Barış

Barış kelimesi genel anlamda düşmanlığın olmaması anlamında kabul görülür. Başka bir anlatımla kötülükten, kavgalardan, savaşlardan kurtuluş, uyum, birlik, bütünlük, sükûnet, sessizlik, huzur içinde yaşamak olarak da tanımlanabilir.

Diğer kullanımları[değiştir | kaynağı değiştir]

Barış halk arasında "hoş geldiniz" duygusunu oluşturmak için de kullanılan bir kavramdır. Barış kelimesi duygusal bir durum için de kullanılabilir. Bir insanın kendisiyle barışık olması, kendi içinde bir denge, dinginlik, sükunet ve huzur içinde olması buna örnek gösterilebilir.

Barış ayrıca sık kullanılan erkek isimlerindendir.

Semboller[değiştir | kaynağı değiştir]

Barış sembolleri arasında en çok kullanılanlardan ikisi, zeytin dalı taşıyan beyaz bir güvercin ile, aslında Nükleer Silahsızlanma Kampanyası'nın sembolü olarak tasarlanan semboldür.^{[kaynak belirtilmeli]}

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya tarihinde, tamamen barış içinde yaşanan dönemler çok kısıtlıdır, her zaman az veya çok savaşlar süregitmiştir. Belli zamanlarda belli bölgeler için, nispeten barış içinde geçmiş olan dönemler için Latince barış anlamına gelen pax terimi kullanılır. Japonya tarihinin 1603-1868 yılları arasını kapsayan Edo dönemi de bunların arasında sayılabilir.

Barış örgütleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu liste eksiktir, maddeyi geliştirerek yardımcı olabilirsiniz.

Uluslararası örgütler[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya Barış Konseyi[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya Barış Konseyi (World Peace Council) kurulduğu 1949 yılından beri barış, silahsızlanma, küresel güvenlik, ulusal bağımsızlık, ekonomik ve sosyal adelet, gelişim, çevrenin korunması, insan hakları, bağımsızlık mücadelesi veren halklarla dayanışma için ve emperyalizme karşı mücadele etmektedir. Kurucu başkanı Frederic Joliot-Curie'nin "Barış herkesin işidir" sözünü kendine ilke edinen Konsey, dünyanın pek çok ülkesinde bulunan barıştan yana örgütlerin federasyonudur. Türkiye'de faaliyet gösteren Barış Derneği, Dünya Barış Konseyi üyesidir.

Dünya Barış Duası Topluluğu[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya Barış Duası Topluluğu (The World Peace Prayer Society), 1955 yılında Masahisa Goi tarafından Japonya'da kuruldu. Topluluk, "Dünya'da Barış Egemen Olsun" ("May Peace Prevail on Earth") diyerek barışın dua aracılığıyla evrenselleşmesini hedeflemektedir.^[1] 1986 Uluslararası Barış Yılı itibarıyla faaliyetlerini uluslararası alanda yoğunlaştıran topluluk, 1988 yılında merkez binasını New York'a taşıdı. 1990 yılında Birleşmiş Milletler'e bağlı bir hükûmet dışı kuruluş (NGO) olarak kabul edilen topluluğun merkezi 2001'den bu yana New York'ta bulunan Dünya Barış Sığınağı (World Peace Sanctuary) bünyesindedir.

Uluslararası Barış Bürosu[değiştir | kaynağı değiştir]

Uluslararası Barış Bürosu 1891 yılında kurulan dünyanın en eski barış örgütüdür.^[2] Barış konferansları için yapılan başvurular üzerinde çalışmak amacıyla, 13 Kasım 1891'de kuruldu. I. Dünya Savaşı'ndan sonra barış politikaları konusunda belirleyici bir rol oynayamadı. 1924'te kuruluşun sekreterliği Cenevre'ye taşındı, konferanslara katılım azaldı, diğer gruplarla birlikte çalışma eğilimi zayıfladı. II. Dünya Savaşı sırasında da bir etkinliği olmadı.

Ulusal örgütler[değiştir | kaynağı değiştir]

Barışseverler Cemiyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Barışseverler Cemiyeti, dünya barışının korunmasına yönelik faaliyet yapmak amacıyla 14 Temmuz 1950'de İstanbul'da kuruldu.^[3]

Barış Derneği[değiştir | kaynağı değiştir]

Barış Derneği 20 Nisan 1977'de İstanbul'da kuruldu.^[4]^[5]^[6] 12 Eylül Darbesi sonrası kapatılana kadar nükleer silahların yasaklanması savundu, insan hakkı ihlalleri ile devletlerin sömürü faaliyetlerine karşı çıktı ve Birleşmiş Milletler kararları ve Helsinki Nihai Senedi'ne saygı gösterilip uyulması için faaliyetlerde bulundu.^[4] Aynı zamanda Türkiye'nin NATO'dan çıkması amacıyla faaliyet yürüttü.^[5]

Sovyet Barış Komitesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sovyet Barış Komitesi, barış hareketlerinden sorumlu devlet kuruluşu olarak 1949 yılında kuruldu.^[7] 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılması sonucu feshedildi. 1992 yılında Rusya'da "Barış ve Uzlaşma Federasyonu" adıyla tekrar organize edildi.^[8]

Carnegie Uluslararası Barış Vakfı[değiştir | kaynağı değiştir]

Carnegie Uluslararası Barış Vakfı 1910 yılında kurulan, ülkeler arası iş birliğini geliştirmeyi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin uluslararası anlamda aktif uğraşlarını geliştirmeyi amaçlayan vakıftır.^[9]

Teoriler[değiştir | kaynağı değiştir]

Demokratik barış teorisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Immanuel Kant'ın fikirlerinden yola çıkılarak 1980'lerde ileri sürülmüş olan, demokratik ülkelerin birbirleriyle savaşmayacakları varsayımıdır.^[10]

Barış içinde bir arada yaşama[değiştir | kaynağı değiştir]

Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği tarafından geliştirilmiş bir teoridir. Buna göre Sovyetler Birliği ve sosyalist ülkeler ile kapitalist devletler bir arada barışçıl bir şekilde varlıklarını devam ettirebilirler. Teori Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı ülkeleri tarafından ABD ve NATO örgütüne üye ülkeleriyle olan ilişkilerinde uzunca bir dönem hakim olmuştur.^[11]

Barışçıl Evrim teorisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Barış ilkelerini kullanarak Çin'in sosyalist sistemini çökertme düşüncesini ele alan bir teoridir. Bu teoriye göre; Amerika Birleşik Devletleri'nin ana stratejisi, Batılı siyasi fikirleri ve yaşam tarzlarını sosyalist ülkelere, özellikle de Çin'e yaymak için ülke içi hoşnutsuzlukları kışkırtmak ve grupların Çin Komünist Partisi önderliğine meydan okumalarını teşvik ederek sosyalist ülkeleri alt etmektir. Teoriye göre ABD, bu durumu barışçıl yöntemleri kullanarak gerçekleştirmeye çalışmaktadır. Bu nedenle barışçıl girişimlere daima şüpheyle yaklaşılması gerekmektedir, çünkü bu teoriye göre barış için yapılan girişimler, altta siyasal amaçlar olduğu için, egemen ülkeler için büyük birer tehdittir.^[12]^[13]

Barış ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Gerek ülkeler, gerekse uluslararası kuruluşlar tarafından barışa katkı sunduğu için belirli gruplara veya kişilere barış ödülleri verilir. Atatürk Uluslararası Barış Ödülü, Nobel Barış Ödülü, Gandhi Barış Ödülü, Konfüçyüs Barış Ödülü bunlardan bazılarıdır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ The World Peace Prayer Society 23 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. URL erişim tarihi: 7 Ocak 2007.
^ "Over a Century of Peace-Making". International Peace Bureau. 15 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2012.
^ Pınar Selek, Barışamadık 22 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., cilt 18, Ithaki Yayınları, 2004, Erişim tarihi: 22 Eylül 2016.
^ ^a ^b Barış Derneği (Ohan Matbaacılık bas.). Beyoğlu, İstanbul: AnaBritannica c.3. s. 399. ISBN 975-7760-54-4.
^ ^a ^b Başkaya, Fikret, (Ed.) (2005). Kavram Sözlüğü & Söylem ve Gerçek (Maki Basın Yayın bas.). Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Forumu Vakfı. ISBN 975-8449-37-0.
^ Faaliyeti durdurulan dernekler arasında yer alan Barış Derneği nedir? 22 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "1977’de kurulan ve 12 Eylül cuntası tarafından kapatılan Türkiye Barış Derneği’nin..." soL, Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.
^ Peace and disarmament, Progress Publishers, 1982
^ Soviet Peace Committee^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "About the Global Think Tank". Carnegie Endowment for International Peace. 21 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016.
^ Rosato, Sebastian (2003). "The Flawed Logic of Democratic Peace Theory". American Political Science Review. Cilt 97. ss. 585-602. doi:10.1017/s0003055403000893.
^ Kulski, Wladyslaw W. (1959). Peaceful Coexistence: An Analysis of Soviet Foreign Policy. Chicago: Henry Regnery Company. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ Wu, Zhong (11 Ocak 2012). "Hu warns successors over 'peaceful evolution'". Asia Times Online. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
^ Zhang, Jialin (1994). China's response to the downfall of Communism in Eastern Europe and the Soviet Union. Hoover Press, Stanford University. ss. 6-10.

[1] The World Peace Prayer Society 23 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. URL erişim tarihi: 7 Ocak 2007.

[2] "Over a Century of Peace-Making". International Peace Bureau. 15 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2012.

[3] Pınar Selek, Barışamadık 22 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., cilt 18, Ithaki Yayınları, 2004, Erişim tarihi: 22 Eylül 2016.

[:0-4] Barış Derneği (Ohan Matbaacılık bas.). Beyoğlu, İstanbul: AnaBritannica c.3. s. 399. ISBN 975-7760-54-4.

[kavramsözlüğü-5] Başkaya, Fikret, (Ed.) (2005). Kavram Sözlüğü & Söylem ve Gerçek (Maki Basın Yayın bas.). Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Forumu Vakfı. ISBN 975-8449-37-0.

[6] Faaliyeti durdurulan dernekler arasında yer alan Barış Derneği nedir? 22 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "1977’de kurulan ve 12 Eylül cuntası tarafından kapatılan Türkiye Barış Derneği’nin..." soL, Erişim tarihi: 30 Kasım 2016.

[7] Peace and disarmament, Progress Publishers, 1982

[sovmir-8] Soviet Peace Committee^{[ölü/kırık bağlantı]}

[9] "About the Global Think Tank". Carnegie Endowment for International Peace. 21 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016.

[10] Rosato, Sebastian (2003). "The Flawed Logic of Democratic Peace Theory". American Political Science Review. Cilt 97. ss. 585-602. doi:10.1017/s0003055403000893.

[11] Kulski, Wladyslaw W. (1959). Peaceful Coexistence: An Analysis of Soviet Foreign Policy. Chicago: Henry Regnery Company. ^{[ölü/kırık bağlantı]}

[12] Wu, Zhong (11 Ocak 2012). "Hu warns successors over 'peaceful evolution'". Asia Times Online. 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.

[13] Zhang, Jialin (1994). China's response to the downfall of Communism in Eastern Europe and the Soviet Union. Hoover Press, Stanford University. ss. 6-10.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]