Arjantinliler

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Arjantinliler
Argentinos
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Arjantin Arjantin43 milyon[1]
İspanya İspanya256.071[2][3][a]
Amerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri215.239[5]
Brezilya Brezilya79.744[6]
Şili Şili70.053[7]
Paraguay Paraguay58.535[5]
İsrail İsrail48.312[8]
Bolivya Bolivya46.609[5]
Kanada Kanada23.500[9]
Uruguay Uruguay22.743[8]
Fransa Fransa17.999[8]
Diller
İspanyolca
Din
Hristiyan (çoğunlukla Katolik)

Arjantinliler, Arjantin ülkesiyle özdeşleşen insanlardır. Bu bağlantı hukuki, tarihi, kültürel veya yerleşimle ilgili olabilir. Arjantinlilerin çoğu için bu bağlantıların birkaçı ya da tümü mevcuttur.[10][11]

Arjantin, çeşitli etnik, dini ve ulusal kökenlerden insanlara ev sahipliği yapan, nüfusunun çoğunluğunu Eski Dünya göçmenlerinden ve onların soyundan gelenlerden oluşan çok etnikli bir toplumdur.[12][13][14] Sonuç olarak Arjantinliler, milliyetlerini etnik kökenle değil, vatandaşlık ve Arjantin'e bağlılıkla eşitliyor. Yerli nüfusun yanı sıra, neredeyse tüm Arjantinliler veya onların ataları son beş yüzyıl içinde göç etti. Modern tarihte dünyada en çok göçmen alan ülkeler arasında Arjantin, 6,6 milyon kişiyle ABD'den sonra ikinci sırada yer alırken, Kanada, Brezilya ve Avustralya gibi diğer göçmen destinasyonlarının da önünde yer alıyor.

Etnik gruplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Arjantin çok ırklı bir toplumdur, bu da birçok farklı etnik kökene sahip insanlara ev sahipliği yaptığı anlamına gelir. Arjantin farklı halkların buluşma noktasıdır.

19. yüzyılın ortalarında göçü teşvik eden yeni Anayasa politikaları ve göçmenlerin geldiği ülkelerdeki savaş, yoksulluk, açlık ve kıtlık gibi sorunlar nedeniyle Arjantin'e büyük bir göç dalgası gelmeye başladı. Ana göç kaynakları Avrupa, Yakın ve Orta Doğu ülkeleri, Rusya ve Japonya'dan geliyordu. Sonunda Arjantin, 6,6 milyonla o dönemde en fazla göçmen alan ikinci ülke oldu ve 27 milyonla ABD'den sonra ikinci sırada yer aldı.[15][16]

Bu nedenle, Arjantinlilerin çoğu tamamen veya kısmen Avrupa kökenlidir veya sömürge dönemindeki yerleşimcilerin 19. ve 20. yüzyılda Avrupa'dan gelen göçmenlerin torunlarıdır.[17]

En yaygın etnik gruplar "Kafkasyalılar" (çoğunlukla İspanyol ve İtalyan kökenli) veya "Mestizolar"dır. (karışık Avrupalı ve Kızılderili kökenli)[18] Arjantin hükûmeti web sitelerine göre, 20 milyondan fazla Arjantinlinin, yani toplam nüfusun %46'sından fazlasının, tamamen İtalyan kökenli olduğu tahmin edilmektedir.[19][20]

Son yıllardaki göç çoğunlukla Paraguaylılar, Bolivyalılar ve Peruluları içermektedir.[21][22]

Dil[değiştir | kaynağı değiştir]

Hemen hemen tüm Arjantinliler tarafından konuşulan ulusal dil olan İspanyolca baskın olmasına rağmen, Arjantin'de en az 40 dil konuşulmaktadır.[23] En az 100.000 Arjantinli tarafından konuşulan diller arasında Güney Quechua, Guaraní ve Mapudungun gibi Amerikan dilleri ve Almanca, İtalyanca veya Levanten Arapçası gibi göçmen dilleri bulunmaktadır.[24]

Ayrıca, 60.000'den fazla Çinli göçmenin en az yarısının (çoğunlukla Buenos Aires'te) konuştuğu Çince ve Buenos Aires, Pigüé'de Oksitanca konuşan bir topluluk gibi kendi ana dillerini konuşan başka göçmen toplulukları da vardır. Galce ayrıca Chubut Eyaletinde 35.000'den fazla kişi tarafından konuşulmaktadır. Buna, 1865'te Arjantin'de Galler yerleşiminin başlamasından bu yana gelişen Patagonya Galcesi adı verilen bir lehçe de dahildir.[25]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Arjantin kökenli İspanyol vatandaşlar için iki farklı gruplama bulunmaktadır. 256.071, Arjantin'de doğan İspanya nüfusunun büyüklüğüdür. (çifte İspanyol vatandaşlığına sahip olanlar dahil) 72.041, İspanya'da Arjantin vatandaşlığına sahip yabancı nüfusun büyüklüğüdür. (bu nedenle İspanyol vatandaşlığı yoktur)[3][4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "United Nations population prospects" 31 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(PDF) 2015 revision
  2. ^ "TablaPx". www.ine.es. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2017. 
  3. ^ a b "Población (españoles/extranjeros) por País de Nacimiento, sexo y año". Instituto Nacional de Estadística. 2018. 21 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2019. 
  4. ^ "Población extranjera por Nacionalidad, comunidades, Sexo y Año". Instituto Nacional de Estadística. 2018. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2019. 
  5. ^ a b c "Emigrantes de Argentina según país de destino (2017)". 2017. 14 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2019. 
  6. ^ "Number of Argentine citizens living in Brazil (2022)". 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023. 
  7. ^ Un mundo major para las personas migrantes en América Latina y el Caribe. PNUD. Santiago Chile.Abril 2023 978-1-59782-542-9
  8. ^ a b c Perfil migratorio de Argentina 2012 [Migratory profile of Argentina 2012] (PDF). Buenos Aires: International Organization for Migration. 2012. s. 184. ISBN 978-92-9068-657-6. 4 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Mart 2013. 
  9. ^ "Canada Census Profile 2021". Census Profile, 2021 Census. Statistics Canada Statistique Canada. 7 Mayıs 2021. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  10. ^ "Argentina: The World Factbook". 16 Eylül 2023. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  11. ^ "Nationality: The World Factbook". 16 Eylül 2023. 23 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  12. ^ "Encuesta Complementaria de Pueblos Indígenas 2004–2005" (İspanyolca). National Institute of Statistics and Census of Argentina. 11 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ Cruz-Coke, R.; Moreno, R.S. (1994). "Genetic epidemiology of single gene defects in Chile". Journal of Medical Genetics. 31 (9): 702-06. doi:10.1136/jmg.31.9.702. PMC 1050080 $2. PMID 7815439. 
  14. ^ "About Argentina". Government of Argentina. 19 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Capítulo VII. Inmigrantes" (PDF). 10 Haziran 2007. 10 Haziran 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  16. ^ "European Immigration Into Latin America, 1870-1930" (PDF). 14 Ağustos 2011. 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  17. ^ Caputo, M.; Amador, M. A.; Sala, A.; Riveiro Dos Santos, A.; Santos, S.; Corach, D. (2021). "Ancestral genetic legacy of the extant population of Argentina as predicted by autosomal and X-chromosomal DIPs". Molecular Genetics and Genomics. 296 (3): 581-590. doi:10.1007/s00438-020-01755-w. PMID 33580820. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021. 
  18. ^ "Argentina". Diversityabroad.com. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2023. 
  19. ^ "Colectividad italiana". BA Colectividades (gob.ar) (İspanyolca). 11 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2023. 
  20. ^ "Colectividad italiana". Buenosaires.gob.ar (İspanyolca). 2010. 11 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ "En la última década se radicaron en el país 800.000 extranjeros". La Nación (İspanyolca). 16 Eylül 2014. 18 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2014. 
  22. ^ "Comisión de apoyo a refugiados y migrantes (CAREF): Los migrantes de Europa del Este y Central en el Área Metropolitana 1999-2002" (PDF). 3 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  23. ^ "Argentina Population". www.fmlaruta.com. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2019. 
  24. ^ Klich, Ignacio; Lesser, Jeffrey (1996). "Introduction: "Turco" Immigrants in Latin America". The Americas. 53 (1). ss. 1-14. doi:10.2307/1007471. ISSN 0003-1615. JSTOR 1007471.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  25. ^ Ariel Brooks, Walter (25 Ekim 2018). "The Welsh language in Patagonia: a brief history". British Council. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2019. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Arjantinliler&oldid=32486200" sayfasından alınmıştır