Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazanan ülkeler listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Aşağıda, daha önce Birleşik Krallık veya Britanya İmparatorluğu'nun bir bölümü tarafından yönetilmiş ülke ve bölgelerin bağımsızlık günlerinin de yer aldığı listeler bulunmaktadır. Bazı ülkeler bağımsızlıklarını tek bir tarihte kazanmadıkları için bağımsızlıklarını kazandıkları son gün verilmiştir. Toplam 65 ülke bağımsızlığını ilan etmiştir.

Koloniler, Sömürgeler ve Mandalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Bağımsızlığını kazanmadan önceki adı
(varsa)
Tarih Bağımsızlığını veya bağımsızlığının ilk aşamasını kazandığı yıl Notlar
 Afganistan Kuzey Pers 19 Ağustos 1919 Ravalpindi Antlaşması
 Antigua ve Barbuda Antigua, Leeward Adaları 1 Kasım 1981
 Avustralya 11 Aralık 1931 1986 Avustralya Yasası ve 1931 Westminster Tüzüğü

 Papua Yeni Gine, Avustralya'dan bağımsızlığını 16 Eylül 1975'te kazandı.
 Bahamalar 10 Temmuz 1973
 Bahreyn 15 Ağustos 1971
 Barbados 30 Kasım 1966 Avam Kamarası'nın hazırladığı 1966 Barbados Bağımsızlık Yasası'nın, kraliçe tarafından imzalanmasıyla Aziz Andrew Bayramı'nda yerel siyasi bağımsızlık kazanıldı.
 Belize Britanya Hondurası 21 Eylül 1981 Belize Eylül Kutlamaları
 Botsvana Bechuanaland 30 Eylül 1966
 Brunei 1 Ocak 1984
 Kamerun Güney Kamerun'u da kapsamaktadır. 1 Ekim 1961 Güney Kamerun, 1 Ekim 1961'de Kamerun'a katıldı.
 Kanada 11 Aralık 1931 İngiliz Kuzey Amerika Yasası, 1 Temmuz: Kanada Günü

1931 Westminster Tüzüğü
1982 Anayasası
Québec, 1980 ve 1995 yıllarında yapılan iki referandumda da Kanada'dan ayrılmayı reddetti.

 Kıbrıs 16 Ağustos 1960 Kıbrıs Bağımsızlık Günü 1 Ekim'dir.[1]
 Dominika Dominika, Windward Adaları 3 Kasım 1978
 Mısır 28 Şubat 1922 Mısır'ın asıl bağımsızlığı 1952'de kazanıldı; 1922-1952 yılları arasında ise Mısırlı hükümdarlar, Kahire'deki İngiliz danışmanların emri altındaydı. Mısır'ın dış ve savunma politikasını Birleşik Krallık denetliyor ve Mısır topraklarına istediğinde ordu konuşlandırabiliyordu.
 Esvatini Svaziland 6 Eylül 1968 Svaziland adı altında bağımsızlığını kazandı. 2018'de adını Esvatini olarak değiştirdi.
 Fiji 10 Ekim 1970
 Gambiya Gambiya 18 Şubat 1965
 Gana Gold Coast, Togoland 6 Mart 1957
 Grenada Grenada, Windward Adaları 7 Şubat 1974 Bağımsızlık günü 7 Şubat 1974'tür.
 Guyana Britanya Guyanası 26 Mayıs 1966
 Hindistan Britanya Hindistanı 15 Ağustos 1947 Bağımsızlık Günü (Hindistan)
 Irak 3 Ekim 1932
 İsrail Filistin Mandası 14 Mayıs 1948 Milletler Cemiyeti mandası bittikten sonra bağımsızlığını ilan etti ve Filistin Mandası, Birleşmiş Milletler kararıyla Yahudi ve Arap devleti olarak ikiye ayrıldı.
 Jamaika 6 Ağustos 1962 Bağımsızlık günü 6 Ağustos 1962'dir.
 Ürdün Transürdün 25 Mayıs 1946
 Kenya 12 Aralık 1963
 Kiribati Gilbert and Ellice Islands 12 Temmuz 1979
 Kuveyt 19 Haziran 1961
 Lesotho Basutoland 4 Ekim 1966
 Libya 24 Aralık 1951 Libya, on altıncı yüzyılın ortalarından itibaren Osmanlı İmparatorluğu egemenliğindeydi. 1912 yılındaki Trablusgarp Savaşı'nın ardından İtalya sömürgesi oldu. İtalya, İkinci Dünya Savaşı'nda yenildikten sonra Libya'yı daha fazla kontrol edemedi ve ülke, Birleşmiş Milletler yönetimine devredildi. Fizan bölgesini Fransa, Sirenayka ve Trablusgarp bölgelerini İngiltere olmak üzere iki ülke tarafından kontrol ediliyordu. 1949 yılına gelindiğinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Libya'nın 1 Ocak 1952 tarihine kadar bağımsız bir ülke olması gerektiğini beyan etti. I. İdris yönetiminde meşruti ve ırsî monarşi rejimine sahip Libya Krallığı, 24 Aralık 1951 tarihinde Fransa ve İngiltere'den bağımsızlığını ilan etti.
 Malavi Nyasaland 6 Temmuz 1964
 Malezya Dört bölge: Malaya, Kuzey Borneo, Singapur ve Saravak 31 Ağustos 1957 Malay Federasyonu adıyla (1957 Malay Federasyonu Bağımsızlık Yasası) bağımsızlığını ilan etti. Kuzey Borneo (günümüzde Sabah), Saravak ve Singapur tam bağımsızlık kazandı ve 16 Eylül 1963 tarihinde Malezya Anlaşması (1963 Malezya Yasası) ile Malezya'ya katıldı.

 Singapur, 9 Ağustos 1965 tarihinde Malezya'dan bağımsızlığını kazandı.
 Maldivler 26 Temmuz 1965
 Malta 21 Eylül 1964 1956'daki Malta bağımsız referandumu sıkıntılı geçse de 1964'teki referandumla bağımsızlığını almıştır.
 Mauritius 12 Mart 1968
 Myanmar 4 Ocak 1948 Burma olarak bağımsızlık ilan etti. 1989'da Myanmar adını aldı ancak Birleşik Krallık resmen Burma olarak tanımaktadır.
 Nauru 31 Ocak 1968 31 Ocak 1968'de Birleşik Krallık, Avustralya ve Yeni Zelanda'dan ayrıldı.
 Yeni Zelanda 11 Aralık 1931 Dominyon Günü

 Samoa, 1 Ocak 1962'de Yeni Zelanda'dan ayrıldı. Bu tarihten itibren iki ilişkili devlet oldular. Bundan sonra: Cook Adaları 4 Ağustos 1965 ve  Niue de 19 Ekim 1974 tarihinde Yeni Zelanda'dan ayrılmıştır.

 Nijerya Kuzey 1 Ekim 1960
 Umman
 Pakistan Britanya Hindistanı 14 Ağustos 1947 Hindistan'ın bölünmesi
 Filistin Filistin Mandası
 Katar British Qatari Protectorate 3 Eylül 1971
 Saint Lucia St Lucia, Windward Islands 22 Şubat 1979
 Saint Kitts ve Nevis St Kitts–Nevis and Anguilla, Leeward Islands 19 Eylül 1983
 Saint Vincent ve Grenadinler St Vincent, Windward Islands 27 Ekim 1979
 Seyşeller 29 Haziran 1976
 Sierra Leone 27 Nisan 1961
 Singapur 3 Haziran 1959 3 Haziran 1959'da kendi yönetimlerini ele aldılar. 9 Ağustos 1965'te ise Malezya'dan bağımsızlığını aldı.
 Solomon Adaları Britanya Solomon Adaları 7 Temmuz 1978
 Güney Afrika 31 Mayıs 1961 Güney Afrika Birliği 31 Mayıs 1910'da oluşturuldu ve 31 Mayıs 1961'de cumhuriyet ilan edildi. Ülke aynı gün İngiliz Milletler Topluluğu'ndan ayrıldı. 1994'te yeniden birliğe katıldı.

 Namibya, 21 Mart 1990'da Güney Afrika'dan ayrıldı.

 Somaliland Britanya Somaliland Sömürgesi 26 Haziran 1960
 Sri Lanka Seylan 4 Şubat 1948 1972'de Sri Lanka adını aldı.
 Sudan 1 Ocak 1956  Güney Sudan 9 Temmuz 2011'de Sudan'dan bağımsızlığını elde etti.
 Tanzanya Tanganyika 9 Aralık 1961 Tanganyika, 9 Aralık 1961'de bağımsız oldu. 25 Nisan 1964'te Zanzibar ile birleşti ve Tanzanya'yı oluşturdu.
 Tonga 4 Haziran 1970
 Trinidad ve Tobago 31 Ağustos 1962
 Tuvalu Gilbert ve Ellice Adaları 1 Ekim 1978
 Uganda 9 Ekim 1962
 Birleşik Arap Emirlikleri 2 Aralık 1971 Ulusal Gün
 Amerika Birleşik Devletleri On Üç Koloni 4 Temmuz 1776 4 Temmuz. Amerikan Bağımsızlık Bildirisi ile Büyük Britanya Krallığı'ndan. Bundan sonraki en büyük savaş 1781'deki Amerikan Bağımsızlık Savaşı'dır. Britanya hükûmeti 1783'te bağımsızlığı tanımıştır.
 Vanuatu 30 Temmuz 1980 Birleşik Krallık ve Fransa'dan
 Yemen Aden Kolonisi ve Sömürgesi 30 Kasım 1967 Güney Yemen 1967
 Zambiya Kuzey Rodezya 24 Ekim 1964
 Zimbabve Güney Rodezya 18 Nisan 1980 11 Kasım 1965 tarihinde Güney Rodezya, Rodezya Tek Taraflı Bağımsızlık Bildirisi'ni yayınlayarak Birleşik Krallık'tan Rodezya adı ile bağımsızlığını ilan etmiştir ancak diplomatik olarak hiçbir ülke tarafından tanınmamıştır. Rodezya 1 Haziran 1979 tarihinde Zimbabve-Rodezya adı ile diplomatik olarak tanınmak için çoğunluk kuralına geçiş yapmıştır fakat 1980 yılında Zimbabve adı ile diplomatik olarak tanınmasının ardından Lancaster Hanedanlığı Anlaşması gereğince İngiliz yönetimine dönmüştür.
Ülke Sömürge ülke statüsünün verildiği tarih 1931 Westminster Tüzüğü'nün kabul edildiği tarih İngiliz kuvvetlerinin son çekilme tarihi Söz konusu son olay Diğer önemli tarihler
 Avustralya 1 Ocak 1901 9 Ekim 1942 (1939'dan itibaren yürürlüğe girmiştir) 3 Mart 1986 1986 Avustralya Yasası
 Kanada 1 Temmuz 1867 11 Aralık 1931 17 Nisan 1982 1982 Kanada Yasası
 İrlanda 6 Aralık 1922 11 Aralık 1931 18 Nisan 1949 İrlanda Cumhuriyeti Yasası ve İrlanda 1949 Yasası 1916 İrlanda Cumhuriyeti İlanı ve 1919 İrlanda Bağımsızlık Bildirgesi hiçbir zaman Birleşik Krallık tarafından tanınmadı, ancak 1922 sonrası İrlandalı liderler tarafından sembolik öncelik verildi. 1932 İrlanda seçimlerinden sonra, birbirini izleyen hükûmetler tek taraflı olarak devletin statüsünü değiştirdiler: 3 Mayıs 1933 tarihli Anayasa (Yeminin Kaldırılması) Yasası, 1921 İngiliz-İrlanda Antlaşması'nı dolaylı olarak feshetti; 27. değişiklik ve Dış İlişkiler Yasası, her ikisi de 12 Aralık 1936'da, monarşinin rolünü hafifletti; 29 Aralık 1937'de Anayasanın kabulüyle Cumhurbaşkanlığı makamını kurdu; İrlanda Cumhuriyeti Yasası 18 Nisan 1949'da İrlanda'nın resmi olarak Britanya Milletler Topluluğu'ndan ayrılmasıyla yürürlüğe girdi. İlgili Birleşik Krallık tüzükleri arasında 1938 tarihli Éire (Anlaşmaların Onayı) Yasası ve 1949 İrlanda Yasası bulunmaktadır .
 Newfoundland Dominyonu 26 Eylül 1907 - 17 Nisan 1982 Kanada Yasası 1982 Newfoundland, 1948'de 52-48 oyla Kanada'ya katılma kararı aldı; bu 31 Mart 1949'da yürürlüğe girdi.
 Güney Afrika 31 Mayıs 1910 11 Aralık 1931 21 Mayıs 1961 1961 Güney Afrika Anayasası
 Yeni Zelanda 26 Eylül 1907 25 Kasım 1947 13 Aralık 1986 1986 Anayasa Yasası Yeni Zelanda Bağımsızlık Bildirgesi 1835, Waitangi 1840 Antlaşması

Bağımsızlığını ilan edip daha sonra İngiliz Yönetimini geri getiren Taç Kolonileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Tarih Yıl Notlar
 Anguilla 12 Temmuz 1967 Anguilla, 1967'de Anguillan Devrimi'nin ardından St Kitts ve Nevis'ten bağımsızlığını ilan etti; 1980 yılında tam İngiliz Taç Kolonisi statüsünün de geri dönmesi suretiyle 1971 yılında İngiliz yönetimine geri dönmüştür.
 Rodezya 11 Kasım 1965 11 Kasım 1965 tarihinde Güney Rodezya, Rodezya Tek Taraflı Bağımsızlık Bildirisi'ni yayınlayarak Birleşik Krallık'tan Rodezya adı ile bağımsızlığını ilan etmiştir ancak diplomatik olarak hiçbir ülke tarafından tanınmamıştır. Rodezya 1 Haziran 1979 tarihinde Zimbabve-Rodezya adı ile diplomatik olarak tanınmak için çoğunluk kuralına geçiş yapmıştır fakat 1980 yılında Zimbabve adı ile diplomatik olarak tanınmasının ardından Lancaster Hanedanlığı Anlaşması gereğince İngiliz yönetimine dönmüştür.

Daha önce İngiliz Sömürge Servisi tarafından yönetilen ve bağımsızlık kazanan bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Bağımsızlığını kazanmadan önceki adı
(varsa)
Tarih Bağımsızlığını kazandığı yıl
 Antigua ve Barbuda Antigua, Leeward Islands 1 Kasım 1981
 Bahamalar 10 Temmuz 1973
 Barbados 30 Kasım 1966
 Botsvana Bechuanaland 30 Eylül 1966
 Kamerun Kuzey Kamerun bölgeleri 1 Haziran 1961'de Nijerya; Güney Kamerun ise 1 Ekim 1961'de Kamerun oldu. 1 Ekim 1961
 Kıbrıs 16 Ağustos 1960
 Dominika Dominika, Windward Adaları 3 Kasım 1978
 Esvatini Swaziland 6 Eylül 1968
 Gambiya Gambiya 18 Şubat 1965
 Gana Altın Sahil 6 Mart 1957
 Grenada Grenada, Windward Adaları 7 Şubat 1974
 Guyana Britanya Guyanası 26 Mayıs 1966
 Hong Kong Çin'in bir bölgesi haline geldi 1 Temmuz 1997
 Jamaika 6 Ağustos 1962
 Kenya 12 Aralık 1963
 Kiribati Gilbert ve Ellice Adaları 12 Temmuz 1979
 Lesotho Basutoland 4 Ekim 1966
 Malavi Nyasaland 6 Temmuz 1964
 Malezya Dört parça: Malaya, Kuzey Borneo, Sarawak ve Singapur. 31 Ağustos 1957
 Maldivler 26 Temmuz 1965
 Nijerya 1 Ekim 1960
 İsrail 14 Mayıs 1948
 Saint Lucia Saint Lucia, Windward Adaları 22 Şubat 1979
 Saint Kitts ve Nevis Saint Kitts–Nevis ve Anguilla, Leeward Adaları 19 Eylül 1983
 Saint Vincent ve Grenadinler Saint Vincent, Windward Adaları 27 Ekim 1979
 Seyşeller 29 Haziran 1976
 Sierra Leone 27 Nisan 1961
 Somali Britanya Somaliland Sömürgesi, Somali tarafından ele geçirildi 26 Haziran 1960
 Sri Lanka Seylan 4 Şubat 1948
 Tanzanya Tanganyika, 9 Aralık 1961'de bağımsız oldu. 25 Nisan 1964'te Zanzibar ile birleşti ve Tanzanya adını aldı. 9 Aralık 1961
 Trinidad ve Tobago 31 Ağustos 1962
 Tuvalu Gilbert ve Ellice Adaları 1 Ekim 1978
 Uganda 9 Ekim 1962
 Vanuatu 30 Temmuz 1980
 Yemen Aden Kolonisi ve Sömürgesi, 1967'de Güney Yemen adını aldı. 1990'da Yemen'e katıldı 30 Kasım 1967
 Zambiya Kuzey Rodezya 24 Ekim 1964

Britanya Denizaşırı Toprakları bağımsızlık/egemenlik referandumları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Tarih Yıl Notlar
 Bermuda 16 Ağustos 1995 Bermudalılar, %73,6'ya karşı %25,7'lik bir oy sonucuyla 1995 referandumunda bölgenin bağımsızlığını reddettiler.
 Cebelitarık 7 Kasım 2002 Cebelitarık, İspanya'ya katılıp katılmamakla ilgili referandum düzenledi. Yalnızca %1,02'lik çoğunluk bu teklifi desteklerken %98,48'lik çoğunluk ise sadece ve sadece Birleşik Krallık hakimiyeti altında kalmak isteyerek teklifi reddetti.
 Falkland Adaları 11 Mart 2013 Falkland Adası halkı, %99,8'e karşı %0,2'lik bir oy sonucuyla Birleşik Krallık hakimiyeti altında kalmayı seçti.

İngiliz yönetimini sona erdirmek için oy kullanmayan, ancak yine de terk edilen bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Tarih Yıl Notlar
 Hong Kong 30 Haziran 1997 1984 yılında İngiliz hükûmeti imzalanan Çin-İngiliz Ortak Bildirge ile Çin ve 1997 yılında Hong Kong ve bağımlılıklarını teslim etmeyi kabul etti. Bir referandum şeklinde karar vermesi hiçbir zaman bölge halkına ileri sürülmedi ve seçilmiş bir yasama organı tarafından da kabul edilmedi. İngiliz yönetimi 30 Haziran 1997'de sona erdi ve 1 Temmuz 1997 gece yarısı Çin'in yönetimi devralmasıyla sona erdi .

Bağımsızlık karşıtı oy veren Birleşik Krallık ülkeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Tarih Yıl Notlar
Kuzey İrlanda 8 Mart 1973 1973 Kuzey İrlanda egemenlik referandumunda, Kuzey İrlanda'daki seçmenlerden Birleşik Krallık'ta kalmak mı yoksa İrlanda Cumhuriyeti'nden ayrılıp katılmak mı istediklerine karar vermeleri istendi. İrlandalı Milliyetçiler oylamayı boykot etmelerine rağmen, Birleşik Krallık lehine% 98,9 ila% 1,1 oranında oy kullandılar.
 İskoçya 18 Eylül 2014 2014 İskoç bağımsızlık referandumunda, İskoçya'da ikamet eden seçmenlerin% 55,3'ü şu soruya 'Hayır'ı seçti:' İskoçya bağımsız bir ülke olmalı mı? ' Seçmenlerin% 44,7'si 'Evet'i seçti. Mart 2017'de, ikinci bir referandum yapmak için bir anlaşma hazırlamaya başlamak için ön müzakereler İskoç Parlamentosu tarafından önerilmiş, ancak Başbakan tarafından kontrolden reddedilmiştir. Ön müzakere önerisi, İngiltere ve Galler'deki seçmenlerin çoğunluğunun AB'yi terk etmek için oy kullandığı, İskoçya ve Kuzey İrlanda'daki çoğunluk ise kalmaya oy veren Brexit oylamasıyla tetiklendi.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Birleşmiş Milletler üyesi devletler". Un.org. 11 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2008.