Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 2 sayılı kararı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| BM Güvenlik Konseyinin 2 sayılı kararı | |
|---|---|
 Mahabas Cumhuriyeti sınırları | |
| Tarih | 30 Ocak 1946 |
| Oturum no. | 5 |
| Kod | S/RES/2 |
| Konu | 1946 İran krizi |
Oylama |
|
| Sonuç | Oybirliğiyle kabul edildi |
| Güvenlik Konseyi üyeleri | |
Daimi üyeler | |
Geçici üyeler | |
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 2 sayılı kararı, İran ve Sovyetler Birliği'nin arasındaki anlaşmazlığı gidermek amacıyla tarafları görüşmeye çağıran karardır. Yapılan ikili görüşmelerin Güvenlik Konseyi'ne ivedilikle bildirilmesini de istemiştir. Karar, 30 Ocak 1946 tarihinde oybirliğiyle kabul edilmiştir.
Arka planı[değiştir | kaynağı değiştir]
Çatışmanın kaynağı, 1942 yılında, İran'ın olası bir Alman saldırısına maruz kalması durumunda, İngiliz ve Sovyet birliklerinin petrol sahasını savunması için ülkeye girmesine izin veren antlaşmaya dayanmaktadır.[1] Anlaşmanın imzalanmasının ardından Amerikan askerleri de ülkeye girdi. 1942 antlaşması, tüm yabancı birliklerin, savaşın sonlanmasından itibaren altı ay içinde İran'ı terk etmesini gerektiren özel bir hüküm içeriyordu.[2] Bununla birlikte, Birleşik Krallık ve ABD, İran'a petrol tavizleri için baskı yapmaya başladı ve bunu Sovyetlerin benzer eylemleri izledi.
ABD Başkanı olarak Harry S. Truman'ın seçilmesi, İran'da kalan Sovyetler Birliği'ne karşı daha düşmanca bir Amerikan dış politikası başlattı. Ülke, ABD'nin Sovyet etkisinin yayılmasını kontrol altına almak için uyguladığı yeni 'sertlik' politikasının test alanı haline geldi. Buna karşılık Moskova, bölgedeki nüfuz alanını korumak için İran hükûmetini devirmek için savaşan isyancıları desteklemeye başladı. Bunun üzerine Amerika Birleşik Devletleri, krizin başlangıcına değinen resmi bir şikayet biçiminde konuyu Birleşmiş Milletler'e taşıdı.
Karar sonrası yaşananlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Yabancı birliklerin geri çekilmesi için verilen süre, 2 Mart 1946'da sona erdi. Ancak Sovyet birlikleri, İran'da kaldı. Birlikler, Sovyetler Birliği ve İran'ın anlaşmaya varmasının ardından 25 Mart 1946'da ülkeyi terk etti. Askerlerin geri çekilmesi karşılığında İran, Moskova'ya petrol tavizleri verdi.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Editors, History com. "Soviets announce withdrawal from Iran". HISTORY (İngilizce). 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022.
- ^ "Anglo-Soviet-Iranian Treaty of 1942". TheFreeDictionary.com. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2022.
 | Sovyetler Birliği ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |