Bari Emirliği

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bari
Bari Emirliği
847-871
BaşkentBari
HükûmetMonarşi
Emir 
• 841–y.852
Kalfün (Khalfun)
• y.852–y.857
Mufarrag ibn Sallam
• y.857–871
Sawdan (Sawdān)
Tarihçe 
• Kuruluşu
847
• Dağılışı
871

Bari Emirliği, Güney İtalya'nın Bari kentinde 847'den 871'e kadar Arap olmayan kişiler tarafından yönetilen[1] kısa ömürlü bir Arap[2] devletiydi (emirlik). Güney İtalya'da Müslümanlar Tarihi'nin en kalıcı olayıdır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Bari, ilk önce 840'un sonlarında veya 841'in başında kısaca işgal edildiğinde, Arap ya da Berber saldırılarının hedefi oldu.[3] Belâzürî'ye göre, Bari, Bizans İmparatorluğu'ndan, İfrikiye Emiri Aglebi'nin mirwah'ı—belki de bir hizmetçi ya da kaçmış bir köle—Kalfün tarafından fethedildi.[4] Kalfün (Khalfun) muhtemelen başlangıçta Sicilya Emirliği'nden gelen Berber'di. Bu fetih, dönemin Müslümanları tarafından, diğer herhangi bir Müslüman devletin desteği olmaksızın küçük bir figür tarafından gerçekleştirildiğinde önemsiz görüldü. Ancak Kalfün'ün halefi Mufarrag ibn Sallam tarafından Bağdat'taki Abbâsî halifesi Mütevekkil'e ve Mısır eyalet valiliğine, Hilâfet'in bir eyaletini yöneten vali unvanıyla fethin tanınması talebi gönderdi.[4] Mufarrag Müslüman nüfuzunu ve emirlik topraklarını genişletti.

Bari'nin üçüncü ve son emiri, öncülü Mufarrag'ın öldürülmesinden sonra yaklaşık 857'de iktidara gelen Sawdan'dı. Lombard Benevento Prensliği topraklarını işgal ederek Prens Adelchis'in haraç vermesine yol açtı. 864 yılında nihayet başlangıçta Mufarrag tarafından talep edilen resmi atama alındı. 860'ların ortalarında, Bernard adında bir Frank keşişi ve iki yoldaşı Bari'de Kudüs'e hac için yola çıkmak için durdu.[5] Sawdan'a, Mısır boyunca Kutsal Topraklar'a güvenli bir şekilde hareket etmek için mektupları başarılı bir şekilde verdiler. Bernard'ın olayları kaydettiği Itinerarium Bernardi'ye göre, Bari, civitatem Sarracenorum, daha önce "Beneventanlar"a aitti.[5]

İbranice Ahimaaz Vakainamesi'ye göre, Bari'nin son emiri olan Sawdan, şehri akıllıca yönetti ve ünlü Yahudi alim Ebu Aaron'la iyi anlaştı.[5] Hristiyan manastır vakainameleri, diğer taraftan, emiri nequissimus ac sceleratissimus ("en imkânsız ve kötü") olarak tarif eder.[5] Kesinlikle Müslümanların Hristiyanlara (ve Yahudilere) yaptığı akınlar, Sawdan'ın saltanatı sırasında sona ermedi. Bu noktada Bari'de yüksek uygarlık kanıtları vardır.[6][7] Giosuè Musca, emirliğin bölgesel ekonomiye bir nimet olduğunu ve bu süre zarfında köle ticaretinin,[8] şarap ticaretinin ve seramik ticaretinin geliştiğini belirtir.[6][7] Sawdan döneminde Bari kenti bir cami, saraylar ve kamu binaları ile süslendi.

859'da Spoleto'lu I. Lambert, Marsi'nin kontu Gerard, Telese'nin gastaldı Maielpoto ve Boiano'nun gastaldı Wandelbert'e katılması Capua ve Terra di Lavoro'ya karşı seferden sonra Bari'ye tekrar girmesini engelledi. Kanlı bir savaş ile emir başarıyla başkentine girdi.

871 yılında II. Ludwig yönetiminde Frank-Lombard birliklerinin Bari'yi ortak ele geçirmeleri.

Bari Emirliği, Hristiyan komşularıyla ilişkiye girecek kadar uzun sürdü.[5] Chronicon Salernitanum'a göre, Salerno'ya büyükelçiler (legati) gönderildi, piskoposluğun yakınmasına rağmen sarayında kaldılar.[5] II. Ludwig'in siyasi rakiplerinden en az biri için, isyan sırasında Spoleto'dan kaçan birisi, sığınak görevi gördü. 865 yılında, muhtemelen İtalya'nın ortasında bir Müslüman devletten rahatsız olan Kilise tarafından baskı altına alınan Ludwig, Bari'ye yönelik bir saldırı için 866 baharında Lucera'da toplanmak üzere Kuzey İtalya'daki savaşçılara bir dizi çağrıda bulundu.[9] Dönemin kaynaklarından, bu gücün Bari üzerinde yürümüş olup olmadığı bilinmiyor, ancak o yılın yazında imparator, imparatoriçesi Engelberga ile Campania'yı dolaştı ve Lombard prenslerinden—Benevento'lu Adelchis, Salerno'lu Guaifer ve Capua'lu II. Landulf— tekrar Bari'ye saldırmak için kuvvetle çağrıda bulundu.[9]

867 ilkbaharına kadar Ludwig, emirliğe karşı harekete geçti. Yakınlarda fethedilen Matera ve Oria'yı kuşattı ve Oria'yı da yaktı.[10] Oria, Müslüman fethinden önce müreffeh bir yerdi; Barbara Kreutz böylece Oria'nın onu memnuniyetle karşıladığı, Matera'nın Ludwig'e direndiğini ve bu nedenle de Matera'nın yıkıp yerle bir edildiğini iddia eder.[11] Bu, Bari ile Güney İtalya'daki Müslüman gücün diğer kutbu olan Taranto arasındaki iletişimi koparmış olabilir.[10] Ludwig, Benevento ve Bari arasındaki sınırda Canosa di Puglia'da bir garnizon kurdu, ancak 868 Mart'ta oradan çekildi.[10] Bu, muhtemelen, Ludwig'in yeni Bizans imparatoru I. Basileios ile görüşmelere başladığı yaklaşık zamandır. Ludwig'in kızı ve Basileios'un en büyük oğlu Konstantin'le olan evliliği karşılığı muhtemelen Bari'nin alınmasında Bizans deniz yardımı tartışılmıştır.[12] Chronicon Salernitanum bu görüşmeleri Ludwig ve sonra Basileios'a tutarsız bir şekilde bağlar.

Ortak saldırı, 869 yaz sonuna planlandı ve Ludwig, Haziran sonuna kadar planlama için Benevento'da kaldı. Bizans filosu—Annales Bertiniani'ye güvenilecek olursak dört yüz gemi— Niketas komutasında, Ludwig'in kızını derhal vereceği beklenti ile, vardı.[13] Bilinen bir gerekçe olmadan bunu yapmayı reddetti, belki de Niketas'ın imparatorluk unvanını tanımayı reddetmesi buna sebeptir, çünkü için Ludwig, daha sonra, komutanın "hakaret içeren davranışına" bir mektubunda değindi.[14] Ancak belki de filo basitçe sonbaharda çok geç geldi.[14]

870'te, Bari Müslümanları, Gargano Yarımadası'nı yıkıp Monte Sant'Angelo Kutsal Kilisesi'ni de kapsayacak şekilde ilerleyerek baskınlarını artırdılar.[15] İmparator Ludwig, Puglia ve Calabria'ya doğru yola çıkıp Bari veya Taranto gibi önemli nüfus merkezlerini atlayarak bir karşılık düzenledi. Birkaç kasaba görünüşte Müslüman kontrolünden kurtuldu ve karşılaşılan çeşitli Müslüman gruplar tamamen mağlup edildi.[15] Muhtemelen bu başarılardan teşvik olan Ludwig, Frankler, Almanlar ve Lombardlardan bir kara gücü ve bir Hırvat filosu (Sclavini'nin) ile Bari'ye saldırdı.[15] 871 Şubat'ta kale düştü ve Sawdan tutuklandı ve zincirlerle Benevento'ya götürüldü.[15] VII. Konstantin Porfirogennetos'un De Administrando Imperio'sunda bulunan raporda, Bizans'ın kentin düşüşünde önemli bir rol oynamış olması muhtemelen bir uydurmadır.[16]

Emirlerin listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kalfün (Khalfun), 841–y.852
  • Mufarrag ibn Sallam, y.852–y.857
  • Sawdan (Sawdān), y.857–871

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Alex Metcalfe, The Muslims of Medieval Italy (Edinburgh University Press, 2009), s. 21.
  2. ^ Islam in the World Today: A Handbook of Politics, Religion, Culture, and Society. s. 17. 
  3. ^ Kreutz, 25.
  4. ^ a b Kreutz, 38.
  5. ^ a b c d e f Kreutz, 39.
  6. ^ a b Drew, 135.
  7. ^ a b Kreuger, 761.
  8. ^ Bernard gibi dini bütün rahiplerin yakınmalarının çokluğu (Kreutz, 39).
  9. ^ a b Kreutz, 40.
  10. ^ a b c Kreutz, 41.
  11. ^ Kreutz, 172, n26. Şehirlerin ele geçirilmesi hem Erchempert hem de Lupus Protospatharius'ta geçer.
  12. ^ Kreutz, 42.
  13. ^ Kreutz, 43.
  14. ^ a b Kreutz, 44.
  15. ^ a b c d Kreutz, 45.
  16. ^ Kreutz, 173 n45.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

The following are available as part of Sources of Lombard History at the Institut für Mittelalter Forschung:

İkincil kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]