Boer Cumhuriyetleri

Boer Cumhuriyetleri, Afrika kıtasının güneyinde günümüzde Güney Afrika Cumhuriyeti sınırları içerisinde kalan bölgelerde 18. yüzyıl sonu ile 19. yüzyılda Afrikanerler (Boerler) tarafından kurulan ülkelerin tamamına verilen ad. Bu cumhuriyetlerin birçoğu kısa ömürlü olmuş, sadece Transvaal Cumhuriyeti ile Özgür Orange Devleti elli yılı aşkın bir süre varlıklarını sürdürebilmişlerdir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Boer Cumhuriyetleri'nin kurulma süreçleri arasında tarihsel açıdan iki farklı aşamadan söz edilmektedir. Buna göre Büyük Göç öncesi kurulan ülkeler birinci aşamayı oluştururken, Büyük Göç sonucu oluşan devletler ikinci aşamayı oluşturmaktadır.

Birinci aşama[değiştir | kaynağı değiştir]

Boer Cumhuriyetleri'nin öncül devletleri o dönem için kıtanın Burun bölgesinin kullanım hakkını elinde bulunduran Hollanda Doğu Hindistan Şirketi'ne karşı ayaklanan sömürgeci topluluklar tarafından ilan edilmiştir. Bu cumhuriyetler genelinde şehir devlet statüsüne sahip olmuş ve kısa süreli bağımsızlıklar elde edilmiştir. Bu ülkelere örnekler:

• Graaff-Reinet Cumhuriyeti, 6 Şubat 1795 - 22 Ağustos 1796 arası bağımsız
• Svellendam Cumhuriyeti, Haziran 1795 - Kasım 1795 arası bağımsız

İkinci aşama[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük Britanya'nın Cape Kolonisi'ni ilhak etmesinin yanı sıra 1833 yılında Britanya parlamentosunda köleliğin tüm hakim olunan bölgelerde kaldırıldığını beyan eden yasayı onaylaması neticesinde Britanya bölgelerinde yaşayan birçok Afrikaner için geçim kaynağı ortadan kalkmıştı. Bu karardan etkilenmemek ve köleleri gündelik hayatlarında kullanabilmek için Büyük Göç adını verdikleri göçü başlatacak olan Voortrekkerlar Britanya hakimiyetinin dışında kalan bölgelere göç etmiştir. 1835 ile 1841 yılları arasında gerçekleştirilen Büyük Göç süresince 14.000 Afrikaner (Boer) Turuncu Nehir'in kuzey kıyılarına göç etmiş, burada daha geniş araziler üzerine genelinde daha uzun süreli cumhuriyetler kurmuşlardır. Bu ülkelere örnekler:

• Natalia Cumhuriyeti 1839 - 1843
• Winburg-Potchefstroom Cumhuriyeti 1844 - 1848
  • Winburg Cumhuriyeti 1836 - 1844, Winburg-Potchefstroom Cumhuriyeti'ne katılım
  • Potchefstroom Cumhuriyeti 1837 - 1844, Winburg-Potchefstroom Cumhuriyeti'ne katılım
• Lydenburg Cumhuriyeti 1849 - 1860
• Utrecht Cumhuriyeti 1852 - 1858
• Transvaal Cumhuriyeti 1852 - 1901
• Özgür Orange Devleti 1854 - 1901
• Stellaland Birleşik Devletleri 1883 - 1885
  • Stellaland 1882 - 1883, Stellaland Birleşik Devletleri'ne katılım
  • Goshen Cumhuriyeti 1882 - 1883, Stellaland Birleşik Devletleri'ne katılım
• Nieuve Cumhuriyeti 1884 - 1887
• Klein Vrystaat 1886 - 1891

Grika bölgeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu ülkelerin haricinde Boerler ile yerli halk Koikoinler ve Namalar'ın birleşimi sonucu ortaya çıkan melez topluluk olan Grikalar'ın oluşturduğu devlet yapısına sahip bölgelerde olmuştur. Bu bölgeler şu şekildedir:

• Batı Grikaland ya da Klipdrift Cumhuriyeti
• Doğu Grikaland ya da Yeni Grikaland
• Philippolis 1825–1861
• Waterboersland 1813–1871

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Afrikaner milliyetçiliği

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Boer Cumhuriyetleri hakkında bilgiler14 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• C. G. Dennison: History of Stellaland. Now the district of Vryburg, Bechuanaland. Pretorius Brothers, Vryburg 1928
• Daniel Wilhelmus Krüger: Die Republiek Stellaland. University of South Africa, Pretoria 1930
• C. L. Engelbrecht: Republiek van die Klein-Vrystaat (1886-1891). Afrikanervolkswag, Orania 2000
• T. A. Du Plessis: Die Republiek Lydenburg, 1856-1860. University of South Africa, Pretoria 2000
• Johannes Lodewikus Kruger Heystek: Die Nieuwe Republiek. University of Pretoria, Pretoria 1944
• Andries Petrus Van der Merwe: Die voorgeskiedenis van die Republiek Lydenburg. University of Pretoria, Pretoria 1940