 12.250 4.539 7.711
2019[24] 10.253 5.146 5.107
2020[24] 9.405 4.755 4.650


Turistik yerler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Seyd-i Bekir Türbesi :Doludere Köyü' nde bulunmaktadır.
  • Sarı Dede Türbesi : İlçe merkezindeki Babapınar mahallesinde bulunmaktadır.
  • Mayıs Deresi (Hayran Kaplıcaları): Aktepe köyü Belençayır mahallesinde bulunmaktadır.
  • Arda Boğazı: Arda köyü dönemecindedir.
  • Kamışlı Gözesi: Kamışlı köyündedir.
  • Kamışlı Kilisesi: Kamışlı köyündedir.
  • Çayır Göze: Karaağaç mahallesindedir.
  • Seyyid Mahmud Çağırgan Veli Türbesi: Boyluca köyü içinde yer almaktadır.
  • Seyyid Çağırgan İsmail Hakkı Veli Türbesi: Fevzi Çakmak köyü içinde yer almaktadır.
  • Çağırgan Gülami Yakup Efendi Türbesi: Gürbulak köyü yukarı mahalle içinde yer almaktadır.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Giresun Üniversitesi Alucra Turan Bulutçu Meslek Yüksekokulu 20 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Laboratuvar ve Veteriner Sağlık, Bankacılık ve Sigortacılık, Maliye, Halkla İlişkiler, Medya İletişim, Büro Yönetimi ve Yönetici Sekreterliği, İşletme, Muhasebe, Bankacılık ve Sigortacılık (iö), Maliye (iö), Halkla İlişkiler(iö), Medya İletişim (iö), Büro Yönetimi ve Yönetici Sekreterliği (iö), olmak üzere 13 program bulunmaktadır.

3.150 m²'lik kullanım alanı bulunan 4 katlı yüksek okul binasında 17 derslik, 19 bilgisayarlı ve 25 bilgisayarlı iki adet bilgisayar laboratuvarı, bilgisayar laboratuvarları internet erişimine sahiptir. Ayrıca okul içerisinde radyo istasyonu da vardır. 2500 kitap kapasitesine sahip kütüphane 30 kişilik histoloji laboratuvarı anatomi laboratuvarı, profesyonel 5 kamera ve 12 fotoğraf makinası, 2 kurgulama bilgisayarı bir adet stüdyo içeren medya atölyesi ve 250 m² kullanım alanı bulunan öğrenci kantini bulunmaktadır. 1 adet 80 m² salonu 150 m² 300 kişilik yemekhaneye sahiptir.

Kredi yurtlar kurumuna (KYK) ait 250 yatak kapasiteli erkek öğrenci 250 yatak kapasiteli kız öğrenci yurdu bulunmaktadır.

Mahalleler[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçe merkezine bağlı 6 mahalle bulunmaktadır. Bunlar:

  1. Babapınar Mahallesi
  2. Karaağaç Mahallesi
  3. Kemallı Mahallesi
  4. Mesudiye Mahallesi
  5. Topçam Mahallesi
  6. Yunus Emre Mahallesi.
  7. Kamışlı Kilisesi.
  8. Aktepe köyü

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

Alucra'ya karayolu ile Giresun, Ordu, Samsun, Trabzon, Ankara, İzmir, Bursa, İstanbul'dan düzenli otobüs seferleri yapılmaktadır.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Çamoluk ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Alucra Belediyesi'nde Devir Teslim Yapıldı; Yeni Başkan Demirağ Görevine Başladı". Yesilgiresun.com.tr. 7 Nisan 2024. 8 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024. 
  2. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  3. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  4. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  5. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  9. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  22. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  23. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  24. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Alucra Nüfusu - Giresun". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Giresun Alucra Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]