Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi
| |
|---|---|
 Logo | |
| Tarih | |
| Kuruluş | 10 Ağustos 1949 |
| Başkanlık | |
Başkan | |
Genel Sekreter | |
| Sandalye | 306 |
| Toplantı yeri | |
 | |
| Palais de l'Europe, Strazburg, France | |
| Website | |
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM), Avrupa Konseyi'nin parlamenter koludur.
Meclis, Avrupa Konseyi üye devletlerinin ulusal parlamentolarından seçilen 306 üyeden oluşur ve genellikle yılda dört kez, bir hafta süren genel kurul toplantıları için Strasbourg'da toplanır.
Hükûmetleri temsil eden yürütme organı olan ve sürekli diyalog içinde olduğu Bakanlar Komitesi ile birlikte Avrupa Konseyi'nin iki yasal organından biridir. Bununla birlikte, genellikle örgütün "motoru" olarak kabul edilen, hükûmetleri insan hakları konularında sorumlu tutan, devletleri demokratik standartları korumaya zorlayan, yeni fikirler öneren ve reform için ivme yaratan Meclis'tir.
Meclisin ana hedefleri arasında şunlar yer almaktadır:
- yeni üye devletlere üyelik şartı olarak tüm infazların sona erdirilmesini zorunlu tutarak Avrupa'da ölüm cezasına son verilmesi;
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni mümkün kılmak ve bunun için bir plan sağlamak;
- Avrupa Konseyi üye devletlerinde insan hakları ihlallerini açığa çıkaran yüksek profilli raporlar hazırlamak;
- 1989'dan bu yana eski Sovyet ülkelerinin demokrasiyi benimsemelerine yardımcı olmak;
- birçok ilerici yeni ulusal yasaya ilham vermek ve bunları şekillendirmeye yardımcı olmak; ve
- üye devletlerin çatışmayı aşmasına veya bölücü siyasi veya sosyal konularda fikir birliğine varmasına yardımcı olmak.
Diller[değiştir | kaynağı değiştir]
Avrupa Konseyi'nin resmi dilleri İngilizce ve Fransızca'dır, ancak Meclis çalışma dilleri olarak Almanca ve İtalyanca'yı da kullanır.[1] Her milletvekilinin ayrı bir kulaklığı ve üzerinde dinlemek istedikleri dili seçebilecekleri bir masası vardır. Yabancı konuklar, Meclis'in çalışma dillerinden farklı bir dilde hitap etmek istediklerinde, kendi tercümanlarını getirmelidirler.
Katılımcılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Meclisin, her üye devletin parlamentoları tarafından atanan veya seçilen 306 asil ve 306 yedek [2] olmak üzere toplam 612 üyesi vardır. Delegasyonlar ulusal parlamentodaki dengeyi yansıtmalıdır, dolayısıyla hem iktidar partilerinin hem de muhalefetin üyelerini içermelidir. Her ülkenin nüfusu, temsilci sayısını ve oy sayısını belirler. Bu, her ülkenin bir oya sahip olduğu Avrupa Konseyi'nin yürütme organı olan Bakanlar Komitesi'nin tersidir. Kırgızistan, Ürdün, Fas ve Filistin parlamentoları tam üye olmasalar da Meclis ile "Demokrasi için Ortak" statüsüne sahiptir - bu, delegasyonlarının Meclis çalışmalarına oy hakkı olmadan katılmasına izin verir - ve ayrıca Kanada, İsrail ve Meksika parlamentolarından gözlemci delegeler de vardır.
Meclise katılım masrafları – esas olarak seyahat ve konaklama masrafları – ilgili delegasyonun ulusal parlamentosu tarafından karşılanır. Raportör olarak atanan az sayıdaki üye, Meclis çalışmalarını yürütürken masrafları Avrupa Konseyi tarafından karşılanmaktadır.
AKPM'nin bazı önemli eski üyeleri şunlardır:
- Britanya'nın savaş zamanı lideri Sir Winston Churchill, eski Almanya Şansölyesi Helmut Kohl, eski İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, eski Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, eski Kıbrıs Cumhurbaşkanı Glafkos Klerides, eski Finlandiya Cumhurbaşkanı Tarja Halonen, eski Gürcistan Cumhurbaşkanı Mikhail gibi eski devlet veya hükûmet başkanları Saakashvili, eski Arnavutluk Cumhurbaşkanı Sali Berisha ve diğerleri.[3]
Parlamento delegasyonunun kompozisyonu[değiştir | kaynağı değiştir]
| Delegasyon | Sandalye | Katılım |
|---|---|---|
 Arnavutluk | 4 | 1995 |
 Andorra | 2 | 1994 |
 Ermenistan | 4 | 2001 |
 Avusturya | 6 | 1956 |
 Azerbaycan | 6 | 2001 |
 Belçika | 7 | 1949 |
 Bosna-Hersek | 5 | 2002 |
 Bulgaristan | 6 | 1992 |
 Hırvatistan | 5 | 1996 |
 Kıbrıs Cumhuriyeti | 3 | 1961–1964, 1984 |
 Çekya | 7 | 1991[a] |
 Danimarka | 5 | 1949 |
 Eston | 3 | 1993 |
 Finlandiya | 5 | 1989 |
 Fransa | 18 | 1949 |
 Gürcistan | 5 | 1999 |
 Almanya | 18 | 1951 |
 Yunanistan | 7 | 1949–1969, 1974[b] |
 Macaristan | 7 | 1990 |
 İzlanda | 3 | 1959 |
 İrlanda | 4 | 1949 |
 İtalya | 18 | 1949 |
 Letonya | 3 | 1995 |
 Lihtenştayn | 2 | 1978 |
 Litvanya | 4 | 1993 |
 Lüksemburg | 3 | 1949 |
 Kuzey Makedonya | 3 | 1995 |
 Malta | 3 | 1965 |
 Moldova | 5 | 1995 |
 Monako | 2 | 2004 |
 Karadağ | 3 | 2007[c] |
 Hollanda | 7 | 1949 |
 Norveç | 5 | 1949 |
 Polonya | 12 | 1991 |
 Portekiz | 7 | 1976 |
 Romanya | 10 | 1993 |
 San Marino | 2 | 1988 |
 Sırbistan | 7 | 2003 |
 Slovakya | 5 | 1993[d] |
 Slovenya | 3 | 1993 |
 İspanya | 12 | 1977 |
 İsveç | 6 | 1949 |
 İsviçre | 6 | 1963 |
 Türkiye | 18 | 1949 |
 Ukrayna | 12 | 1995 |
 Birleşik Krallık | 18 | 1949 |
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Belarus Ulusal Meclisi'nin özel konuk statüsü 13 Ocak 1997'de askıya alındı.
Rusya Federasyonu, 16 Mart 2022'de Avrupa Konseyi üyesi olmaktan çıktı.[4]
Demokrasi Ortağı statüsüne sahip parlamentolar[değiştir | kaynağı değiştir]
Demokrasi Ortağı statüsüne sahip parlamentolar, Avrupa Konseyi'nin belirli temel değerlerine yönelik çalışma taahhüdünde bulunur ve ilerlemelerinin ara sıra değerlendirilmesini kabul eder. Buna karşılık, Meclis ve komitelerinin çalışmalarına katılmak üzere heyetler gönderebilirler, ancak oy hakkı yoktur.
| Delegasyon | Sandalye | Nüfus | Üye başına nüfus | Demokrasi Ortağı statüsü verilen yıl |
|---|---|---|---|---|
 Ürdün | 3 | 10.954.200 | 3651400 | 2016 [5] |
 Kırgızistan | 3 | 6.586.600 | 1097766 | 2014 [6] |
 Fas | 6 | 36.261.700 | 6043616 | 2011 |
 Filistin | 3 | 5.227.193 [7] | 1742397 | 2011 [8] |
Gözlemci statüsündeki parlamentolar[değiştir | kaynağı değiştir]
| Delegasyon | Sandalye | Nüfus | Üye başına nüfus | Gözlemci statüsü verilen yıl |
|---|---|---|---|---|
 Kanada | 6 | 35.151.728 [9] | 5858621 | 1996 [10] |
 İsrail | 3 | 9.350.580 [11] | 3116860 | 1957 [12] |
 Meksika | 6 | 126.014.024 [13] | 21002337 | 1999 |
Diğer delegasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Kosova Meclisi, Meclis ve komitelerinin çalışmalarına katılmak üzere bir delegasyon belirlemeye davet edildi, ancak oy hakkı yoktur. Meclisin çalışmaları kapsamında Kosova ve kurumlarına yapılan tüm atıflar, Kosova'nın statüsüne halel getirmez.
| Delegasyon | Sandalye | Nüfus | Üye başına nüfus | Davet yılı |
|---|---|---|---|---|
 Kosova | 3 [14] | 1.806.279 [15] | 602.093 | 2016 [16] |
Davetli temsilciler[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin iki temsilcisi meclis görüşmelerine katılmak üzere davet edilmiştir.
| Katılımcılar | Sandalye | Nüfus | Üye başına nüfus | Davet yılı |
|---|---|---|---|---|
 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti | 2 | 382.836 [17] | 191.418 | 2004 [18][19][20][21] |
Siyasi gruba göre kompozisyon[değiştir | kaynağı değiştir]
Meclis'te altı siyasi grup vardır.[22]
| Grup | Başkan | Koltuklar |
|---|---|---|
| Sosyalistler, Demokratlar ve Yeşiller Grubu (SOC) | Frank Schwabe (Almanya) | 152 / 612 |
| Avrupa Halk Partisi (EPP/CD) | Davor Ivo Stier (Hırvatistan) | 142 / 612 |
| Avrupa Muhafazakârlar Grubu ve Demokratik İttifak (EC/DA) | Ian Liddell-Grainger (Birleşik Krallık) | 103 / 612 |
| Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı (ALDE) | Iulian Bulai (Romanya) | 92 / 612 |
| Birleşik Avrupa Solu Grubu (UEL) | Andrej Hunko (Almanya) | 35 / 612 |
| Herhangi bir gruba ait olmayan üyeler | 58 / 612 |
Başkanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanları:
| Dönem | İsim | Ülke | Siyasi üyelik |
|---|---|---|---|
| 1949 | Édouard Herriot (geçici) |  Fransa | Radikal Party |
| 1949–1951 | Paul-Henri Spaak |  Belçika | Sosyalist Parti |
| 1952–1954 | François de Menthon | Fransa | Cumhuriyetçi Halk Hareketi |
| 1954–1956 | Guy Mollet | Fransa | Sosyalist Parti |
| 1956–1959 | Fernand Dehousse | Belçika | Sosyalist Parti |
| 1959 | John Edwards |  Birleşik Krallık | İşçi Partisi |
| 1960–1963 | Per Federspiel |  Denmark | Venstre |
| 1963–1966 | Pierre Pflimlin | Fransa | Cumhuriyetçi Halk Hareketi |
| 1966–1969 | Geoffrey de Freitas | Birleşik Krallık | İşçi Partisi |
| 1969–1972 | Olivier Reverdin | İsviçre | Liberal Parti |
| 1972–1975 | Giuseppe Vedovato |  İtalya | Hristiyan Demokrasi |
| 1975–1978 | Karl Czernetz |  Avusturya | Avusturya Sosyal Demokrat Partisi |
| 1978–1981 | Hans de Koster |  Hollanda | Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi |
| 1981–1982 | José María de Areilza |  İspanya | Demokratik Merkez Birliği |
| 1983–1986 | Karl Ahrens |  Almanya | Almanya Sosyal Demokrat Partisi |
| 1986–1989 | Louis Jung | Fransa | Avrupa Halk Partisi Grubu |
| 1989–1992 | Anders Björck |  İsveç | Avrupa Demokratik Grubu |
| 1992 | Geoffrey Finsberg | Birleşik Krallık | Avrupa Demokratik Grubu |
| 1992–1995 | Miguel Ángel Martínez Martínez | İspanya | Sosyalist Grup |
| 1996–1999 | Leni Fischer | Almanya | Avrupa Halk Partisi Grubu |
| 1999–2002 | Russell Johnston | Birleşik Krallık | Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı |
| 2002–2004 | Peter Schieder | Avusturya | Sosyalist Grup |
| 2005–2008 | René van der Linden | Hollanda | Avrupa Halk Partisi Grubu |
| 2008–2010 | Lluís Maria de Puig | İspanya | Sosyalist Grup |
| 2010–2012 | Mevlüt Çavuşoğlu |  Türkiye | Avrupa Demokratik Grubu |
| 2012–2014 | Jean-Claude Mignon | Fransa | Avrupa Halk Partisi Grubu |
| 2014–2016 | Anne Brasseur |  Lüksemburg | Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı |
| 2016–2017 | Pedro Agramunt | İspanya | Avrupa Halk Partisi Grubu |
| 2017–2018 | Stella Kyriakides |  Kıbrıs Cumhuriyeti | Avrupa Halk Partisi Grubu |
| 2018 | Michele Nicoletti | İtalya | Sosyalistler, Demokratlar ve Yeşiller Grubu |
| 2018–2020 | Liliane Maury Pasquier | İsviçre | Sosyalistler, Demokratlar ve Yeşiller Grubu |
| 2020–2022 | Rik Daems | Belçika | Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı |
| 2022–günümüz | Tiny Kox | Hollanda | Birleşik Avrupa Sol Grubu |
Başkan Yardımcıları[değiştir | kaynağı değiştir]
Genel Sekreter[değiştir | kaynağı değiştir]
Ocak 2021'de Meclis, Despina Chatzivassiliou-Tsovilis'i Meclis Genel Sekreteri olarak seçti ve Mart 2021'den itibaren beş yıllık bir dönem için görev yaptı.
Strasbourg merkezli 80 kişilik çok uluslu bir sekreterliğin başında bulunuyor ve 1949'da Meclis'in kurulmasından bu yana bu göreve gelen ilk kadın ve aynı zamanda Yunan uyruklu ilk kişidir.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Previously part of Czechoslovakia, 1991–1993.
- ^ Due to the Greek Case.
- ^ As part of Serbia and Montenegro, until 2003.
- ^ Previously part of Czechoslovakia, 1991–1993.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Turkey's presence at Council of Europe increased". DailySabah. 24 Mayıs 2015. 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022.
- ^ This number is fixed by article 26.
- ^ "Members since 1949". www.assembly.coe.int. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022.
- ^ "Resolution CM/Res(2022)2 on the cessation of the membership of the Russian Federation to the Council of Europe". Council of Europe. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022.
- ^ "PACE grants Jordan's Parliament Partner for Democracy Status". coe.int. 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ "PACE: News". coe.int. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015.
- ^ "Estimated Population in Palestine Mid-Year by Governorate,1997-2021". Statistics Canada. 16 Kasım 2019. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ "Request for partner for democracy status with the Parliamentary Assembly submitted by the Palestinian National Council". PACE. 2011. 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022.
- ^ "Population size and growth in Canada: Key results from the 2016 Census". Statistics Canada. 8 Şubat 2017. 10 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ "Council of Europe Parliamentary Assembly". coe.int. 28 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015.
- ^ "Home Page". Israel Central Bureau of Statistics. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ "Israel - Observer". www.coe.int (İngilizce). 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020.
- ^ "Censo de Población y Vivienda 2020". INEGI. 16 Mart 2021. 14 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021.
- ^ "Assembly of Kosovo*". PACE. 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022.
- ^ "Population of Kosovo". 2022. 9 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
- ^ "The situation in Kosovo* and the role of the Council of Europe". PACE website. 2016. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2022.
- ^ Muhammet İkbal Arslan (10 Ekim 2022). "KKTC'nin nüfusu 382 bin 836 olarak hesaplandı". Anadolu Agency. 16 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022.
- ^ "Turkish Cypriot Chamber of Commerce". ktto.net. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015.
- ^ "Council of Europe Parliamentary Assembly". coe.int. 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015.
- ^ "Council of Europe Parliamentary Assembly". coe.int. 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015.
- ^ James Ker-Lindsay, The Foreign Policy of Counter Secession: Preventing the Recognition of Contested States 14 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p. 149: "... despite strong opposition from the Cypriot government, the Turkish Cypriot community was awarded observer status in the PACE"
- ^ "Assembly List 2021 Third Part Session" (PDF). 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
