BBC Radio 2

BBC Radio 2
BBC Radio 2 logo
Kuruluş	30 Eylül 1967
Sahibi	BBC
Formatı	Adult Contemporary
Dil	İngilizce
Slogan	On the BBC Sounds App, on your smart speaker, and on 88 to 91 FM (canlı yayın) Dial up the Fun (reklam sloganı)
Genel merkez	Londra
Yayın alanı	Birleşik Krallık; dünya çapında internetten erişilebilir
Kardeş istasyonları	BBC Radio 6 Music
Websitesi	BBC Radio 2
Dinlenebilirlik
Frekanslar	88.1 FM - 91.0 FM

BBC Radio 2, BBC'nin iki ana akım ulusal radyo kanalından biri (diğeri BBC Radio 1) ve 15 milyonu geçen haftalık dinleyicisiyle Birleşik Krallık'ın en çok dinlenen radyosu.^[1] Gün içerisinde oynatma listesi-bazlı programlarla adult contemporary ve AOR müziklerin yayınlanığı kanalda bu türler dışında daha niş programlar da bulunur. Radio 2, Londra'nın merkezindeki Broadcasting House'un bitişiğindeki Wogan House stüdyolarından bütün Birleşik Krallık'a FM 88.1 ve 90.2 MHz frekanslarında yayın yapar. Programlar dijital radyoya DAB, Sky, kablolu televizyon, IPTV, Freeview, Freesat ve internet formatlarında aktarılır.

Kanaldan ilk yayın 30 Eylül 1967 tarihinde sabah 5:30'da yapıldı.^[2] Light Programme'ın bir devamı niteliğinde olup Light Programme'ın bazı müzik şovları yeni açılan BBC Radio 1'e aktarıldı. İlk şov 5:30'da (Light Programme kanalında) başladı, ancak Radio 1 ayrılınca Paul Hollingdale'in sunduğu Breakfast Special ile devam etti.

İlk yıllarda birçok program ve müzik her iki kanalda ortaktı. Radio 1'ın kitlesi korsan radyo dinleyicilere yönelik olup Radio 2 middle-of-the-road (ılımlı/orta yollu) bir gelişim göstererek pop/rock, folk, country, caz, big-band, easy listening, hafif klasik, eskiler, komedi ve spor gibi temalar üzerinden yayın yaptı. Radio 2 kapsamında 1970'ler ve 1980'lerde yayın yapan isimler arasında Tom Edwards, Ray Moore, Terry Wogan, Ken Bruce, Derek Jameson, Jimmy Young, David Hamilton ve John Dunn bulunmaktadır. Musicians' Union'ın (Müzisyenler Birliği) dayattığı zaman kısıtlamaları nedeniyle kanalın ilk yıllarında özel olarak kaydedilmiş müzikler çalındı.

6 Ocak 1975 itibarıyla Radio 2'nun yayın saatları bütçe gerekçesiyle düşürüldü. 05:00-02:00 olan saat aralığı Pazar günleri 6:55'te, diğer günler 6:00'da başlayıp bütün günler 00:30'da bitecek şekilde azaltıldı. Aynı yıl 29 Eylül'de saatler daha da geriye alınarak (özel günler, Cumartesi ve Pazar hariç) 00:10'a çekildi. 1 Nisan 1978'de eski saat aralığı geri getirildi.^[3][4] 23 Kasım 1978'de kanal uzun dalgadan orta dalgaya çekildi.

27 Ocak 1979 tarihinde BBC Radio 2, Birleşik Krallık'ın ilk 24 saat yayın yapan ulusal radyo kanalı oldu.^[5] 1980'lerin başında Kenny Everett, David Hamilton ve Steve Jones gibi isimler programlarında ana akım pop müziği dahil etmeye başlayınca kanalın adı bazı çevrelerde "Radio 1 buçuk" olarak anılmaya başladı.

Radyonun formatına yönelik eleştiriler üzerine müzik başkanı Frances Line, Nisan 1986'da kanalı yeniden düzenledi. Bu doğrultuda 50 yaş üstü hedef kitlesi göz önüne alınarak kanalın nostalji, easy listening (kolay dinlenebilir) ve hafif müzik temaları çerçevesinde olması sağlandı. Kanalı "geriyatrik" olmakla suçlayan David Hamilton, 1986'da kanaldan ayrıldı; Terry Wogan'ın yerine geçen Derek Jameson da daha yaşlı kitle için programlar yapmaya başladı. Her ne kadar hedef kitlesi arasında popülerliğini korusa da, birçok genç kitlenin ilgisini kaybedince Radio 2'nun dinleyici sayısı düştü.

Radio 2, orta dalga frekanslarını 1990 yılında açılan BBC Radio 5'a kaybetti ve kanalın spor programları da bu kanala aktarıldı. Ticari albüm-rock kanalları (özellikle Virgin Radio) ve pop/rock bazlı özel radyo kanallarının artışıyla daha büyük bir darbe aldı. Bu sebeplerden ötürü bazı değişikliklere gidildi. 1992 yılında 1950'ler öncesi müziklerin yayını Pazar günleriyle kısıtlandı ve Classic FM'in kuruluşuyla beraber kanalda hafif klasik müzik çalma baskısı azaldı. Buna Terry Wogan'ın geri dönüşü de eklenince kanalın popülerliği yeniden arttı. Ancak özel radyo kanalları 1990'ların ortasında dinleyici kitlesinin en büyük payını almaya devam etti.

1996 yılında James Moir Line'ın yerini alınca Radio 2'yu AOR/contemporary müzik programları etrafında şekillendirdi. Radio 1'ın daha genç nesle hitap eden post-Britpop tarzıyla mesafesini korusa da, yeni müziklere daha ılımlı bir tutum sergiledi. Birçok eski Radio 1 sunucusu Radio 2'ya geçti. Aynı şekilde Radio 2 için, eskiden Radio 1 için kullanılan "the nation's favourite" (ulusun favorisi) terimi kullanılmaya başlandı. Steve Wright, Tony Blackburn, Ken Bruce, Jeremy Vine, Mark Radcliffe, Jo Whiley, Paul Gambaccini, Gary Davies, Johnnie Walker ve Bob Harris gibi isimlerin programlarını barındıran kanal, bu süreçte Birleşik Krallık'ın en çok dinlenen radyosu oldu. Ulusal kanallar arasındaki birinciliğinin yanında, birçok bölgede de yerel kanallardan daha çok dinleyici kitlesine sahip oldu. BBC Radio 2, 2006 yılında tüm dinleyicilerin %27'si tarafından dinlenmekteydi.^[6]

Şubat 2007'de kanalın başına Napster'ın programlama direktörlerinden ve eski Radio 1 başkanlarından Jeff Smith getirildi.^[7] Radio 2'nun (ve Radio 1'ın) lisans bedelleri üzerinden finanse edilmesi özel sektör tarafından sıklıkla eleştirilegeldi. 2011'in başında, John Myers Radio 2 için bir verimlilik değerlendirmesi yaptı.^[8] RadioCentre başkanı Andrew Harrison'a göre bunun amacı "en iyi uygulama ve tasarruf alanlarını belirlemek"ti.^[8] 29 Temmuz 2013'te Radio 2, "sonik logo"sunu on beş yıl sonra ilk defa değiştirdi ve Amerikalı jingle şirketi Groove Worx tarafından hazırlanan, Jem Godfrey tarafından bestelenen yedi notalık "kalıt" logosunu kullanmaya başladı.^[9] Bu, Godfrey'nin Wisebuddah Productions ile iş birliği halinde hazırladığı jingle paketiyle aynı döneme denk gelmekte olup kanalın ikinci paket değişimini işaret eder.

Radio 2, C2C: Country to Country Festivali, 2014 ve 2015 Eurovision Şarkı Yarışması örneklerinde olduğu gibi bazı özel etkinliklerin yayınını üstlendi.^[10]

2018 yılında kanalda bazı program ve sunucu değişiklikleri yaşandı. Drivetime sunucusu Simon Mayo, akşam DJ'i Jo Whiley ile yeni bir format girişiminde bulundu, ancak yeterli başarıyı göstermeyince, yeni klasik müzik kanalı Scala Radio'yu açacağını gerekçe göstererek kanaldan ayrıldı. Drivetime programını sunmak üzere Sara Cox görevlendirildi. Aynı sene Chris Evans, The Radio 2 Breakfast Show programından ayrılacağını ve Virgin Radio'ya geçeceğini duyurdu. Sunucunun yerini BBC Radio 1 DJ'lerinden Zoe Ball aldı.

2010 itibarıyla kanalın dinleyici kitlesinin büyük kısmını (tüm dinleyicilerin %82'sini) 35 yaş üstü dinleyiciler^[11] oluşturmaktadır, ancak son yıllarda daha genç dinleyicilerde bir artış görülmektedir. Gün içindeki oynatma listelerinde sıklıkla 1960'lardan popüler şarkılar ve indie müzik yer alır. Birçok farklı temada ve farklı müzik dönemlerine yönelik programlar bu kuşağa dahildir. Kanal, 2009'da, daha önceki birçok senede olduğu gibi, Yılın Ulusal Radyo Kanalı dalında Music Week Ödülü aldı.^[12]

Haftaiçi akşamları, genelde caz, folk, blues, country, reggae, klasik rock, gösteri müziği gibi daha spesifik müzik türlerinin yanında biyografi ve belgesel yayınlarının bulunduğu bir kuşaktır. Eskiden saat 20.00'den gece yarısına kadar süren bu kuşak, şimdi 21.00-22.00 arasında tutulmaktadır. Radio 2, BBC Concert Orchestra ve BBC Big Band'e ev sahibidir. "Sounds of the 60s", Cumartesi'lerin; Johnnie Walker'ın sunduğu "Sounds of the 70s", Pazar'ların değişmeyen programlarındandır. 5 Ekim 2013'te bu programlara ek olarak Cuma akşamları 22.00'de başlayan "Sounds of the 80s" programı eklendi. Başta Sara Cox'un sunduğu bu programın sunuculuğunu Mayıs 2018'de Gary Davies üstlendi. Pazar günleri, Clare Teal ve Don Black gibi isimlerin sunduğu son derece hafif ve eskiye yönelik müziklere yer verilir. Altı biplik Greenwich Time Signal, hafta içi her sabah 7.00 ve 8.00'da; her akşam 17.00'da duyulur. Haber kuşakları her saat başında yapılır, fakat haftaiçleri sabah 05.30'dan 08.30'a kadar yarımlarda da ana manşetler verilir.

Radio 2, Radio 3 gibi klasik müzik eserlerini bütün olarak veya Radio 4 gibi derinlemesine tartışmaları veya dramaları yayınlamaz. Jeremy Vine'ın hafta içi öğle yemeği kuşağı şovu, Jimmy Young'ın başlattığı bir ekolü izleyerek gayriresmî bir biçimde güncel gelişmelere ve tüketici gelişmelerine yer verir. Ağustos 1990'da Radio 5'ın açılışına kadar, Radio 2'nun orta dalga frekansları, BBC'nin spor yayınları için kullanılmıştır.

Bütün BBC kanalları gibi, Radio 2'nun masrafları televizyon lisansı ücretleriyle karşılanır ve reklamlara yer verilmez. Bunun yanında en son 27 Ocak 1979'da gece 2.02'de kapatılan Radio 2, Birleşik Krallık'ta en uzun aralıksız yayın yapmış olan devlet kanalıdır. 2006 yılında BBC Radio 2 stüdyoları Broadcasting House'tan, bitişikteki Wogan House'a taşınmıştır.^[13] Programların büyük kısmı Londra'dan yapılsa da, bazı yayınlar Birmingham ve Manchester gibi başka şehirlerden verilir. Nisan 2008'de Londra'ya taşınmalarına kadar Janice Long ve Alex Lester gibi gece sunucuları Birmingham'dan yayın yapmaktaydılar.

Düzenli ve vekaleten sunuculara ek olarak, Radio 2'ya bazı belgeselleri ve kısa dizileri sunmak üzere konuk sunucular da katılım sağlar. Bu sunucular arasında Bryan Adams, Tony Bennett, Carla Bruni, Kristian Bush, Michael Grade, Gloria Estefan, Morgan Freeman, Don Henley, Barry Humphries, Elton John, Cyndi Lauper, Hugh Laurie, Barry Manilow, Bette Midler, Ed Miliband, Kylie Minogue, David Mitchell, David Quantick, Suzi Quatro, Tim Rice, Ricky Ross, Rod Stewart, James Taylor ve Barbara Windsor gibi isimler bulunur.

Radio 2'nun başta haber spikerleri olmak üzere diğer ek çalışanları, kardeş kanalı olan BBC Radio 6 Music ile ortaktır.

Sunucu Sarah Kennedy, 2010'da kanaldan ayrılmasına kadar zaman zaman tartışmaları üzerine çekti. Mayıs 1999'da, Terry Wogan'ı vekaleten sunum yaparkenki "tuhaflık"larını bir önceki gece uyumamış olmasına bağladı.^[14] 13 Ağustos 2007'deki programı boyunca geveleyerek konuşması manşetlerdeki yerini aldı. Sunucu bu durumun sebebi olarak boğaz ağrısını gösterdi ve bir aylık bir izin aldı.^[15] Daha sonraki raporlara göre bu süreçte Kennedy zatürre tedavisi gördü ve 10 Eylül'de iş başı yaptı.^[16] Ekim 2007'de karanlıkta siyahi bir yayayı görmediği için onu ezmekten son anda kurtulduğunu şaka yoluyla anlatınca birçok kişi tarafından eleştirildi. BBC daha sonra bu yorumlar yüzünden özür diledi.^[17] Temmuz 2009'daki bir programında Enoch Powell'ı "bu ülkede gelmiş geçmiş en iyi başbakan" diye övünce BBC patronları tarafından uyarı aldı.^[18]

16 Ekim 2008'de, Radio 2 sunucularından Jonathan Ross ile ortaklaşa çekilen Russell Brand Show'un bir bölümü, daha sonra yayınlanmak üzere kayda alındı. Bu programda oyuncu Andrew Sachs'e yönelik, oyuncunun torununu da hedef alan küfürlü konuşmalar içeren dört şaka mesajı da yer almaktaydı. Bölüm, 18 Ekim'de kısmen sansürlenerek yayınlandı. Başta Jonathan Ross'un ağzı bozukluğu çok fazla tepki çekmedi; ancak, bir hafta sonra The Mail on Sunday'de olaya yer verilince kamuoyunda büyük bir tepki belirdi. Olay Ofcom ve BBC Trust'a taşındı ve rapor sonuçlanana kadar geçen sürede Ross ve Brand, BBC programlarından 12 hafta men edildi. Bu açıklamalardan hemen sonra Russell Brand, onun ardından da denetmen Lesley Douglas istifasını açıkladı. Jonathan Ross ise BBC tarafından verilen 12 haftalık maaşsız izni kabul etti.^[19][20]

Temmuz 2009'da sunucu Malcolm Laycock, Sunday Night at 10 adlı programının içeriği üzerine uzun süredir devam eden tartışmaları ve maaşıyla alakalı sorunları sebep göstererek canlı yayında istifasını açıkladı.^[21] Sunucu daha sonra Radio 2 yönetimini eski dinleyicilerini yalnız bırakmakla suçladı ve kanalın kendisini istifaya zorlandığını öne sürdü. Ancak BBC Radio 2 bu iddiaları reddetti.^[22]

• Wikimedia Commons'ta BBC Radio 2 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
• Resmî site