Arişang İlçesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Arişang İlçesi ئارىشاڭ ناھىيىسى , 温泉县 | |
---|---|
![]() Arişang İlçesi'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesideki konumu (pembe) | |
Ülke | ![]() |
Özerk il | Bortala Moğol Özerk İli |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 5.904.85 km² |
Rakım | 1351 m |
Nüfus (2002) | |
• Toplam | 70,000 |
Zaman dilimi | +8 |
• Yaz (YSU) | UTC |
Posta kodu | 833500[1] |
Alan kodu | 0909 |
Arişang İlçesi (Uygurca: ئارىشاڭ ناھىيىسى, Arişang Nahiyisi; Çince: 温泉县 veya 溫泉縣; Pinyin: Wēnquán Xiàn), Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzeyinde Bortala Moğol Özerk İlinde şehir düzeyinde bir yerleşim yeridir.
Konumu[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuzeyinde Kazakistan, doğusunda ve güneyinde Bortala ile ve az da olsa güneybatısında Korgas İlçesi ile sınırdır. İlçenin ana merkezi Bogdar (博格达尔镇; bogedaer) büyük beldesidir.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Diğer verilen isimler: Wen-ch'uan, Wen-ch'uan-ch'eng, Wen-ch'üan, Wen-ch'üan-ch'eng, A-erh-shan, Wen-ch'üan-hsien, Wen-ch'uan-hsien, Arasan ve Arixang.[2]
502 - 550 yılları arasında Hunlar, 552 - 648 yılları arasında Göktürkler, 648 - 649 yılları arasında Tang Hanedanı zamanında Çinliler, tekrar 659 yılından itibaren 744 yılına kadar Göktürkler, 790 ve 791 - tahminen 842 yılları arasında Tibetler ve 1006 yılından itibaren Karahanlılar 1032 - 1210 yılları arasında Doğu Karahanlılar, Doğu Karahanlıları Karahitaylar yıktıktan sonra Karahitaylar, daha sonra; önce 1227 - 1370 yılları arasında Çağatay Hanlığı daha sonra 1370 - 1514 yılları arasında Doğu Çağatay Hanlığı Arişang'da egemenlik sürmüştür.
Göktürk mezarları[değiştir | kaynağı değiştir]
Burada Arixate-taşinsan-mezarları (Arixiate shiren mu), Sui- ve Tang Hanedanı zamanından kalma Göktürk-Mezarları bulunur. Bu alan 0,32 km² büyüklükte olup, kuzeyden güneye 800 metre uzunlukta, batıya doğru eni 400 metre, denizden 1310 metre yüksekliktedir, bu alanda yüzden fazla Göktürk mezarları bulunur.[3]
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
Karasal iklim kuşağında bulunan Arişang İlçesinde ortalama yıl ısısı 3.5 ℃, Ocak ayında ortalama -15.3 ℃, Kış aylarında en düşük -35.9 ℃, Temmuz ayında ortalama 19.6 ℃, Yaz aylarında ise en yüksek 37.2 ℃, yıllık yağış 204,2 mm ve ortalama yılın 141,7 günü don olmaz.
IUCN Kırmızı Listesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Sincan'da 1997 yılında Wenquan Yerel doğa korumaya alınmış bölgede nesli tükenme tehlikesi altında olan seyrek görülen Sincan Semender veya Semirechensk Semender (Ranodon sibiricus) (Uygurca: شىنجاڭ سالاماندراسى , shinjang salamandrasi, шинҗаң саламандраси)[4] yaşar.
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Area Code and Postal Code in Xinjiang Uygur Autonomous Region 28 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (İngilizce)
- ^ Wenquan, China Page 18 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ 阿日夏特石人墓 7 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Çince)
- ^ http://zipcodezoo.com/Animals/R/Ranodon_sibiricus/[yalın URL]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Arişang İlçesi için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
- Arixiate shiren mu cheng "guobao"[ölü/kırık bağlantı] (Çince)
- Arixiate shiren mu Göktürk (Tujue) Mezarları (Çince)