Arnavutluk'ta insan hakları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Arnavutluk'ta insan haklarıyla ilgili güncel konular arasında aile içi şiddet, münferit işkence vakaları ve polis şiddeti, cezaevlerinin genel durumu, insan ve seks ticareti ve LGBT hakları yer alıyor.[1]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Enver Hoca'nın yönetimi sırasında (1944-1985), Komünist Arnavutluk Doğu Avrupa'nın en baskıcı ülkelerinden biri olarak etiketlendi, ancak 1992'den beri Demokratik Parti'nin önderliğinde çeşitli liberalleştirici reformlar uygulandı.[2]

İnsan kaçakçılığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa'da bir insan hakları sorunu olarak insan kaçakçılığı konusunda artan bir farkındalık var. Komünizmin sonu, insan kaçakçılığında artışa katkıda bulundu ve kurbanların çoğu fuhuşa zorlandı.[3][4]

Arnavutluk, başta kadın ve çocuklar olmak üzere cinsel sömürü amacıyla insan ticareti yapılan kişilerin menşei ve geçiş ülkesidir. Arnavut hükûmeti kaçakçılıkla mücadelede bir miktar kararlılık göstermekle birlikte, kaçakçılığın ortadan kaldırılmasına yönelik asgarî standartlara tam olarak uymamak ve tanık koruma konusunda etkili önlemler geliştirmemekle eleştirildi.[1][5]

Yetkililer tarafından işkence ve ölüm[değiştir | kaynağı değiştir]

1994 yılının başından bu yana, Uluslararası Af Örgütü, Arnavut polisi üyelerinin, tutuklanmaları veya gözaltında tutulmaları sırasında insanlara kötü muamelede bulundukları iddia edilen olaylarla ilgili raporlar aldı, hatta bu muamele sonucunda bazı insanlar öldü. Raporlara göre, tutuklular sık sık yaralandı, maruz kaldıkları yaralanmalar arasında çürükler, kırık dişler veya tıbbî tedavi ve hatta hastanelere başvuru gerektiren kesikler yer alıyor. Bazı kötü muamele vakaları işkenceye dönüşmüştür. Bu ihlâllerin çoğu, Sosyalist Parti'nin (yeniden adlandırılan Komünist Parti) üyelerine veya destekçilerine karşı işlendi. Diğer kurbanlar arasında eşcinseller, Yunan azınlığın üyeleri ve eski siyasî mahkûmlar yer alıyor. Polis memurlarının işkence veya kötü muamele nedeniyle kovuşturulması nadir görülmektedir.[6]

Ayrıca Uluslararası Af Örgütü, bugün bile tutuklulara yönelik işkence ve kötü muamelenin Arnavutluk'ta olağan olduğunu bildiriyor.[7]

Kadına yönelik şiddet ve ayrımcılık[değiştir | kaynağı değiştir]

Kırsal kesimdeki kadınların yaklaşık %60'ı fiziksel veya psikolojik şiddete maruz kalıyor ve yaklaşık %8'i cinsel şiddet mağduru. Koruma emirleri genellikle ihlâl edilir. 2014 yılında Arnavutluk Helsinki Komitesi (AHC), kadın cinayet kurbanlarının sayısının hâlâ yüksek olduğunu bildirdi.[8]

Ayrımcılıktan Koruma Komiseri, kadınlara karşı ayrımcılık yapan aile kayıt yasasıyla ilgili endişelerini dile getirdi. Sonuç olarak, ezici çoğunluğu erkek olan hane reisleri, eşlerinin izni olmadan aile ikametgâhını değiştirme hakkına sahiptir.[8]

Çocuklara karşı şiddet[değiştir | kaynağı değiştir]

2015 yılında UNICEF, çocukların %77'sinin evde bir tür şiddet içeren cezaya maruz kaldığını bildirdi. Yüzlerce çocuk yurt içinde ve hatta yurt dışında dilenmeye zorlanıyor veya başka şekillerde zorunlu çalışmaya maruz bırakılıyor.[8]

İntikam saldırıları[değiştir | kaynağı değiştir]

İntikam saldırılarından korktukları için en az 70 aile kendi kendilerine hapsedildi.[8]

Yunan azınlığa karşı insan hakları ihlâlleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Arnavutluk'taki insan hakları, İnsan Hakları örgütlerine göre polis ve gizli servis aracılığıyla Yunan azınlık nüfusunu hedef alan hükûmet tarafından ihlâl ediliyor.[9] Yunan toplulukları kalkınma projeleri tarafından hedef alındı ve evleri sistematik olarak yıkılan Kuzey Epir Yunanlarının[10] etnik hedef haline getirildikleri iddia ediliyor. Ayrıca, Uluslararası Af Örgütü'ne göre, yetkililer tarafından Yunan azınlığa mensup kişilere yönelik kötü muamele vakaları vardı.[6]

Ayrıca etnik Yunan azınlık, hükûmetin komünist dönem “azınlık bölgeleri” dışındaki etnik Yunan kasabalarını tanıma konusundaki isteksizliğinden, resmî belgelerde ve etnik Yunan bölgelerindeki halka açık tabelalarda Yunancayı kullanma veya kamu yönetimine daha fazla etnik Yunan'ı dâhil etme konusundaki isteksizliğinden şikayet etti.[11][12][13][14][15][16][17][18][19]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Countries". www.amnesty.org (İngilizce). 24 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  2. ^ Human rights in post-communist Albania. Human Rights Watch/Helsinki (Organization : U.S.). New York: Human Rights Watch. 1996. ISBN 1564321606. OCLC 34677470. 
  3. ^ Council of Europe 14 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ "A modern slave's brutal odyssey". BBC News. 3 Kasım 2004. 3 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  5. ^ U.S Department of State 10 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,"ARNAVUTLUK (2. KADEME) Arnavutluk, çoğunlukla Yunanistan ve İtalya'ya cinsel sömürü ve zorla çalıştırma amacıyla kaçırılan kadın ve çocuklar için bir kaynak ülkedir ve burada birçok kurban daha sonra Birleşik Krallık, Fransa ve Hollanda'ya nakledilmektedir. Arnavut çocuklar, özellikle etnik Roman ve Mısırlılar, zorla dilenme için dış ticarete konu olmaya devam ediyor. Bölgesel ve uluslararası uzmanlar, Arnavutluk'un Batı Avrupa'da insan ticareti için bir geçiş ülkesi olarak önemli ölçüde etkinliğinin azaldığını düşünüyor. Arnavutluk hükûmeti, insan ticaretinin ortadan kaldırılması için asgarî standartlara tam olarak uymamaktadır; ancak bunun için önemli çabalar sarf etmektedir. Hükûmet, ülkenin ana limanlarındaki kaçakçılığı izleme ve önleme konusundaki kararlılığını sürdürdü ve başarılı yasaklar getirdi. Ancak, Arnavutluk'un insan ticaretiyle mücadele araçlarının uygulanması yetersiz kalmaya ve kritik bir endişe konusu olmaya devam etti. Mağdurların güvenliğini sağlamak için korumaya ve yeniden entegrasyon alanlarında daha büyük, proaktif adımlara ihtiyaç var. Hükûmet, hassas grupların önlenmesini iyileştirmenin yanı sıra mevcut yasaları ve programları uygulamalıdır. Ticaretle ilgili yolsuzluk da ele alınmalıdır."
  6. ^ a b "ALBANIA: FAILURE TO END POLICE ILL-TREATMENT AND DEATHS IN CUSTODY". 22 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  7. ^ "ALBANIA HUMAN RIGHTS". 23 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  8. ^ a b c d "Human Rights in Albania". 14 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2017. 
  9. ^ "Albania: The Greek Minority". www.hrw.org. 14 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  10. ^ "Οι Αλβανοί αρπάζουν σπίτια από τους Βορειοηπειρώτες". www.himara.gr (Yunanca). 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  11. ^ United States Department of State 15 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ALBANIA 2008 HUMAN RIGHTS REPORT]
  12. ^ United States Department of State 15 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ALBANIA 2009 HUMAN RIGHTS REPORT]
  13. ^ "ALBANIA 2010 HUMAN RIGHTS REPORT". 15 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  14. ^ "ALBANIA 2011 HUMAN RIGHTS REPORT" (PDF). 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  15. ^ "ALBANIA 2012 HUMAN RIGHTS REPORT" (PDF). 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  16. ^ "ALBANIA 2013 HUMAN RIGHTS REPORT" (PDF). 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  17. ^ "ALBANIA 2014 HUMAN RIGHTS REPORT" (PDF). 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  18. ^ "ALBANIA 2015 HUMAN RIGHTS REPORT" (PDF). 26 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  19. ^ ALBANIA 2016 HUMAN RIGHTS REPORT