Avusturya ekonomisi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Avusturya ekonomisi | |
|---|---|
 Donau City, Viyana | |
| Derece | 37. (nominal) / 28. (SAGP) |
| Para birimi | Euro € |
| Mali yıl | takvim yılı |
| Ticaret organizasyonları | Avrupa Birliği, OECD, DTÖ |
| İstatistikler | |
| GSYİH |  361 milyar $ (SAGP 2013)[1] |
| GSYİH büyüme |  % 0,4 (2013 ort.) % 0,9 (2012 ort.)[2] |
| Kişi başı GSYİH | 42,600 $ (SAGP 2013) 42,500 $ (SAGP 2012)[3] |
| Sektörel GSYİH dağılımı | tarım: % 1,6 endüstri: % 28,6 hizmet: % 69,8 (2013)[4] |
| Enflasyon (TÜFE) | % 2,1 (2013 ort.)[5] |
| Yoksulluk sınırı altındaki nüfus | % 6,2 (2012)[6] |
| Gini katsayısı | 26,3 (2007) |
| İşgücü | 3,7 milyon (2013 ort.)[7] |
| Sektörel işgücü dağılımı | tarım: % 5,5 endüstri: % 26,0 hizmet: % 68,5 (2012 ort.)[8] |
| İşsizlik | % 4,9 (2013 ort.) % 4,4 (2012 ort.)[9] |
| Ana endüstriler | inşaat, makinalar, araçlar ve parçaları, gıda maddeleri, metaller, kimyasallar, kereste ve ağaç işleme, kâğıt ve mukavva, haberleşme cihazları, turizm |
| Dış ticaret | |
| İhracat | 165,6 milyar $ (2013) (28.)[10] |
| İhraç malları | makinalar ve ekipmanları, motorlu araçlar ve parçaları, kâğıt ve karton, metal eşyalar, kimyasallar, demir ve çelik, tekstil, gıda maddeleri[11] |
| Ana ihracat ortakları |  Almanya %29.4  ABD %6.3  İtalya %6.2  İsviçre %5.1  Fransa %4.8  Slovakya %4.8 (2017)[12] |
| İthalat | 167,9 milyar $ (2013) (26.) [13] |
| İthalat malları | makinalar ve ekipmanları, motorlu araçlar, kimyasallar, metal eşyalar, petrol ve petrol ürünleri, gıda maddeleri[14] |
| Ana ithalat ortakları | Almanya %41.8 İtalya %5.8 İsviçre %5.5  Çekya %4.4  Hollanda %4.2 (2017)[15] |
| DYY sermayesi | 269,5 milyar $ (22.) (31 Aralık 2013)[16] |
| Gayrisafi dış borç | 812 milyar $ (19.) (31 Aralık 2012)[17] |
| Kamu maliyesi | |
| Kamu borçları | GSYİH'nın %75,7 (2013 ort.)[18] |
| Gelirler | 191,7 milyar $ (2012 ort.) |
| Giderler | 204,1 milyar $ (2012 ort.) |
| Dış rezervler | 27,2 milyar $ (31 Aralık 2012)[19] |
| Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir. | |
Avusturya ekonomisi, sosyal market ekonomisi olarak tanımlanmakla birlikte yapısal olarak Almanya ekonomisiyle benzerdir. 2004 yılında yapılan istatistiklere göre Avusturya, Avrupa Birliği içerisindeki satın alma paritesine göre kişi başına düşen gayri safi milli hasılada 27.666 € ile Lüksemburg, Hollanda ve İrlanda'nın ardından 4. sıradadır. Aynı bazda bakıldığında Viyana, 38.662€ kişi başına düşen gelirle Avrupa'da Londra-Merkez, Lüksemburg, Brüksel-Merkez ve Hamburg'un ardından 5. sırada yer almaktadır.
Avusturya'da 2002-2006 yılında büyüme sağlam bir biçimde %1 ile 3.3 arasında devam etmiştir. Orta Avrupa'da bulunmasından dolayı, yeni Avrupa Birliği üyelerine bir geçiş ülkesi haline gelmiştir.
Ekonomi tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
2. Dünya Savaşı'nın ardından Avusturya ekonomisi güçlü büyüme rakamları elde etmiştir. 1950'lerde büyüme %5'i geçmiştir. 1960'larda büyüme rakamları %4.5 civarında seyretmiştir. 1998 yılında %2.9, 1999 yılında %2.7 büyüme kaydedilmiştir.
Avusturya 1 Ocak 1995'te Avrupa Birliği'ne tam üye olmuştur. Avrupa Birliği'ne üye oluşuyla beraber ülke yabancı yatırımcılar için yeni bir yatırım merkezi haline gelmiştir. Avusturya Avrupa'daki ortak ekonominin bir parçası haline gelmiştir. Avusturya ekonomik entegrasyonda önemli aşamalar kaydetmiştir. Ülke ekonomisi diğer Avrupa Birliği ekonomileriyle özellikle Alman ekonomisiyle entegrasyon sağlamıştır. Avusturya ulusal para birimi Avusturya Şilini'ni Euro ile değiştirmiştir.
Tarım, sanayi ve hizmet sektörleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Avusturya çiftlikleri, diğer dağlık Batı Avrupa ülkelerine göre küçük ve dağınıktır. Bu yüzden üretim göreceli olarak pahalıdır. Avusturya'nın 1995 yılında AB'nin bir parçası haline gelmesiyle birlikte tarım sektöründe Avrupa Birliği'nin Genel Tarım Politikası göz önünde alınarak reform çalışmaları yapılmıştır. Avusturyalı çiftçiler ülkenin besin gereksiniminin %80'nini karşılarken, 1950'den bu yana tarımın gayrisafi milli hasıladaki yeri %3'ün altına inmiştir.
Avusturya'da iş yapan uluslararası kimya, demir ve çelik üreticileri, petrol şirketleri diğer ülkelerde binlerce kişiyi istihdam eden girişimlerde bulunurken, göreceli olarak Avusturya'da daha küçük bazda ekonomik girişimlerde bulunmaktadırlar. Avusturya'da en önemli ve gayrisafi milli hasılanın çoğunluğunu oluşturan sektör hizmet sektörüdür. Viyana, finansal merkez haline gelmiş bir metropoldür. Ayrıca Viyana son on yıllarda yeni AB ülkelerine açılan bir kapı görevi görmektedir. Viyana'daki pek çok şirket ve banka yeni AB ülkeleriyle ekonomik hareketlilik içerisindedir. Avusturya ekonomisi için önemli bir yer tutan diğer bir sektör ise turizmdir. Turizm ülkede hem yaz hem de kış aylarında hareketlidir. Avusturya dünyada ziyaret edilen ilk 10 ülke arasındadır. Turizm gayrisafi milli hasılada %10'luk bir yer tutar. Kış sporları merkezleri önemli ölçüde özellikle Amerikalılar, Doğu Avrupalılar ve Ruslardan turist kabul etmektedir. Ancak Avusturya turizm sektöründe en çok Almanya'ya bağlıdır.
Enerji[değiştir | kaynağı değiştir]
Ülkede üretilen elektrik enerjisinin %65'i su gücünden, %31'i ise fosil yakıtlardan yararlanılarak üretilirken, Avusturya'da nükleer enerji yoluyla elektrik enerjisi üretilmemektedir.
Avusturyalı şirketler[değiştir | kaynağı değiştir]
Uluslararası pazarda önemli bir paya sahip Avusturyalı şirketler Red Bull, Wienerberger, OMV, Glock'dır.
Ticaret[değiştir | kaynağı değiştir]
Diğer AB ülkeleriyle yapılan ihracat ve ithalat toplam ticaretin %66'sını oluşturur. Hızlı gelişen piyasalarda ve Doğu Avrupa ekonomileriyle ticareti geliştirmek Avusturya'nın ticaretindeki en önemli gelişmeyi sağlamaktadır. Bu ülkelerle olan ticaret Avusturya ticaretinin %14'ünü oluşturur. Avusturyalı firmalar düşük teknik işlem ve çok fazla işçi gerektiren fabrikaları bu ülkelere taşımaktadırlar. Avusturya halen AB'de hızla gelişen ekonomilerle ve yeni AB ülkeleriyle ekonomik ilişkileri nedeniyle cazip konumdadır.
Avusturya'da işçi hareketleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Avusturya'da işçi hareketleri oldukça güçlüdür. Ülkedeki işgücünün yarısından fazlası Avusturya Sendikalar Birligi Federasyonu (ÖGB) ye üyedir. ÖGB fikir birliğiyle ücretlerin belirlenmesini desteklerken, ülkedeki tarım ve sanayinin gelişmesini desteklemektedir. Ancak ülkede ortaya atılan sosyal reformların ülkenin sosyal durumunu kötüye götüreceği gerekçesiyle karşı çıkmaktadır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "2013 GDP (PPP) of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın 2013 GSYİH (SAGP)'si". The World Factbook. 2013. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "GDP real growth rate of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın GSYİH büyüme oaranı". The World Factbook. 2013. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "2013 GDP per capita (PPP) of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın 2013 kişi başı GSYİH (SAGP) değeri". The World Factbook. 2013. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "GDP Compositon by sector of origin in Austria (İngilizce) - Avusturya'da Sektörel GSYİH dağılımı". The World Factbook. 2013. 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Inflation rate of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın enflasyon rakamı". The World Factbook. 2013. 19 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Poverty line of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın yoksulluk sınırı". The World Factbook. 2012. 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Labor force ranking of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın işgüsü sıralamsı". The World Factbook. 2013. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Labor force by occupation in Austria (İngilizce) - Avusturya'da sektörel işgücü dağılımı". The World Factbook. 2012. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Unemployment rate in Austria (İngilizce) - Avusturya'da işsizlik rakamı". The World Factbook. 2013. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Export Figures of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın ihracat rakamı". The World Factbook. 2013. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Export products of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın ihracat ürünleri". The World Factbook. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Export Parners of Autria (İngilizce) - Avusturya'nın ihracat ortakları". The World Factbook. 2017. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2018.
- ^ "Import Figures of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın ithalat rakamı". The World Factbook. 2013. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Import products of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın ithalat ürünleri". The World Factbook. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Import Parners of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın ithalat ortakları". The World Factbook. 2017. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2018.
- ^ "Stock of foreign direct investment in Austria (İngilizce) - Avusturya'da doğrudan yabancı yatırım sermayesi". The World Factbook. 31 Aralık 2013. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "2012 External debt of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın 2013 dış borcu". The World Factbook. 31 Aralık 2012. 30 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "2013 Public debt of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın 2013 kamu borcu". The World Factbook. 2013. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
- ^ "Reserves of foreign exchange and gold of Austria (İngilizce) - Avusturya'nın 2013 döviz ve altın rezervi". The World Factbook. 31 Aralık 2012. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2014.
